Γερμανία: Ο «μεγάλος ασθενής» της Ευρώπης

Στον «μεγάλο ασθενή» της Ευρώπης μετατρέπεται ξανά η Γερμανία – και αυτό προκαλεί μετατόπιση της πολιτικής προς τα δεξιά, σύμφωνα με με τον Χανς-Βέρνερ Σιν, ομότιμο πρόεδρο του ινστιτούτου Ifo.

Ο χαρακτηρισμός «ασθενής της Ευρώπης» επανήλθε τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς η μεταποίηση συνεχίζει να παραπαίει στη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης και η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με τις υψηλές τιμές της ενέργειας. Ο χαρακτηρισμός χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να περιγράψει τη γερμανική οικονομία το 1998, καθώς αντιμετώπιζε τις δαπανηρές προκλήσεις μετά την επανένωση.

Γερμανία: Απειλούν ότι θα φύγουν οι βιομήχανοι εάν δεν πάρουν επιδοτήσεις ρεύματος

Υποτονικές εξαγωγές

«Δεν πρόκειται για ένα βραχυπρόθεσμο φαινόμενο», δήλωσε ο Σιν μιλώντας στον Steve Sedgwick του CNBC στο Ambrosetti Forum στην Ιταλία. Οι προκλήσεις που θέτει, ιδίως όσον αφορά την ενεργειακή στρατηγική της χώρας, θα μπορούσαν να ωφελήσουν τα όλο και πιο δημοφιλή δεξιά κόμματα.

«Έχει να κάνει με την αυτοκινητοβιομηχανία, η οποία είναι η καρδιά της γερμανικής βιομηχανίας και πολλά πράγματα εξαρτώνται από αυτήν», τόνισε. Τα αυτοκίνητα ήταν το κυριότερο εξαγωγικό προϊόν της Γερμανίας πέρυσι, αντιπροσωπεύοντας το 15,6% της αξίας των αγαθών που πωλήθηκαν στο εξωτερικό, σύμφωνα με τα στοιχεία της ομοσπονδιακής στατιστικής υπηρεσίας.

Τον Μάιο του 2022 η Γερμανία εμφάνισε έλλειμμα στο εξωτερικό εμπόριο για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ (1,03 δισ. δολάρια).

Έκτοτε η Γερμανία επέστρεψε σε εμπορικό πλεόνασμα, το οποίο ανήλθε σε 18,7 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2023, σύμφωνα με την ομοσπονδιακή στατιστική υπηρεσία, αλλά οι εξαγωγές παραμένουν υποτονικές.

Υψηλές τιμές ενέργειας

Ο Σιν δήλωσε ότι οι αμφιβολίες των επενδυτών σχετικά με το πόσο εφικτοί είναι οι στόχοι βιωσιμότητας της Γερμανίας παίζουν επίσης ρόλο στην περιγραφή της χώρας ως «μεγάλου ασθενή» της Ευρώπης.

Ένας από τους στόχους που έχει θέσει η γερμανική κυβέρνηση είναι να γίνει ουδέτερη ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2045. Τα σχέδια αυτά ήρθαν στο επίκεντρο, καθώς η Ευρώπη προσπάθησε να αποσυνδεθεί από τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του Κρεμλίνου στην Ουκρανία, ενώ ταυτόχρονα οι τιμές εκτοξεύτηκαν.

Ορισμένοι χαρακτήρισαν τις φιλοδοξίες της Γερμανίας να απομακρυνθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο ως υπερβολικά αισιόδοξες, ιδίως υπό το πρίσμα των κλιματικών στόχων της χώρας.

Μιλώντας στο Ambrosetti Forum, ο Σιν υποστήριξε ότι η εξάρτηση από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, θα προκαλούσε ένα «πρόβλημα μεταβλητότητας», το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει ζητήματα για τις επιχειρήσεις.

«Πρέπει να καλύψετε αυτά τα κενά με συμβατική ενέργεια, οπότε είναι πολύ δύσκολο να έχουμε αυτή τη διπλή δομή, την οποία θα πρέπει να διατηρήσουμε στο μέλλον. Πρόκειται για διπλό κόστος. Αυτό σημαίνει υψηλό ενεργειακό κόστος και αυτό δεν είναι καλό για τη βιομηχανία. Είναι μια δύσκολη πορεία», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.

«Βουτιά» του επιχειρηματικού κλίματος

Η Γερμανία θα μπορούσε να χάσει το 2% έως 3% της σημερινής βιομηχανικής της δυναμικότητας, καθώς οι εταιρείες μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους σε χώρες όπου το φυσικό αέριο και η ηλεκτρική ενέργεια είναι φθηνότερα, όπως οι ΗΠΑ ή η Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με ερευνητικό σημείωμα που δημοσίευσε τον Αύγουστο η Berenberg.

Η αβεβαιότητα σχετικά με τις τιμές της ενέργειας έχει πιθανότατα συμβάλει σε μια «βουτιά» του επιχειρηματικού κλίματος, έγραψε στο σημείωμα ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg. Πρόσθεσε ότι η τρέχουσα πολιτική αβεβαιότητα και η απογοήτευση για τα  κυβερνητικά σχέδια δεν είναι διαρθρωτικοί παράγοντες που φαίνεται ότι θα συγκρατήσουν τη γερμανική οικονομία για πολύ καιρό.

«Στροφή» προς τα δεξιά

Ο Σιν ισχυρίστηκε ότι θα υπάρξουν πολιτικές προεκτάσεις ως αποτέλεσμα της εστίασης στην αειφορία.

«Υπάρχει σαφώς μια αντίδραση … Ο πληθυσμός κινείται τώρα προς τα δεξιά», δήλωσε, αναφερόμενος στη δημοτικότητα του δεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία, το οποίο κέρδισε για πρώτη φορά τις εκλογές σε περιφερειακό συμβούλιο τον Ιούνιο.