ΗΠΑ: Η οικονομία θα μπορούσε να αντέξει ένα σοκ, αλλά τέσσερα ταυτόχρονα;

Σοβαρούς κινδύνους που απειλούν να δημιουργήσουν περισσότερες αναταράξεις, αντιμετωπίζει η οικονομία των ΗΠΑ, σύμφωνα με την Wall Street Journal.

Μεταξύ των πιθανών προκλήσεων αυτό το φθινόπωρο ένα μια ευρύτερη απεργία των εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία, ένα μακροχρόνιο κλείσιμο της κυβέρνησης, η επανέναρξη των πληρωμών των φοιτητικών δανείων και η αύξηση των τιμών του πετρελαίου.

ΗΠΑ: Αντίστροφη μέτρηση για κλείσιμο της κυβέρνησης – Οι επιπτώσεις σε οικονομία και κοινωνία

Η καθεμία από μόνη της δεν θα έκανε πολύ κακό. Μαζί, θα μπορούσαν να είναι πιο επιζήμιες, ιδιαίτερα όταν η οικονομία ήδη ψύχεται λόγω των υψηλών επιτοκίων.

«Είναι αυτή η τετραπλή απειλή όλων των στοιχείων που θα μπορούσε να διαταράξει την οικονομική δραστηριότητα», δήλωσε ο Γκρέγκορι Ντέικο, επικεφαλής οικονομολόγος στην EY-Parthenon.

Πολλοί αναλυτές αναμένουν βραδύτερη οικονομική ανάπτυξη αυτό το φθινόπωρο αλλά όχι ύφεση. Ο Ντέικο προβλέπει ότι η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί απότομα σε 0,6% ετήσιο ρυθμό το τέταρτο τρίμηνο από 3,5% κατά το τρέχον τρίμηνο. Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs αναμένουν ότι η ανάπτυξη θα μειωθεί σε 1,3% το επόμενο τρίμηνο, από άνοδο 3,1% το τρίτο τρίμηνο.

Μέχρι στιγμής το 2023, οι ισχυρές καταναλωτικές δαπάνες και η ιστορικά χαμηλή ανεργία έχουν υποστηρίξει τη σταθερή οικονομική δραστηριότητα των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι η Federal Reserve αύξησε τα επιτόκια στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 22 ετών για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό επιβραδύνοντας την ανάπτυξη.

Οι απεργιακές κινητοποιήσεις

Μια οικονομική απειλή αποτελεί μια ευρύτερη και πιο παρατεταμένη απεργία του συνδικάτου United Auto Workers εναντίον τριών αυτοκινητοβιομηχανιών του Ντιτρόιτ. Σχεδόν 13.000 εργαζόμενοι ξεκίνησαν απεργίες σε τρία εργοστάσια στις 15 Σεπτεμβρίου. Και ο πρόεδρος της UAW Σον Φέιν είπε την Παρασκευή ότι οι απεργίες θα επεκταθούν σε 38 κέντρα διανομής ανταλλακτικών της General Motors και Stellantis σε 20 πολιτείες.

Ο αρχικός αντίκτυπος της περιορισμένης απεργίας αναμένεται να είναι μέτριος, αλλά μια ευρύτερη στάση εργασίας θα μπορούσε να περιορίσει την παραγωγή αυτοκινήτων και να αυξήσει τις τιμές των οχημάτων. Οι εργαζόμενοι σε προμηθευτές ανταλλακτικών αυτοκινήτων θα μπορούσαν επίσης να χάσουν τη δουλειά τους.

Μια ευρεία απεργία θα μείωνε κατά 0,05 έως 0,1 ποσοστιαία μονάδα την ετήσια οικονομική ανάπτυξη για κάθε εβδομάδα που διαρκεί, σύμφωνα με την Goldman Sachs.

Με την αδράνεια των εργοστασίων, μια απεργία αναβάλλει επίσης την πλήρη ανάκαμψη του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας από τις διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας που προκλήθηκαν από την πανδημία Covid-19.  Ενώ, η εγχώρια παραγωγή οχημάτων επιστρέφει κοντά στο σημείο που ήταν πριν από την πανδημία, η απεργία θα μπορούσε να μειώσει την παραγωγή και να ανεβάσει ξανά τις τιμές.

