Γαλλία: «Αγκάθι» το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών για το 2022

«Η βελτίωση του 2021 ήταν εφήμερη». Με την παραδοχή ο κεντρικός τραπεζίτης Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό ξεκίνησε την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης για το ισοζύγιο πληρωμών το 2022, που έδωσε στη δημοσιότητα την Πέμπτη η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας. Αν και ελαφρώς πλεονασματικό το 2021, πέρυσι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της δεύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης βυθίστηκε ξανά στο κόκκινο, εμφανίζοντας μάλιστα ιστορικά υψηλό έλλειμμα 53,9 δισ. ευρώ ή σε ποσοστό 2% του ΑΕΠ της χώρας.

Τα στελέχη της Κεντρικής Τράπεζας συνέδεσαν την αρνητική αυτή απόδοση με την «εξαιρετική επιδείνωση» που σημείωσε το εξωτερικό εμπόριο της χώρας, που συνδέεται με τον «ενεργειακό λογαριασμό». Συγκεκριμένα, υπό την επίδραση της ραγδαίας αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, ο «λογαριασμός» αυτός  αυξήθηκε κατά 70 δισ. ευρώ, εκτινάσσοντας το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών στο επίπεδο-ρεκόρ των 137,7 δισ. ευρώ το 2022 από 67,4 δισεκατομμύρια που ήταν το 2021.

Γαλλία: Γιατί η κλεψύδρα μετράει αντίστροφα για την επόμενη κρίση

Υποχωρεί η ανταγωνιστικότητα

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μιας χώρας, όμως, δεν περιλαμβάνει μόνο το εμπορικό ισοζύγιο αγαθών, αλλά και το ισοζύγιο των υπηρεσιών και επίσης τις εισροές και εκροές κεφαλαίων (πρωτογενή και δευτερογενή εισοδήματα). Και στο σύνολό του αποτυπώνει την ανταγωνιστικότητα μιας εθνικής οικονομίας, που είναι θετική εφόσον εισάγει περισσότερα αγαθά, υπηρεσίες και κεφάλαια από όσα εξάγει.

Εν προκειμένω η ανταγωνιστικότητα της γαλλικής οικονομίας, η οποία άρχισε να βελτιώνεται από το 2010, μετά δηλαδή τις περιπέτειες με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, άρχισε και πάλι να υποχωρεί από το 2019. Οι ειδικοί της Τράπεζας αποδίδουν την όλη εξέλιξη στην κάμψη της παραγωγικότητας, που «είναι πιο αισθητή στη Γαλλία παρά αλλού». Διευκρινίζουν όμως ότι η υποχώρηση αυτή δεν οφείλεται στις αυξήσεις των αποδοχών των Γάλλων που δεν ήταν ευκαταφρόνητες, καθώς η κυβέρνηση του Παρισιού προσπαθούσε να στηρίξει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών που συρρικνωνόταν διαρκώς από τον πληθωρισμό και σχεδόν ανά τρίμηνο αναπροσάρμοζε – και εξακολουθεί να αναπροσαρμόζει – τους μισθούς.

Η εκτίναξη των εισαγωγών αποδίδεται από τους ειδικούς της γαλλικής Κεντρικής Τράπεζας στις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Στην πτώση δηλαδή της ανεργίας που έδωσε ώθηση στην καταναλωτική ζήτηση στη χώρα, κάτι βεβαίως που τα στελέχη της Τράπεζας κρίνουν ως μια «πολύ θετική» εξέλιξη για τη γαλλική κοινωνία.

Υπηρεσίες και θαλάσσιες μεταφορές

Σε αντίθεση με το ισοζύγιο των εισαγωγών και των εξαγωγών αγαθών που ήταν πέρυσι έντονα αρνητικό, το ισοζύγιο υπηρεσιών εμφάνισε ένα πλεόνασμα-ρεκόρ της τάξεως των 52 δισ. ευρώ. Σχεδόν διπλασιάστηκε δηλαδή συγκριτικά με το πλεόνασμα του 2019, της τελευταίας προ-πανδημικής χρονιάς. Επίσης τα έσοδα από τον τουρισμό εκτινάχθηκαν κατά 4 δισ. ευρώ το 2022 και έφθασαν στα 17,4 δισεκατομμύρια, σε ένα επίπεδο που δεν είχε «δει» η Γαλλία από το 2014.

