ΕΚΤ: Το μπλόκο στην Ελλάδα για μείωση του ορίου των συναλλαγών με μετρητά

Ένα από τα μέτρα που φέρνει η κυβέρνηση για να υπάρξει περιστολή της φοροδιαφυγής και αύξηση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού είναι η κατάργηση των μετρητών στις αγοραπωλησίες ακινήτων.

Ένα δεύτερο μέτρο που ήθελε να φέρει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και θα συμβάδιζε με αυτό που θα εφαρμόσει στις αγοραπωλησίες ακινήτων είναι η μείωση του ορίου πάνω από το οποίο αν κάποιος είτε επαγγελματίας είτε απλός καταναλωτής θέλει να αγοράσει ένα προϊόν ή μία υπηρεσία πρέπει να πληρώσει μόνο μέσω της ηλεκτρονικής οδού, δηλαδή με πλαστικό χρήμα ή με απευθείας κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό.

Φοροδιαφυγή: Τα 10 μέτρα για την καταπολέμησή της [πίνακες]

Η ΕΚΤ…

Μεταξύ των προτάσεων που είχαν πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων ήταν και αυτό του ορίου των 300 ευρώ από 500 ευρώ σήμερα. Κάποιοι από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είπαν ότι αυτό θα βοηθήσει να μειωθεί η φοροδιαφυγή και ότι πρέπει «να το κάνουμε πράξη». Ωστόσο, όλες αυτές οι προτάσεις που έχουν να κάνουν με τη διακίνηση χρήματος έπρεπε να πάρουν την έγκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

…και το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Ο.Τ., η πρόταση για μείωση του ορίου συναλλαγών με μετρητά «σκόνταψε» στην ΕΚΤ η οποία ορθά κοφτά είπε ότι όσο υπάρχουν 500ευρά στην αγορά και συνεχίζουν αυτά να εκτυπώνονται και να βρίσκονται σε κυκλοφορία δεν είναι δυνατόν να πεις σε κάποιον ότι ξέρεις δεν μπορείς να πληρώσεις με μετρητά αλλά με κάρτα. Δηλαδή η ΕΚΤ επισήμανε στην ελληνική πλευρά ότι αν αποφασιστεί κάτι τέτοιο ουσιαστικά καταργούμε μονομερώς τα χαρτονομίσματα των 500 ευρώ.

Τι ισχύει σε άλλες χώρες

Μάλιστα σύμφωνα με έρευνα που έκανε το υπουργείο Οικονομικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο όριο, όταν στη γειτονική Ιταλία ή στη Γερμανία το όριο για υποχρεωτική χρήση ηλεκτρονικού χρήματος είναι πολλές χιλιάδες ευρώ παραπάνω από τα 500 ευρώ που ισχύουν στη χώρα μας.

Κατά συνέπεια, όσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν καταργεί το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ δεν πρόκειται να μειωθεί και το όριο των συναλλαγών με μετρητά στην Ελλάδα. Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις, στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκτιμούν ότι από τη στιγμή που αυτό το όριο καλύπτει τόσο τα τιμολόγια όσο και τις απλές αποδείξεις λιανικής και πλέον αν κάποιος πληρώσει με μετρητά για συναλλαγές μεγαλύτερης αξίας θα επιβαρυνθεί ο επαγγελματίας ή επιχείρηση με πρόστιμο διπλάσιας αξίας της συναλλαγής, αποτελεί ισχυρό κίνητρο να γίνονται οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα ή μέσω απευθείας κατάθεσης χρημάτων από λογαριασμό σε λογαριασμό.

Οι διασταυρώσεις

Βέβαια, ο λόγος που ήθελαν στο υπουργείο Οικονομιών να μειωθεί το όριο είναι ότι αν κάποιος πληρώσει με κάρτα ή βάλει τα χρήματα στο λογαριασμός μίας επιχείρησης είναι πολύ πιο εύκολο στη συνέχεια να διαπιστώσει η εφορία μέσω εκτεταμένων διασταυρώσεων αν έχει εκδοθεί απόδειξη για την εν λόγω συναλλαγή και το βασικότερο αν αυτή η συναλλαγή είναι πραγματική ή πρόκειται για έκδοση εικονικού τιμολογίου.

Από την άλλη, υπάρχει το επιχείρημα ότι ακόμη και αν μειωθεί το όριο αυτό αν μία επιχείρηση δεν εκδώσει απόδειξη και λάβει ένα πολύ υψηλό ποσό σε μετρητά δύσκολα θα μπορεί να εντοπίσει η εφορία τη συναλλαγή αυτή.

Το πρόβλημα, όπως λένε αρμοδίως δεν είναι τόσο στη χρήση μετρητών ή πλαστικού χρήματος αλλά στο γεγονός ότι κάποιοι επαγγελματίες δεν κόβουν συστηματικά αποδείξεις και συνεχίζουν το παζάρι τόσο με απόδειξη τόσο χωρίς απόδειξη.

Το κυνήγι της φοροδιαφυγής

Όσον αφορά στα συνολικά μέτρα κατά της φοροδιαφυγής που ανακοίνωσε από το βήμα της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης και εξειδίκευσαν στη συνέχεια ο αρμόδιος υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστής Χατζηδάκης και ο υφυπουργός αρμόδιος για θέματα φορολογίας κ. Χάρης Θεοχάρης είναι τα εξής:

– Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024 (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). Έτσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ.

– Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο! Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.

– Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.

– Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.

– Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

– Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.

– Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.

– Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.

– Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας.