Ας περιμένουμε…

Οσο πάει γίνεται και πιο δύσκολη η σύνταξη ενός οικονομικού σχεδιασμού. Οχι για τα επόμενα χρόνια. Ούτε για τους επόμενους λίγους μήνες δεν μπορεί κανείς με ασφάλεια να προβλέψει τι θα συμβεί. Φανταστείτε να έχεις να συντάξεις προϋπολογισμό ή να ιεραρχήσεις τις ανάγκες με τα μέτρα που θα εξαγγείλει οι Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Θυμηθείτε απλά ότι πέρυσι, Σεπτέμβρη μήνα, συνέστησε ο κύριος Μητσοτάκης από τη Θεσσαλονίκη στους πολίτες να αποφύγουν τη θέρμανση με φυσικό αέριο (να αλλάξουν και καυστήρα) και πριν μπει για τα καλά ο χειμώνας, η τιμή του συναγωνιζόταν ή ήταν ξανά φτηνότερη από το πετρέλαιο.

Διεθνώς όλοι περιμένουν κάτι αρνητικό να συμβεί και αυτό δεν συμβαίνει. Για να γίνει αντιληπτό το ασταθές του πράγματος, τις τελευταίες εβδομάδες ανεβαίνει σε ποσοστό άνω του 25% η τιμή του φυσικού αερίου, απλά με την απειλή μιας απεργίας σε μια εγκατάσταση παραγωγής φυσικού αερίου LNG κάπου στην Αυστραλία. Εκεί παράγεται το 7% της παγκόσμιας παραγωγής LNG, αλλά απεργία ακόμα δεν έχουμε. Ισως να γίνει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Η καχυποψία στις αγορές δημιουργεί έδαφος για την παραμικρή παρενόχληση στην παραγωγή οποιουδήποτε προϊόντος ώστε να δημιουργηθούν αυτόματα ανατιμητικά φαινόμενα.

Την Τρίτη σε μια μικρή κεντροαφρικανική χώρα, την Γκαμπόν, την οποία 99 στους 100 Ελληνες δεν μπορούν να τη δείξουν στον χάρτη, έγινε πραξικόπημα. Στρατιωτικοί ανακοίνωσαν ότι ανέλαβαν την εξουσία. Η Γκαμπόν των 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων παράγει πολύ πετρέλαιο (περίπου 200.000 βαρέλια ημερησίως), όχι όμως τόσο πολύ ώστε να προκαλέσει πρόβλημα. Κι όμως η τιμή του πετρελαίου ανέβηκε. Η επιβάρυνση θα φτάσει και στη βενζίνη του μέσου έλληνα καταναλωτή. Το ίδιο είχε συμβεί νωρίτερα με την αύξηση στην τιμή του κακάου που είχε προκαλέσει η μείωση της παραγωγής στην Ακτή του Ελεφαντοστού και την Γκάνα και πιο πριν στην τιμή του καφέ με τις χώρες της Νότιας Αμερικής.

Σ’ αυτή την κατάσταση, όσο και αν φαίνεται εντυπωσιακό έπειτα από όσα συνέβησαν πριν από 18 μήνες, η περίπτωση Πούτιν έχει υποβιβαστεί σε σύνηθες πρόβλημα. Από την ενέργεια σχεδόν έχει φύγει ως πρόβλημα. Στα σιτηρά εμφανίστηκε μέσα στο καλοκαίρι, αλλά και εκεί περιορισμένα. Πλέον όλοι ψάχνουν αλλού το πρόβλημα, δημιουργώντας ένα οικονομικό περιβάλλον στο οποίο επικρατεί το «περίμενε την επόμενη κρίση». Μ’ αυτά τα δεδομένα, ο Πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ το επόμενο Σάββατο, μόνο να περιγράψει μπορεί την παρούσα κατάσταση και ενδεχομένως να ανακοινώσει κάτι που θα αφορά το προσεχές τρίμηνο. Μπορεί να μιλήσει δηλαδή, για το πού πάνε τα πράγματα, σε παρόντα χρόνο.

Για το μέλλον βλέπουμε. Τώρα για τις σκέψεις που υπάρχουν για την παράταση των μέτρων για το ρεύμα (επιδοτήσεις) και την αγορά (market pass) ή ενδεχομένως και για άλλα μέτρα που ακούγονται για το νέο έτος, αυτές είναι δύσκολο να ξεκαθαρίσουν από τον Σεπτέμβριο. Ας περιμένουμε πρώτα τις αναβαθμίσεις, να δούμε το νέο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο και ας προσευχόμαστε να μη μας σκάσει μια νέα αληθινή αυτή τη φορά κρίση.