Αναζητώντας τον δρόμο προς τη Χάγη

Εναν κοινό δρόμο που θα τους οδηγήσει σε λύσεις και όσον αφορά την Αθήνα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης υπόσχονται να αναζητήσουν Ελλάδα και Τουρκία. Αθήνα και Αγκυρα επιχειρούν να οικοδομήσουν στη διπλωματία των καταστροφών, αφού οι απειλές και οι υψηλοί τόνοι αντικαταστάθηκαν με αλληλεγγύη μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία και τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Ελλάδα.

Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκαν για πρώτη φορά μετά το γεύμα της Κωνσταντινούπολης με θέα τον Βόσπορο την άνοιξη του 2022 στο Βίλνιους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, δίνοντας αμοιβαίες υποσχέσεις για δομημένο διάλογο και ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας τον Ιούλιο.

Η επόμενη συνάντησή τους αναμένεται να είναι μετά τις 17 Σεπτεμβρίου κατά τις μέρες που θα είναι και οι δύο στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου αναμένεται μία ακόμα συνάντηση στη Θεσσαλονίκη αυτή τη φορά όπου τέλος Νοεμβρίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών.

Τη συνάντηση της Νέας Υόρκης καθώς και τα επόμενα βήματα του διαλόγου αναμένεται να προετοιμάσουν στη συνάντησή τους στις 5 Σεπτεμβρίου στην Αγκυρα οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν. Το ραντεβού των δύο ΥΠΕΞ θα ακολουθήσει δε μία μέρα μετά την τριμερή κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ στη Λευκωσία και τη διμερή συνάντηση Μητσοτάκη – Νετανιάχου.

Στο ενδιάμεσο των συναντήσεων κορυφής οι δύο ΥΠΕΞ θα πρέπει να χωρέσουν μία συνάντηση στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, καθώς και έναν ακόμα γύρο διερευνητικών – ενδεχομένως – ή πολιτικού διαλόγου. Ενα τραπέζι διαλόγου που θα επικεντρωθεί στη βαριά πολιτική ατζέντα που δυσκολεύει πάντα Αθήνα και Αγκυρα.

Ιδιαίτερα σημαντική η συνάντηση για τη θετική ατζέντα που προγραμματίζεται για τις 13 Οκτωβρίου στην Αθήνα. Υπενθυμίζεται ότι στον τελευταίο γύρο που έγινε στην Αγκυρα τον Μάρτιο, υπό τους ΥΦΥΠΕΞ, Κώστα Φραγκογιάννη και Μπουράκ Ακτσαπάρ, οι δύο πλευρές διαπίστωσαν πως η πλειονότητα των ζητημάτων βαδίζει προς ολοκλήρωση και είχαν αποφασίσει να επικεντρωθούν από εδώ και στο εξής στην επόμενη μέρα του διαλόγου για ζητήματα που αφορούν την οικονομία, τις υποδομές, τις μεταφορές, την ενέργεια και τη συνεργασία των δύο χωρών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και φυσικών καταστροφών.

Θέματα τα οποία θεωρούνται χαμηλής πολιτικής και επιτρέπουν την ενίσχυση των δεσμών των δύο πλευρών, χωρίς εντάσεις και μακριά από ζητήματα που δύσκολα μπορούν να υπάρξουν γέφυρες. Με τη θετική ατζέντα να αποτελεί σημαντικό προπομπό και του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.

Εμπιστοσύνη από την αρχή

Η ελληνική πλευρά δηλώνει συγκρατημένα αισιόδοξη και για τον πολιτικό διάλογο, που αφορά τους «συμβιβασμούς» που θα πρέπει να κάνουν οι δύο πλευρές, σημειώνοντας πως πρώτα θα πρέπει να χτιστεί η μεταξύ τους εμπιστοσύνη, από την αρχή.

Με τους διπλωμάτες να κάνουν λόγο για μία διαδικασία η οποία θα πρέπει να γίνει εντός πλαισίου διεθνούς δικαίου, με αμοιβαίο σεβασμό και χωρίς εκπτώσεις σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας.

Στα αγκάθια παραμένουν το αφήγημα περί «Γαλάζιας Πατρίδας», το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά και το Κυπριακό. Η Αγκυρα τηρεί πιστά το μορατόριουμ, αποφεύγοντας παραβιάσεις και υπερπτήσεις, που παραμένουν στο μηδέν επί σειρά μηνών, ωστόσο δεν έχει εγκαταλείψει πάγιες θέσεις και διεκδικήσεις της.

Στοίχημα χαρακτηρίζεται η διατήρηση των ήρεμων νερών στο Αιγαίο και οι χαμηλοί τόνοι, που θα επιτρέψουν στον διάλογο να εξελιχθεί και θα προστατεύει από ακραίες κινήσεις και ρητορική που μπορεί να δυναμιτίσουν το κλίμα. Με το ερώτημα να είναι πόσο θα κρατήσει αυτή η φάση της ηρεμίας στα ελληνοτουρκικά και πού μπορεί να οδηγήσει πραγματικά.

Πηγή: Έντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