ΓΣΕΒΕΕ: Τι προτείνει για επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση

Υπόμνημα για θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης,  διά βίου μάθησης μέσω στοχευμένων δράσεων υλοποίησης κατέθεσε η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας στο πλαίσιο της  συζήτησης εργασίας των παραγωγικών φορέων με τον Υπουργό Εργασίας κ. Άδωνι Γεωργιάδη, την Τρίτη 25 Ιουλίου 2023, μετά από πρόσκληση του Υπουργού. Στη συνάντηση συμμετείχε ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ κ. Γιώργος Καββαθάς και η Διευθύντρια του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ κα Νατάσα Αυλωνίτου.

Η  προσπάθεια της ΓΣΕΒΕΕ να συμβάλει με θέσεις και προτάσεις για μια ποιοτική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, με απώτερο ζητούμενο να σταματήσει να είναι ευάλωτη στις αλλαγές των εργασιακών περιεχομένων  είναι διαχρονική.

Μάλιστα με έναν αξιοσημείωτο αριθμητικά κατάλογο δημοσιεύσεων, το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, με προδιαγραφές επιστημονικής παράθεσης, υποστηρίζει  επαρκώς τη διαμόρφωση και τον σχεδιασμό ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και την παροχή επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για εργαζόμενους, εργοδότες, αυτοαπασχολούμενους και ανέργους μέσα στο μείγμα δεξιοτήτων (βασικών, γενικών, εγκάρσιων, επαγγελματικών) που θεωρούνται απαραίτητες για το μέλλον της εργασίας.

Συμπερίληψη αυτοαπασχολούμενων στις δράσεις κατάρτισης

Επείγουσα ανάγκη  όπως επισημάνθηκε παραμένει η συμπερίληψη των δεκάδων χιλιάδων αυτοαπασχολουμένων επαγγελματιών στις ειδικότητες του δευτερογενή και τριτογενή τομέα της οικονομίας στις δράσεις συγχρηματοδοτούμενης κατάρτισης.

Οι επαγγελματίες, τεχνίτες και τεχνικοί που διατηρούν τη δική τους επιχείρηση και δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά (σε επαγγέλματα όπως οι τεχνικές ειδικότητες της οικοδομής, οι κλάδοι της επισκευής αυτοκινήτου, οι δεκάδες σύγχρονες ειδικότητες των υπηρεσιών κτλ) έχουν στερηθεί των ευκαιριών επιδοτούμενης κατάρτισης από το 2015, με συνέπεια το χάσμα δεξιοτήτων μεταξύ μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων να μεγαλώνει και τις πολιτικές της ΕΕ (διπλή μετάβαση – πράσινη οικονομία και ψηφιακός μετασχηματισμός) να μην είναι δυνατόν να εμπεδωθούν σε αυτές .

Ποιότητα σεμιναρίων

Παράλληλα υπάρχει σημαντική πτώση της ποιότητας των σεμιναρίων συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης στη χώρα μας όλα τα τελευταία χρόνια. Η εξ’ αποστάσεως ψηφιακή κατάρτιση (e-learning) αντί να επεκτείνει τις δυνατότητες και να παρέχει ευελιξία στα άτομα έχει επιδεινώσει τα προβλήματα ποιότητας.

Για το λόγο αυτό  απαιτείται η θεσμοθέτηση ενός συστήματος ελέγχου και υποστήριξης των παρόχων κατάρτισης (Κέντρα Διά Βίου Μάθησης – ΚΔΒΜ) ώστε να αναβαθμίσουν την ποιότητα των έργων τους αναφορικά με τους εκπαιδευτές, το εκπαιδευτικό υλικό, τους εκπαιδευτικούς χώρους και τις μεθόδους κατάρτισης, καθώς και ο  περιορισμός του «πληθωρισμού» πιστοποιήσεων  και η ουσιαστική αξιολόγηση των γνώσεων και δεξιοτήτων ώστε τα αποδιδόμενα πιστοποιητικά να αποκτήσουν αξία στην αγορά.

Είναι επίσης  άμεση  η ανάγκη λήψης μέτρων για την ώθηση των ΚΔΒΜ ώστε να δημιουργήσουν εξειδικευμένα εργαστήρια πρακτικής άσκησης ανά τομέα-ειδικότητα και σταδιακά να επιδιώξουν θεματική εξειδίκευση με σύγχρονα τεχνικά σεμινάρια υψηλής προστιθέμενης αξίας και μέσω των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και να ανανεωθούν τα εργαστήρια της ΔΥΠΑ σε όλη τη χώρα.

Οι προτάσεις

Στις προτάσεις  της ΓΣΕΒΕΕ  περιλαμβάνονται επίσης:

– η  υποστήριξη και επέκταση της τεχνικής επαγγελματικής κατάρτισης  μέσω της ενίσχυσης του κύρους και της ελκυστικότητας των τεχνικών επαγγελμάτων. Δράσεις προβολής και ευαισθητοποίησης με στόχο η διαδρομή της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης να γίνει μια σημαντική επιλογή στο πλαίσιο του σχολικού και του επαγγελματικού προσανατολισμού των νέων.