Κλείσιμο κυβέρνησης

Το επόμενο χτύπημα θα μπορούσε να είναι ένα μερικό κλείσιμο της κυβέρνησης.  Το Κογκρέσο έχει προθεσμία μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου για να συμφωνήσει να χρηματοδοτήσει την κυβέρνηση. Προς το παρόν, οι νομοθέτες απέχουν πολύ από το να βρουν κοινό έδαφος.

Εάν δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία, όλοι εκτός από τους πιο σημαντικούς εργαζομένους της κυβέρνησης θα μπουν σε διαθεσιμότητα, μέχρι και 800.000 σε εθνικό επίπεδο, σημειώνει η Wall Street Journal. Αυτοί οι εργαζόμενοι πιθανότατα θα ξόδευαν λιγότερα κατά τη διάρκεια της παύσης τους.

Τον Δεκέμβριο του 2018, μια παρόμοια κατάσταση προκάλεσε μερικό κλείσιμο πέντε εβδομάδων κατά την οποία η κυβέρνηση χρηματοδότησε ορισμένους οργανισμούς και όχι άλλους. Περίπου 300.000 ομοσπονδιακοί εργαζόμενοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Αυτό οδήγησε σε μείωση κατά 0,1% στην οικονομική παραγωγή το τέταρτο τρίμηνο του 2018 και 0,2% το πρώτο τρίμηνο του 2019, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου.

Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της χαμένης οικονομικής δραστηριότητας αναπληρώθηκε αργότερα, όταν η κυβέρνηση άνοιξε ξανά και οι ομοσπονδιακοί εργαζόμενοι έλαβαν καθυστερημένες αμοιβές, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού.

Τα φοιτητικά δάνεια

Ένα άλλο χτύπημα θα είναι η επανέναρξη των πληρωμών ομοσπονδιακών φοιτητικών δανείων την 1η Οκτωβρίου. Η επανεκκίνηση θα μπορούσε να «εξαφανίσει» περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια από τις τσέπες των Αμερικανών το επόμενο έτος.

Αυτή θα ήταν η πρώτη φορά που πολλοί δανειολήπτες πραγματοποιούν πληρωμές από τον Μάρτιο του 2020, όταν το Υπουργείο Παιδείας τις διέκοψε για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της Covid-19. Αυτό έδωσε την δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν χρήματα για άλλα πράγματα, βοηθώντας στην ενίσχυση της ανάπτυξης.

Ενεργειακό κόστος και πληθωρισμός

Οι υψηλότερες τιμές της βενζίνης προσθέτουν σε αυτήν την πίεση. Οι τιμές Brent κυμαίνονταν πάνω από τα 90 δολάρια το βαρέλι τις τελευταίες ημέρες, από λίγο πάνω από τα 70 δολάρια το καλοκαίρι. Οι τιμές της βενζίνης αυξήθηκαν κατά 10,6% τον Αύγουστο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση από τον Ιούνιο του 2022, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας.

Αυτό προκάλεσε τον πληθωρισμό των καταναλωτών να αυξηθεί για δεύτερο συνεχόμενο μήνα μετά την καθοδική τάση του προηγούμενου έτους.

Το αυξημένο ενεργειακό κόστος και οι πληρωμές φοιτητικών δανείων, μειώνει τους προϋπολογισμούς των Αμερικανών για φαγητό έξω, δώρα διακοπών και άλλες αγορές. Μπορούν επίσης να τροφοδοτήσουν τις τιμές για αγαθά και υπηρεσίες που κατασκευάζονται, αποστέλλονται ή μεταφέρονται αεροπορικώς. Οι ναύλοι των αεροπορικών εταιρειών αυξήθηκαν σχεδόν 5% τον περασμένο μήνα. Ο επίμονος πληθωρισμός θα μπορούσε να συντηρήσει την πίεση στη Fed να διατηρήσει τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να επιβραδύνει περαιτέρω την οικονομία.

«Είναι η απεργία, το κλείσιμο της κυβέρνησης, η επανέναρξη των πληρωμών των φοιτητικών δανείων, τα υψηλότερα μακροπρόθεσμα επιτόκια, το σοκ στην τιμή του πετρελαίου», είπε ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ όταν ρωτήθηκε την Τετάρτη σχετικά με εξωτερικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την οικονομία.