Γερμανία: Αγώνας δρόμου για την εξεύρεση προσιτής στέγης

Οι εκρηκτικές αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων στη Γερμανία [όπως και αλλού στην Ευρώπη] καθιστούν την εξεύρεση μιας προσιτής κατοικίας δύσκολη υπόθεση, ακόμα και σε περιοχές που κάποτε ήταν γνωστές για τις οικονομικές προτάσεις, όπως το Βερολίνο.

Πλέον η γερμανική πρωτεύουσα συνδυάζει το όνομά της με «ιστορίες τρόμου», με απεγνωσμένους επίδοξους ενοικιαστές να αναζητούν μία στέγη πάνω από το κεφάλι τους.

Χαρακτηριστικό το παράδειγμα, το Φαμπιάν Μισμπρένερ, ενός 33χρονου διδάκτορα, ο οποίος μοιράζεται στους Financial Times τις δικές του «ιστορίες τρόμου» όταν ένας «αδίστακτος ιδιοκτήτης» τον έδιωξε από το διαμέρισμά του στο Βερολίνο το περασμένο καλοκαίρι.

Η Γερμανία «παγώνει» τα ενοίκια – Μέτρα ανάχωμα στη στεγαστική κρίση

Ο ίδιος περιγράφει ότι έστειλε δεκάδες άκαρπες αιτήσεις για επίσκεψη σε ακίνητα και συμμετείχε σε παρουσιάσεις ακινήτων όπου 50 άτομα στριμώχνονταν σε ένα μικρό διαμέρισμα,  προσπαθώντας να γοητεύσουν τον μεσίτη.

Έτσι, αποφάσισε να στοχεύσει «χειρουργικά» σε μια νεόδμητη πολυκατοικία, δημιουργώντας τη δική του προσαρμοσμένη πρόσθετη σύνδεση στο Διαδίκτυο για να τον ειδοποιεί όταν «ανοίξουν» διαμερίσματα σε αυτό το κτήριο. Η τεχνική του λειτούργησε  και πλέον ζει ευτυχισμένος με το Λαμπραντόρ του, τη Λούνα, σε ένα στούντιο διαμέρισμα 28 τετραγωνικών μέτρων στη μοντέρνα, κεντρική συνοικία Prenzlauer Berg, πληρώνοντας 770 ευρώ το μήνα.

Το πληθωριστικό τραύμα του ’23 και το φόρεμα για το καρναβάλι

Αναχώματα από την κυβέρνηση

Όπως γράφουν οι FT, η περιπέτεια του Μισμπρένερ και χιλιάδων άλλων υποψηφίων ενοικιαστών, ήρθε παρά τα αναχώματα που προσπαθεί να θέσει η κυβέρνηση προκειμένου να εκτονώσει τι πιέσεις στην αγορά ενοικίων: θέτει όρια στις αυξήσεις ενοικίων και ενισχύει των δικαιώματα των ενοικιαστών.

Αυτά τα μέτρα βοήθησαν στην εξασφάλιση φθηνών και ευρύχωρων καταλυμάτων για ορισμένους μακροχρόνιους ενοικιαστές. Ωστόσο, δεν κατάφεραν να αποτρέψουν το υψηλό κόστος και τον άγριο ανταγωνισμό μεταξύ των νεοφερμένων και εκείνων που αναγκάστηκαν να μετακινηθούν.

Και αυτό έχει βαθιές συνέπειες σε μια πόλη όπου το 84% των νοικοκυριών βρίσκεται στο ενοίκιο.

Το Βερολίνο, του οποίου ο δήμαρχος κάποτε καυχιόταν ότι ήταν «φτωχό αλλά σέξι», θεωρείτο εδώ και χρόνια ως καταφύγιο καλλιτεχνών, ερμηνευτών και ριζοσπαστών.

Σύμφωνα με τους FT όλοι αυτοί μετακόμισαν στην πόλη μετά την Πτώση του Τείχους, κυρίως εξαιτίας την πληθώρας φθηνών κατοικιών.

Αυτή η τάση έχει αντιστραφεί την περασμένη δεκαετία, καθώς η πόλη είδε μια εισροή νεοφερμένων από νομάδες τεχνολογίας σε εργαζόμενους στον τομέα της υγείας — συν πολλά κύματα προσφύγων, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας. Ο πληθυσμός έχει αυξηθεί από περίπου 3,4 εκατομμύρια το 2012 σε 3,8 εκατομμύρια πέρυσι.

Η ελλειπής οικοδόμηση προκάλεσε διπλασιασμό του κόστους των μισθώσεων μεταξύ 2018 και 2021, σύμφωνα με την Deloitte, αυξάνοντάς το από 7,30 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο κατά μέσο όρο σε 14,30 ευρώ. Σε κάποιες περιοχές μάλιστα έχει τριπλασιαστεί.

Μέτρα

Σε μια προσπάθεια να ανακόψει τις αυξήσεις η πόλη έχει επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς στην Airbnb. Το 2020, η τοπική κυβέρνηση πάγωσε τις τιμές για πέντε χρόνια – ένα ανώτατο όριο που αργότερα ανατράπηκε από το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας.
Αλλά οι ιδιοκτήτες στην πόλη εξακολουθούν να δεσμεύονται από έναν ξεχωριστό, ομοσπονδιακό περιορισμό που τους απαγορεύει να αυξάνουν τα ενοίκια κατά περισσότερο από 10% πάνω από ένα τοπικό επιτόκιο αναφοράς όταν αναλαμβάνουν νέους ενοικιαστές. Υπάρχουν επίσης όρια στις αυξήσεις ενοικίων σε υφιστάμενα συμβόλαια.

Οι έλεγχοι σημαίνουν ότι ορισμένοι Βερολινέζοι που ζουν στο ίδιο διαμέρισμα για χρόνια εξακολουθούν να έχουν πολύ ευνοϊκές ρυθμίσεις διαβίωσης, πληρώνοντας μόλις μερικές εκατοντάδες ευρώ το μήνα για ένα ευρύχωρο σπίτι. Κι έχουν ένα ισχυρό κίνητρο να μείνουν στη θέση τους ακόμα κι αν τα παιδιά τους έχουν μεγαλώσει και έχουν φύγει.