Το τουριστικό ισοζύγιο της χώρας επηρεάστηκε θετικά και από το γεγονός ότι λιγότεροι Γάλλοι ταξίδεψαν (και ξόδεψαν) πέρυσι στο εξωτερικό – οι δαπάνες τους εκτός γαλλικής επικράτειας εμφανίστηκαν μειωμένες κατά 13%. Πλεονασματικό κατά 21,6 δισ. ευρώ ήταν και το ισοζύγιο των μεταφορών χάρη στην αύξηση κατά 7,5 δισ. ευρώ της αξίας των δια θαλάσσης εξαγωγών εμπορευμάτων, που έφθασε συνολικά τα 29,4 δισ. ευρώ.

Το Παρίσι εκμεταλλεύεται το Brexit

Η Γαλλία σημείωσε επίσης σημαντικό πλεόνασμα στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, που αυξήθηκε πέρυσι στα 10,4 δισ. ευρώ από 8,8 δισ. που ήταν το 2021. Η βελτίωση αντανακλά μεν την αύξηση των προμηθειών από συναλλαγές χρεογράφων και συναλλάγματος το 2022, αλλά αποδίδεται ως επί το πλείστον στη «θεαματική επιτυχία του οικονομικού κέντρου του Παρισιού μετά το Brexit», η οποία «έχει ενισχυθεί την τελευταία περίοδο ξεπερνώντας τις προσδοκίες μας», όπως με ικανοποίηση παρατήρησε ο κεντρικός τραπεζίτης Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό.

Οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες που μετεγκαταστάθηκαν από το Λονδίνο στο Παρίσι εκτίναξαν το πλεόνασμα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στο 1,5 δισ. ευρώ πέρυσι. Από την άλλη πλευρά βέβαια, τα έσοδα από επενδύσεις μειώθηκαν από 54,5 δισ. σε 46,6 δισ. ευρώ εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων.

Η αύξηση των επιτοκίων μείωσε τα έσοδα από τις επενδύσεις, αλλά βελτίωση την «εξωτερική θέση της χώρας» κατά 143 δισ. ευρώ λόγω της «πτώσης της αξίας του χρέους». Η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας σημειώνει επίσης ότι «οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας οδήγησαν σε καθαρές εισροές κεφαλαίων ύψους 57,7 δισ. ευρώ», ενώ οι ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 8 δισ. ευρώ και έφθασαν τα 34,6 δισ. ευρώ και οι επενδύσεις από τη Γαλλία στο εξωτερικό έφθασαν τα 45,6 δισ. ευρώ.

Ο πόλεμος και η ενέργεια

«Σε γενικές γραμμές, το 2022 θα μείνει στην Ιστορία ως μια σκοτεινή χρονιά, καθώς χαρακτηρίστηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του πολέμου που ξέσπασε», σημειώνει η «Les Echos». Η γαλλική οικονομική εφημερίδα εξηγεί ότι ο πόλεμος και η συνεπαγόμενη εκτίναξη των τιμών ενέργειας προκάλεσαν μεγάλες ανισορροπίες στα ισοζύγια τόσο της Γαλλίας όσο και πάμπολλων άλλων χωρών του πλανήτη, ιδιαιτέρως της Ευρώπης.

Στις προβλέψεις της η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας αναμένει για το τρέχον έτος βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών. «Το 2023 θα πρέπει να σηματοδοτήσει μιαν ανάκαμψη, που θα προέλθει από τη μείωση του λογαριασμού ενέργειας», σημειώνει στην έκθεσή της η Banque de France. Και «μπορεί το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας να επιστρέψει μεσοπρόθεσμα στο 2% του ΑΕΠ από 3,2% που ήταν το 2022, αλλά η βελτίωση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα είναι μικρότερη και πιο αργή», όπως προειδοποιεί.