Ολοι κάτι θα χάσουν

Τα επιτόκια δεν μπορούν να ανεβαίνουν συνεχώς. Κάποια στιγμή η δυνατότητα τιθάσευσης του πληθωρισμού θα φτάσει στα όριά της, μέσω των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών. Το θέμα της ακρίβειας επιστρέφει εκεί που ξεκίνησε. Στις εθνικές κυβερνήσεις, στις τοπικές αγορές, στην κοινωνία. Για την Ελλάδα είναι σαφές ότι μετά την ανάπαυλα του 2022, αν δεν γίνει κάτι δραστικό, η κατάσταση θα θυμίσει την περίοδο της έναρξης της ενεργειακής κρίσης, στα τέλη του 2021 και των αρχών του 2022. Αρα οι λύσεις επείγουν.

Η αντιμετώπιση του φαινομένου πλέον είναι πολύ σύνθετη και πολυπαραγοντική. Δεν έχει καμία σχέση με δύο χρόνια πριν που περιμέναμε να περιοριστεί το ενεργειακό πρόβλημα και η αυξημένη μεταπανδημική κατανάλωση, για να πάρουμε όλοι ανάσα. Ούτε καν με το διάστημα λίγους μήνες μετά, όταν με μια παρέμβαση μόνο στον λιανοπωλητή, όπως το καλάθι του νοικοκυριού, είδαμε σταθεροποίηση των τιμών. Πλέον δεν μπορεί στην εξίσωση να μη συμμετέχουν όλοι οι κρίκοι της αγοράς. Σύνθετα προβλήματα, απαιτούν και υβριδικές λύσεις.

Στη Γαλλία που προβληματίζονται αρκετά, η γνωστή από την παλαιότερη παρουσία της στην Ελλάδα, αλυσίδα σουπερμάρκετ Carrefour προχώρησε σε μια καθαρά ακτιβιστική ενέργεια στην προσπάθειά της να πιέσει τους προμηθευτές της. Με ειδικά καρτελάκια ενημερώνει τους πελάτες της ότι το περιεχόμενο κάποιων συγκεκριμένων προϊόντων έχει συρρικνωθεί, ενώ το κόστος τους είναι υψηλότερο, παρά τη μείωση των πρώτων υλών. Ξεκάθαρα επιθετική ενέργεια, η οποία ωστόσο βρήκε πολιτική στήριξη στον γάλλο υπουργό Οικονομίας Μπρούνο Λε Μερ. Τόσο απελπισμένοι ήταν με το πρόβλημα.

Στην Ελλάδα η επιλογή ήταν επίσης παρεμβατική αλλά λίγο διαφορετική. Δεν εκθέτει αυτούς που ακριβαίνουν τα προϊόντα, αλλά θα επιβραβεύει όσους τα πωλούν φτηνότερα, για ένα κατά πολύ μεγαλύτερο διάστημα από το καλάθι του νοικοκυριού. Και η επιλογή όπως και η έκπτωση θα είναι ελεύθερη. Ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, δίνει τη δυνατότητα στις αλυσίδες σουπερμάρκετ, να προχωρούν προαιρετικά σε μόνιμη μείωση της τιμής κάποιων προϊόντων τους, τουλάχιστον κατά 5% και για διάστημα έως 6 μήνες το λιγότερο. Δείχνει ωραία ιδέα. Μένει να δούμε πώς θα εκτελεστεί, καθώς θα χρειαστεί επίσης για πρώτη φορά να μπουν στο παιχνίδι και οι προμηθευτές, χονδρέμποροι και παραγωγοί. Για τις αλυσίδες λιανικής δεν έχω αμφιβολία ότι θα βάλουν όσο πιο πολλά προϊόντα μπορούν, από αυτά που βρίσκονταν ούτως ή άλλως σε προσφορά.

Για τους χονδρέμπορους είναι πιο χλωμά τα πράγματα. Καθώς η εξαμηνιαία δέσμευση, σημαίνει ότι θα πρέπει πραγματικά να χάσουν ή να μοιραστούν τη χασούρα με τους λιανοπωλητές και να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε αυξημένες ποσότητες. Για τους παραγωγούς, επίσης, το διακύβευμα θα είναι σημαντικό, ειδικά αυτοί που δεν έχουν τη δυνατότητα δέσμευσης μεγάλης παραγωγής. Ολοι κάτι θα χάσουν. Αν ελεγχθεί σωστά από τις υπηρεσίες ίσως να αποδώσει και να κερδίσει κάτι ο καταναλωτής. Αν παράλληλα εφαρμοστούν και όσα εξαγγέλθηκαν – επιτέλους – ότι ήδη παρακολουθείται σε καθημερινή βάση όλη η εφοδιαστική αλυσίδα και η διαμόρφωση των τιμών και τα περιθώρια κέρδους από τις εισαγωγές πρώτων υλών, την παραγωγή έως και τη μεταποίηση, τότε υπάρχει ελπίδα. Να χάσουν όλοι κάτι από το παραπάνω που κερδίζουν αυτό το διάστημα, στηρίζοντας τη θέση τους στην αγορά.