Αποθήκευση ενέργειας: Τα οφέλη της αντλησιοταμίευσης και το έργο ορόσημο στη Σκωτία

Όσο μεγαλώνει η ανάγκη για διασφάλιση φθηνής και καθαρής ενέργειας μέσω της μεγαλύτερης διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας τόσο αναδεικνύεται η σημασία της ύπαρξης μονάδων αποθήκευσης ενέργειας μεγάλης κλίμακας.

Αποθήκευση ενέργειας: «Μαγνήτης» για τους επενδυτές ο διαγωνισμός της ΡΑΑΕΥ

Καθώς όλο και περισσότερα κράτη στρέφονται σε εγχώριες πηγές πράσινης ενέργειας (αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκοί σταθμοί, υδροηλεκτρικά φράγματα, γεωθερμικά πεδία κλπ), προκειμένου να διασφαλίσουν όχι μόνο φιλική προς το περιβάλλον ενέργεια, αλλά και ενεργειακή ανεξαρτησία και ανταγωνιστικό κόστος για τις οικονομίες τους, οι διαχειριστές των δικτύων ηλεκτρισμού ανά τον κόσμο επισημαίνουν την ανάγκη η πράσινη εγκατεστημένη ισχύς να συνοδεύεται από αντίστοιχου μεγέθους μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, προκειμένου αφενός όταν η παραγωγή είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση να μην πηγαίνει χαμένη η περίσσεια ενέργειας και αφετέρου προκειμένου το δίκτυο να καλύπτει με ασφάλεια τις ανάγκες του όταν η παραγωγή υπολείπεται της ζήτησης.

Υπεροχή

Στο πλαίσιο αυτό, παράλληλα με την αυξανόμενη τάση για μονάδες αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες, γίνεται ολοένα και πιο εμφανής η υπεροχή της αποθήκευσης ενέργειας μεγάλης κλίμακας, δηλαδή της αντλησιοταμίευσης. Οι λόγοι είναι πολλοί και διαφορετικοί. Κυριότερα, η αντλησιοταμίευση σε αντίθεση με την αποθήκευση μέσω μπαταριών, έχει υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, αφού αντί της εισαγωγής της μπαταρίας από τρίτες χώρες, με τις επενδύσεις σε αντλησιοταμίευση δημιουργούνται πολυάριθμες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή, τονώνεται η τοπική οικονομία της περιοχής μέσω της προμήθειας υλικών και εξοπλισμού, αλλά και αναπτύσσονται σε γειτονική απόσταση από το έργο, παράλληλες οικονομικές δραστηριότητες όπως ο εναλλακτικός τουρισμός.

Πώς λειτουργεί η αντλησιοταμίευση

Η λειτουργία της αντλησιοταμίευσης απαιτεί δυο δεξαμενές με διαφορά υψομέτρου, δηλαδή γεωμορφολογικό ανάγλυφο που η χώρα μας διαθέτει εν αφθονία. Όταν υπάρχει περίσσεια ενέργειας στο σύστημα, η ενέργεια αυτή χρησιμοποιείται για να αντλήσει νερό από τον «κάτω» προς τον «άνω» ταμιευτήρα. Όταν στο σύστημα υπάρχει υψηλή ζήτηση, το νερό επανέρχεται στον χαμηλότερο ταμιευτήρα παράγοντας υδροηλεκτρική ενέργεια. Με αυτόν τον απλό τρόπο, η ενέργεια που «περισσεύει» αποθηκεύεται προσωρινά για να μετατραπεί σε υδροηλεκτρική ενέργεια, όταν το σύστημα την χρειαστεί.

Η αντλησιοταμίευση είναι η πλέον δοκιμασμένη μέθοδος, η οποία αντιπροσωπεύει το 97% της παγκόσμιας αποθήκευσης. Ο λόγος είναι ότι βασίζεται στη δοκιμασμένη τεχνολογία της υδροηλεκτρικής παραγωγής, έχει δυνατότητα μαζικής αποθήκευσης, τεράστιο χρόνο ζωής που υπερβαίνει τα 50 χρόνια και κυρίως αποτελεί υποδομή με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, η οποία δημιουργεί συνθήκες ενεργειακής απεξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και τεχνολογίες.

Το έργο Hollow – Mountain στη Σκωτία

Ωστόσο, προκειμένου η αντλησιοταμίευση να διαδραματίσει το ρόλο που της αναλογεί στην αυτονομία, ασφάλεια και εύρυθμη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος μίας χώρας, πρέπει να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη τέτοιων έργων. Χαρακτηριστικό και πλέον πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί το έργο αντλησιοταμίευσης Hollow-Mountain στη Σκωτία. Ο όμιλος Drax ανακοίνωσε ότι του δόθηκε το πράσινο φως για την κατασκευή μιας νέας υπόγειας εγκατάστασης αποθήκευσης υδροηλεκτρικής ενέργειας στον υπάρχοντα ηλεκτρικό σταθμό του Cruachan, η οποία θα κατασκευαστεί στην πλαγιά ενός βουνού. Η νέα εγκατάσταση θα υπερδιπλασιάσει την τρέχουσα ισχύ 440 MW του εργοστασίου, το οποίο είναι χτισμένο στην πλαγιά του βουνού Ben Cruachan στο Argyl.

Ο πρωθυπουργός της Σκωτίας

Ενώ όμως η κυβέρνηση της Σκωτίας έδωσε το πράσινο φως, ο κατασκευαστής κρίνει πως χρειάζονται αλλαγές σε επίπεδο Ηνωμένου Βασιλείου για να προωθηθούν περαιτέρω αντίστοιχα έργα. Ο κ. Will Gardiner, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Drax, δήλωσε πως «η επέκταση απαιτεί έναν ενημερωμένο μηχανισμό χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης» από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Η τρέχουσα απουσία πλαισίου για τεχνολογίες αποθήκευσης μεγάλης κλίμακας, και μεγάλης διάρκειας, είχε ως αποτέλεσμα να μην κατασκευάζονται νέα εργοστάσια στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1984, παρά τον κρίσιμο ρόλο τους στη διαδικασία απανθρακοποίησης».

Στο ίδιο μήκος κύματος, επισκεπτόμενος το εργοστάσιο, ο Πρωθυπουργός της Σκωτίας Humza Yousaf δήλωσε πως η υδροηλεκτρική ενέργεια έχει «πραγματικές δυνατότητες ώστε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και να συμβάλει στη διασφάλιση μιας ανθεκτικής και ασφαλούς παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτή η επέκταση θα ενίσχυε την ενεργειακή ασφάλεια παρέχοντας την τόσο αναγκαία ανθεκτικότητα στο σύστημα».

Το Ηνωμένο Βασίλειο

Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση της Σκωτίας θα συνεχίσει να παροτρύνει τον ομόλογό της στο Ηνωμένο Βασίλειο να παράσχει έναν «κατάλληλο μηχανισμό αγοράς για υδροηλεκτρική ενέργεια και άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας μακράς διάρκειας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι δυνατότητες για υδροηλεκτρική ενέργεια αξιοποιούνται στο έπακρο». Ο όμιλος Drax ισχυρίζεται πως, «με τη σωστή υποστήριξη από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου», θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία το 2030.