Big Oil: Επιστρατεύουν τους TikTokers για να προσεγγίσουν τους 40άρηδες

Η σταρ του TikTok, Nora Capistrano Sangalang, είναι περισσότερο γνωστή για την ανάρτηση βίντεο σχετικά με τον εγγονό της, στα οποία περιγράφει τον εαυτό της ως «η Φιλιππινέζα γιαγιά μας» και «granfluencer» (από το grandmother και inluencer).

Αλλά τον Σεπτέμβριο, δημοσίευσε κάτι που εξέπληξε και εκνεύρισε μερικούς από τους 2,3 εκατομμύρια ακολούθους της στο TikTok και στο Instagram : μια διαφήμιση για το πρόγραμμα επιβράβευσης καυσίμων του πετρελαϊκού γίγαντα Shell .

«Λατρεύω τον λογαριασμό σου και με κάνεις να γελάω πολύ», σχολίασε ένας θαυμαστής. «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα συνεργάζεστε με μια εταιρεία που… συμβάλλει σημαντικά στην κλιματική αλλαγή. Αυτή είναι πραγματικά μια πολύ κακή εικόνα».

Ο Sangalang δεν είναι η μόνη. Είναι μία από τους περισσότερους από 100 influencers που έχουν χρησιμοποιήσει τις πλατφόρμες τους για να προωθήσουν εταιρείες ορυκτών καυσίμων, προσεγγίζοντας δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με νέα έρευνα του DeSmog , μιας ερευνητικής ιστοσελίδας για το κλίμα.

Χτίζοντας ένα «πράσινο» προφίλ

Μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου όπως η Exxon Mobil Corp. και η Shell Plc συνεργάζονται με «διαμορφωτές γνώμης» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και με εταιρείες δημοσίων σχέσεων, με το αζημίωτο,  που τις βοηθούν να στοχεύουν στους Millennials (τους σημερινούς 4οάρηδες) αλλά και νεότερες γενιές, προκειμένου να χτίσουν ένα πιο «πράσινο» και πιο αξιόπιστο προφίλ. Και πληρώνουν εκατομμύρια δολάρια.

«Προσπαθούν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη μιας νεότερης γενιάς. Δεν προωθούν απλώς ένα συγκεκριμένο προϊόν, αλλά προσπαθούν να αλλάξουν την αντίληψη του κοινού» ανάφερε στη The Post, ο Σαμ Μπράιτ, συντάκτης στην DeSmog στο Ηνωμένο Βασίλειο.

@babiesofsteele #ad #ExxonMobilStations ♬ Up Beat (Married Life) – Kenyi

Το πώς λειτουργεί αυτή η «ιδιότυπη συνεργασία» μεταξύ Big Oil και social media, αναλύει ο εκπρόσωπος της Shell, Κέρτις Σμιθ:  « Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι επενδύουμε επίσης, δισεκατομμύρια σε λύσεις και προϊόντα χαμηλών εκπομπών άνθρακα για την υποστήριξη μιας ισορροπημένης ενεργειακής μετάβασης. Η ενημέρωση των πελατών για αυτά τα προϊόντα μέσω διαφήμισης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένας τρόπος που επιδιώκουμε επιχειρηματική απόδοση και ένα έγκυρο μέρος των δραστηριοτήτων μας μάρκετινγκ».

Από την πλευρά της Τζούλι Κινγκ, εκπρόσωπος της ExxonMobil, δηλώνει στο Busines Insider ότι «η ExxonMobil, όπως πολλές εταιρείες, συνεργάζεται με διαμορφωτές γνώμες για να εκπαιδεύσει τους καταναλωτές σχετικά με τα πλήρη οφέλη του προγράμματος επιβράβευσης »,.

Στο «παιχνίδι» οι εταιρείες δημοσίων σχέσεων

Αλλά οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου δεν λειτουργούν μόνες. Η Edelman, μια εταιρεία δημοσίων σχέσεων, συνεργάζεται με τη Shell για βοήθησε στην προώθηση της εταιρείας στους Μillennials και σε νεότερο κοινό.

«Η εταιρεία ανέθεσε στην Edelman να δώσει στους Millennials έναν λόγο να συνδεθούν συναισθηματικά με τη δέσμευση της Shell για ένα βιώσιμο μέλλον. Χρειαζόμασταν να ξεχάσουν τις προκαταλήψεις τους για τις Big Oil και να σκεφτούν διαφορετικά τη Shell» γράφει η Edelman στον ιστότοπό της.

Στρατηγική και εκτέλεση

Για να πετύχει τον στόχος της η Edelman, και να συνδέσει «τις προτεραιότητες των millennials με τη μάρκα Shell», χρηματοδότησε τον εξερευνητή των πόλων Ρόμπερτ Σουάν και και τον Millenial γιο του Barney να πάνε ένα ταξίδι στην αφιλόξενη Ανταρκτική. Το ταξίδι τους ήταν η πρώτη αποστολή στον κόσμο στους πόλους που επιχειρήθηκε χρησιμοποιώντας αποκλειστικά ανανεώσιμα καύσιμα, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων βιοκαυσίμων της Shell.

