ΚΑΠ: Γιατί κινδυνεύουν να χάσουν το 25% των ενισχύσεων αγρότες και κτηνοτρόφοι – Τι συμβαίνει με τα οικολογικά σχήματα

Τον κίνδυνο να μείνει εκτός οικολογικών σχημάτων και να δει «πετσοκομμένες» τις ενισχύσεις της τον ερχόμενο χειμώνα διατρέχει μεγάλη μερίδα αγροτών και κτηνοτρόφων, καθώς η ένταξη σε αυτά αποτελεί κομμάτι ενός πολύπλοκου παζλ και τα χρονικά περιθώρια στενεύουν καθώς η προθεσμία για την υποβολή των φετινών δηλώσεων ΟΣΔΕ (Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης) εκπνέει στις 11 Σεπτεμβρίου. Και, σαν να μην έφτανε ο διαδικαστικός λαβύρινθος, ήρθε η χαριστική βολή για τους αγρότες που επλήγησαν από τις πρωτοφανείς καταστροφικές πυρκαγιές στον Έβρο και αλλού.

Κοινή Γεωργική Πολιτική: Πώς κατανέμονται οι ενισχύσεις στα κράτη μέλη [Γράφημα]

Οι εφαρμοστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν όλο το προηγούμενο διάστημα, καθόρισαν το θεσμικό πλαίσιο για το πώς θα εφαρμοστούν οι νέες παρεμβάσεις στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ 2023 -2027, που αφορούν το δύσκολο κομμάτι των οικολογικών σχημάτων. Αυτά για πρώτη φορά θα εφαρμοστούν φέτος και ήρθαν να αντικαταστήσουν το γνωστό «πρασίνισμα».

Στα οικολογικά σχήματα θα κατευθυνθεί μέχρι και το 25% του προϋπολογισμού για άμεσες ενισχύσεις, που φτάνει σχεδόν τα 425 εκατ. ευρώ, για να πληρωθούν δράσεις με τις οποίες ενισχύεται περισσότερο η προστασία του περιβάλλοντος.

Ωστόσο, οι προϋποθέσεις για να λάβουν τις ενισχύσεις τους οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της χώρας τη νέα προγραμματική περίοδο 2023-27 είναι σαφώς περισσότερες, ενώ οι υποχρεώσεις που δημιουργούν τα οικολογικά σχήματα περιπλέκουν την κατάσταση, καθώς η ελληνική γεωργία οδηγείται σε ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο, περισσότερο οικολογικό.

Η εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων είναι μεν προαιρετική τυπικά, όμως εάν ένας αγρότης ή κτηνοτρόφος δεν τα εφαρμόζει τότε δεν θα εισπράξει την αντίστοιχη επιδότηση.

Ζητούν παράταση του «πρασινίσματος»

Πέρα από τις δυσκολίες που άπτονται του τεχνικού μέρους και της πολυπλοκότητας των όρων και της διαδικασίας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι πρωτόγνωρες σε ένταση, έκταση και διάρκεια πυρκαγιές που κατέστρεψαν χιλιάδες καλλιεργούμενα στρέμματα και ζωικό κεφάλαιο σε περιοχές της χώρας που έζησαν τον πύρινο εφιάλτη, όπως στον Εβρο, κάνουν την ένταξη στα οικολογικά σχήματα ακόμα πιο δύσκολη έως αδύνατη με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να χάσουν το 25% των ενισχύσεων.

Υπό αυτό το πρίσμα, φορείς και εκπρόσωποι αγροτών και κτηνοτρόφων θέτουν επιτακτικά το τελευταίο διάστημα ζήτημα εξαίρεσης των πληγέντων από την ένταξη στα οικολογικά σχήματα και παράτασης για τρία χρόνια του «πρασινίσματος», μέχρι να ορθοποδήσουν από την καταστροφή.

Πώς θα καταβληθεί η ενίσχυση

Υπενθυμίζεται ότι οι αγρότες καλούνται να επιλέξουν μεταξύ των «οικολογικών σχημάτων» αυτό που ταιριάζει στην καλλιέργεια και στην περιοχή τους, αλλά και να αξιολογήσουν τι τους συμφέρει οικονομικά.

Γι’ αυτό με την υποβολή των νέων δηλώσεων ΟΣΔΕ 2023  οι αγρότες θα πρέπει να δηλώσουν επιπρόσθετα και μια δράση των οικολογικών σχημάτων προκειμένου να τους καταβληθεί η σχετική ενίσχυση.

Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη διαδικασία είναι υποχρεωτική για κάθε κράτος-μέλος αλλά προαιρετική για τον παραγωγό. Από το 2023 έως το 2025 όποιο ποσό από τα 425 εκατ. ευρώ των eco-schemes δεν απορροφηθεί θα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τη Βασική Ενίσχυση. Ωστόσο από το 2025 το ποσό που θα μείνει αδιάθετο θα χάνεται για τη χώρα μας και θα επιστρέφει στον προϋπολογισμό των Βρυξελλών.

Τα σχήματα στις 3 αγρονομικές περιφέρειες

Τα οικολογικά σχήματα που θα εφαρμοσθούν στις τρεις αγρονομικές περιφέρειες (αροτραίες, δενδρώδεις, βοσκότοποι) της χώρας είναι:

• Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών στην κλιματική αλλαγή,
• Επέκταση της εφαρμογής περιοχών οικολογικής εστίασης, σε μικρές αροτραίες εκμεταλλεύσεις,
• Εφαρμογή ζωνών οικολογικής εστίασης στις δενδρώδεις,
• Διατήρηση αγροδασικών οικοσυστημάτων πλούσιων σε στοιχεία του τοπίου,
• Ενίσχυση  παραγωγών  για  την  εφαρμογή  μεθόδων  γεωργίας  ακριβείας  με  τη  χρήση  του εργαλείου/εφαρμογής  διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων,
• Περιβαλλοντική διαχείριση-βελτίωση μόνιμων βοσκοτόπων,
• Διατήρηση και προστασία καλλιεργειών σε εκτάσεις με αναβαθμίδες,
• Διατήρηση μεθόδων βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας.