G20: Ξόδεψαν πάνω από 1 τρισ. δολάρια σε επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων παρά τις δεσμεύσεις της Cop26

Οι χώρες των G20 διοχέτευσαν επίπεδα ρεκόρ δημοσίου χρήματος σε ορυκτά καύσιμα πέρυσι, παρά το γεγονός ότι υποσχέθηκαν να μειώσουν ένα μέρος τους.

Το ποσό του δημόσιου χρήματος που διοχετεύεται σε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο στις 20 από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου έφτασε στο ρεκόρ των 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022, σύμφωνα με το thinktank του Διεθνούς Ινστιτούτου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (IISD), παρόλο που οι παγκόσμιοι ηγέτες συμφώνησαν να καταργήσουν σταδιακά τις «αναποτελεσματικές» επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων στη σύνοδο κορυφής Cop26 για το κλίμα στη Γλασκώβη πριν από δύο χρόνια, παρατηρεί ο Guardian.

Η έκθεση έρχεται ενόψει της συνάντησης των εν λόγω χωρών στο Δελχί τον επόμενο μήνα που θα μπορούσε να δώσει τον τόνο για την επόμενη μεγάλη διάσκεψη για το κλίμα, η οποία θα πραγματοποιηθεί στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον Νοέμβριο.

Είναι ζωτικής σημασίας οι ηγέτες να θέσουν τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων στην ημερήσια διάταξη, δήλωσε η Τάρα Λάαν, ανώτερη συνεργάτης του IISD και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Τα ορυκτά καύσιμα απελευθερώνουν ρύπους όταν καίγονται, κάνοντας τα ακραία καιρικά φαινόμενα πιο βίαια. Επίσης μολύνουν τον αέρα με τοξίνες που βλάπτουν τους πνεύμονες και άλλα όργανα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση από τα ορυκτά καύσιμα σκοτώνει από 1 έως 10 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.

Όμως, πέρα από αυτό το κρυφό κόστος για την κοινωνία, οι κυβερνήσεις μείωσαν περαιτέρω τις τιμές υποστηρίζοντας τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων και τους πελάτες τους με δημόσιο χρήμα. Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι κυβερνήσεις των G20 παρείχαν επιδοτήσεις 1 τρισ. δολ. πέρυσι για ορυκτά καύσιμ, 322 δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις από κρατικές επιχειρήσεις και 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια από δημόσια οικονομικά ιδρύματα.

Το συνολικό ποσό ήταν υπερδιπλάσιο από αυτό που είχαν δώσει το 2019

Οι ηγέτες των G20 συμφώνησαν να καταργήσουν σταδιακά τις αναποτελεσματικές επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων «μεσοπρόθεσμα» ήδη από το 2009. Στη σύνοδο κορυφής Cop26 για το κλίμα μια δεκαετία αργότερα, οι παγκόσμιοι ηγέτες συμφώνησαν να επιταχύνουν αυτές τις προσπάθειες.

Αλλά από τότε, το κόστος διαβίωσης έχει αυξηθεί απότομα ως αποτέλεσμα της πανδημίας Covid-19 και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, που πυροδότησε μια ενεργειακή κρίση.

Οι επιστήμονες και οι γιατροί έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό για τους κινδύνους της επιδότησης καυσίμων που σκοτώνουν, ενώ ταυτόχρονα εμποδίζουν τις προσπάθειες να «πρασινίσουν» οι οικονομίες. Πιο πρόσφατα, εμπειρογνώμονες και οικονομολόγοι στον τομέα της ενέργειας ένωσαν τις φωνές τους αμφισβητώντας τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων.

Τον Φεβρουάριο, μια έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας διαπίστωσε ότι η κλιμάκωση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων το 2022 ήταν ένα «ανησυχητικό σημάδι για ενεργειακές μεταβάσεις», αν και υποστήριξε ότι ορισμένα από τα μέτρα θα μπορούσαν να υπερασπιστούν ως κοινωνικές ή πολιτικές ανάγκες «δεδομένης της μεγάλης δυσκολίας που θα μπορούσε να προκαλέσει η έκθεση σε τιμές που εξαρτώνται από την αγορά».

Τον Ιούνιο, μια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας διαπίστωσε ότι «με την υποτιμολόγηση των ορυκτών καυσίμων, οι κυβερνήσεις όχι μόνο δίνουν κίνητρα για υπερβολική χρήση, αλλά επίσης διαιωνίζουν τις αναποτελεσματικές ρυπογόνες τεχνολογίες και εδραιώνουν την ανισότητα».

Τα 3/4 των επιδοτήσεων για ενέργεια πηγαίνουν σε ορυκτά καύσιμα

Οι συγγραφείς διαπίστωσαν επίσης ότι από όλες τις επιδοτήσεις στον ενεργειακό τομέα, περίπου τα τρία τέταρτα πηγαίνουν σε ορυκτά καύσιμα.

Το IISD διαπίστωσε ότι με τον καθορισμό υψηλότερου φόρου άνθρακα 25-75 δολ. ανά τόνο αερίων του θερμοκηπίου, οι κυβερνήσεις της G20 θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν επιπλέον 1 τρις δολάρια ετησίως.

Για να αντισταθμίσουν το κόστος για τα ευάλωτα άτομα που ζουν στη φτώχεια, οι συγγραφείς συνέστησαν στοχευμένες πληρωμές πρόνοιας σε όσους τη χρειάζονται περισσότερο. Συνέστησαν επίσης στους παγκόσμιους ηγέτες να εγκαταλείψουν τον χαρακτηρισμό «αναποτελεσματικό» από την υπόσχεσή τους να καταργήσουν σταδιακά τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων και αντ’ αυτού να αναφέρουν εξαιρετικές περιπτώσεις όπου θα δικαιολογούνταν.