Η εταιρεία κατέγραψε κάθε βήμα της διαδρομής, συμπεριλαμβανομένων χιουμοριστικών περιστατικών όπως η προσπάθεια πλυσίματος στους -40°C.

Η ομάδα μοιράστηκε τα αποσπάσματα από το ταξίδι σε όλες τις μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. «Μέσω της καμπάνιας, κάναμε την ιστορία της Shell σχετική και ανθρώπινη για το κοινό στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ινδία, τη Βραζιλία και τις ΗΠΑ» αναφέρει η εταιρεία.

Εκπρόσωπος της Shell υπογράμμισε ότι, «ο κόσμος γνωρίζει καλά ότι η Shell παράγει το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο από τα οποία εξαρτώνται σήμερα. Ωστόσο, αυτό που πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι επενδύουμε επίσης δισεκατομμύρια δολάρια σε λύσεις χαμηλών και μηδενικών εκπομπών άνθρακα παγκοσμίως ως μέρος των προσπαθειών μας να υποστηρίξουμε την ενεργειακή μετάβαση. Καμία ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να είναι επιτυχής εάν οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τις εναλλακτικές που έχουν στη διάθεσή τους. Η ενημέρωση των πελατών μας – μέσω της διαφήμισης ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης – για τις λύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα που προσφέρουμε ή αναπτύσσουμε είναι ένα σημαντικό και έγκυρο μέρος των δραστηριοτήτων μας μάρκετινγκ».

Πώς οι εταιρείες PR «ξεπλένουν» τις Big Oil

Οι εταιρείες PR φαίνεται ότι δεν σταματούν εκεί, αλλά παράλληλα βοηθούν τις πετρελαϊκές στο «greenwashing» . Μάλιστα ο ρόλος των εταιρειών δημοσίων σχέσεων και των διαφημιστικών πρακτορείων στον τομέα αυτό έχει βρεθεί στο στόχαστρο των ρυθμιστικών αρχών τους τελευταίους μήνες.

Ο όρος greenwashing αναφέρεται στην τεχνική εξαπάτησης του καταναλωτή μέσω παραπλανητικών πληροφοριών σχετικά με το πώς τα προϊόντα μιας εταιρείας είναι πιο φιλικά στο περιβάλλον, υγιεινά ή βιώσιμα, έχοντας ως απώτερο στόχο τη θετική προβολή της εταιρείας, καταλήγοντας εννοείται στην αύξηση των πωλήσεών της. Ο όρος υιοθετήθηκε πρώτη φορά τη δεκαετία του ’60, όταν ένα ξενοδοχείο τοποθέτησε ανακοινώσεις στους χώρους του ζητώντας από τους πελάτες να χρησιμοποιούν τις πετσέτες τους για πάνω από μία μέρα, ώστε να σωθεί ο πλανήτης.

Και ο κλάδος των δημοσίων σχέσεων φαίνεται ότι έχει πρόβλημα… δημοσίων σχέσεων.

Οι μελέτη

Όπως αποκάλυψε το CNBC, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στα τέλη του περασμένου έτους στο περιοδικό Climatic Change ήταν η πρώτη που κατέγραψε αναλυτικά τον ρόλο που έπαιξαν οι εταιρείες δημοσίων σχέσεων βοηθώντας τις πιο κερδοφόρες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο να βελτιώσουν την περιβαλλοντική τους εικόνα και να εμποδίσουν τη δράση για το κλίμα.

Η μελέτη αυτή, δείχνει ότι οι ενεργειακοί γίγαντες έχουν βασιστεί σε εταιρείες δημοσίων σχέσεων και διαφημιστικές εταιρείες για να τελειοποιήσουν τα δημόσια μηνύματα τους για περισσότερες από τρεις δεκαετίες.

Για παράδειγμα, οι συντάκτες της έρευνα σημειώνουν πώς η βιομηχανία δημοσίων σχέσεων έπαιξε βασικό ρόλο στην υποβάθμιση της σοβαρότητας της κλιματικής κρίσης, προωθώντας λύσεις που ευνοούνται από τη βιομηχανία ως προτιμώμενη πορεία δράσης και δίνοντας έμφαση στα οφέλη της χρήσης ορυκτών καυσίμων.

Και όμως, ο ρόλος των εταιρειών δημοσίων σχέσεων στην κλιματική πολιτική έχει συνήθως παραβλεφθεί, σε μεγάλο βαθμό επειδή οι εταιρείες αυτές προσπάθησαν να παραμείνουν σύμφωνες με το ρητό ότι «το καλύτερο PR είναι το αόρατο PR».

Η μελέτη αναφέρει ότι οι εταιρείες δημοσίων σχέσεων ήταν υπεύθυνες για ορισμένους από τους όρους που χρησιμοποιούνται ακόμα σήμερα για να δικαιολογήσουν την κλιματική αδράνεια, όπως «καθαρός άνθρακας», «ανανεώσιμο φυσικό αέριο» και «αποτύπωμα άνθρακα».