– ανάπτυξη κινήτρων και υιοθέτηση «θετικών διακρίσεων» για τη προσέλκυση ατόμων με χαμηλά εκπαιδευτικά προσόντα στην κατάρτιση ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο να αξιοποιούν τις ευκαιρίες κατάρτισης όσοι έχουν ήδη υψηλά προσόντα ή όσοι/ες ενδιαφέρονται πρωτίστως για το επίδομα κατάρτισης.

– αναγνώριση της σημασίας του συστηματικού, οργανωμένου και διεξοδικού κοινωνικού διαλόγου πριν από κρίσιμες νομοθετικές πρωτοβουλίες αναφορικά με την επαγγελματική εκπαίδευση–κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση. Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει μόνιμο δίκτυο (διαρκής ειδική επιτροπή) κοινωνικού διαλόγου μεταξύ κράτους, εκπροσώπων των εργοδοτών και εκπροσώπων των εργαζομένων για τα θέματα (συν)αρμοδιότητας των Υπουργείων Εργασίας και Παιδείας στην επαγγελματική κατάρτιση, με θεσμικές διασφαλίσεις αποτελεσματικής και διεξοδικής διαβούλευσης.

– ανάπτυξη συστηματικής συνεργασίας μεταξύ των Ινστιτούτων των κοινωνικών εταίρων και της ΔΥΠΑ για θέματα ποιότητας στη συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση και την ενδοεπιχειρησιακή επιμόρφωση.

Δράσεις της ΓΣΕΒΕΕ

Η  ΓΣΕΒΕΕ και οι φορείς  της (ΙΜΕ/ΚΕΚ ΓΣΕΒΕΕ), έχουν προχωρήσει και σε μια σημαντική δραστηριότητα εφαρμογής και υλοποίησης μέσω εθνικών έργων, αλλά και άλλων δράσεων.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ συμμετείχε ενεργά ως συντονιστής-εταίρος στην πιλοτική φάση εφαρμογής του Εθνικού Συστήματος Διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας , ενώ με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη και εξειδίκευση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων στο Σύστημα Διάγνωσης Αναγκών της Αγοράς Εργασίας και μέσω τρέχουσας συγκεκριμένης συγχρηματοδοτούμενης πράξης με τίτλο «Παρεμβάσεις των Κοινωνικών Εταίρων για τη διερεύνηση δεξιοτήτων και επαγγελμάτων» (ΕΠ ΑΝΑΔ 2014 – 2020) επιχειρήθηκε να εισαχθούν νέα στοιχεία και κατηγορίες διερεύνησης δεξιοτήτων δημιουργώντας ένα πολύ-λειτουργικό και συμπληρωματικό, ως προς τον εθνικό Μηχανισμό Διάγνωσης των Αναγκών της Αγοράς Εργασίας, μηχανισμό των κοινωνικών εταίρων που προσφέρει:

– έγκυρη πληροφόρηση σε επίπεδο εξειδικευμένων δεδομένων όπως για μεμονωμένα επαγγέλματα, για ευρύτερες δι-επαγγελματικές κατηγορίες δεξιοτήτων (π.χ. Ψηφιακός μετασχηματισμός) ή κλάδους (π.χ. αγροδιατροφή),

–  ανάπτυξη δέσμης εργαλείων για τη διερεύνηση δεξιοτήτων, την ανάλυση, αποτύπωση και παρακολούθησης «μείγματος δεξιοτήτων» ανά επάγγελμα και την αποτύπωση επιπτώσεων πολιτικών αναφορικά με τις δεξιότητες. Τα εργαλεία αυτά έχουν ήδη αξιοποιηθεί .

Τέλος, μία από τις εμβληματικές δράσεις που ολοκληρώνονται κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο από το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, αφορά στην εγκαθίδρυση ενός μηχανισμού πρόγνωσης και παρακολούθησης παραγόντων αλλαγής του παραγωγικού περιβάλλοντος κλάδων, επαγγελμάτων και δεξιοτήτων (ΕΠΑνΕΚ 2014-2020).

Στο πλαίσιο του ως άνω έργου εντάχθηκε και δράση με τίτλο και Εργαστήριο πρόγνωσης και παρακολούθησης αλλαγών επαγγελμάτων που αποτελεί ουσιαστικά ένα σύστημα διερεύνησης, ανάλυσης, κατανόησης και αποτύπωσης επικείμενων μεταβολών σε είκοσι  συγκεκριμένα επαγγέλματα.

Μεταξύ των επαγγελμάτων αυτών είναι και τα επαγγέλματα: Αλουμινοσιδηροκατασκευαστής, Εγκαταστάτης ηλεκτρολόγος, Εγκαταστάτης και Συντηρητής Καυστήρων Υγρών Αερίων καυσίμων, Τεχνίτης υαλοπινάκων, Υδραυλικός, Ψυκτικός, δηλαδή επαγγέλματα του κατασκευαστικού κλάδου.