ΥΠΕΝ: «Πράσινο φως» για την κατασκευή  λίμνης ανάσχεσης στον Κηφισό

Το «πράσινο φως» για τα αντιπλημμυρικά έργα στον Κηφισό ποταμό, ο οποίος αποτελεί τον κυριότερο αποδέκτη ομβρίων υδάτων του Λεκανοπεδίου, έδωσε χθες η αρμόδια Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΔΙΠΑ/ΥΠΕΝ). Έτσι, ανοίγει ο δρόμος ώστε η Διεύθυνση Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών Έργων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (ΥΠΥΜΕ) να συντάξει τα τεύχη δημοπράτησης και να προχωρήσει με τον διαγωνισμό για την κατασκευή τους.

Τα έργα

Τα έργα, τα οποία είχαν παρουσιαστεί στο «Βήμα της Κυριακής» στις 17 Σεπτεμβρίου (https://www.tovima.gr/print/society/i-limni-pou-tha-sosei-tin-athina/), περιλαμβάνουν τη διευθέτηση δυο τμημάτων του Κηφισού _ «Τρεις Γέφυρες – Κόκκινος Μύλος» και «Κόκκινος Μύλος-Αττική Οδός» _ αλλά και την κατασκευή μιας λεκάνης ανάσχεσης πλημμυρικών απορροών, δηλαδή μιας «λίμνης», στην οποία θα συγκρατούνται για λίγες ώρες τα ύδατα, σε περίπτωση ακραίων βροχοπτώσεων, ώστε να διοχετεύονται σταδιακά στο κλειστό τμήμα του ποταμού (ρέει κάτω από την Εθνική Οδό από τις Τρεις Γέφυρες έως το Φάληρο). Στόχος είναι να περιοριστεί ο κίνδυνος για τις γύρω περιοχές από τις υπερχειλίσεις.

Κατά τη μελέτη του έργου, το μέγεθος της λίμνης υπολογίστηκε για μέγεθος βροχοπτώσεων που εμφανίζονται μια φορά κάθε 50 χρόνια (περίοδος επαναφοράς 50 ετών), κάθε 100 χρόνια και κάθε 1.000 χρόνια. Πάντως, με βάση τις βροχοπτώσεις που εμφανίζονται μια φορά κάθε 50 χρόνια η ποσότητα εκσκαφών για τη δημιουργία της, σε πρώτη φάση,  εκτιμάται περίπου στα  300.000 κυβικά μέτρα και το  βάθος της, στη μέγιστη στάθμη, θα φτάνει περίπου στα 15 μέτρα.  Η λίμνη χωροθετείται  παράλληλα με την Εθνική Οδό, στα δυτικά της, πάνω από τον κόμβο με την Αττική οδό, και εκτείνεται εντός των περιοχών Αχαρνών και Μεταμόρφωσης.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) που υπογράφει ο διευθυντής της ΔΙΠΑ, Κώστας Δημόπουλος, το έργο αποτελείται από τρία διακριτά μεταξύ τους τμήματα.

Θα άντεχε έναν Daniel ο Κηφισός;

Η λίμνη ανάσχεσης

Το τμήμα της Λεκάνης Ανάσχεσης θα περιλαμβάνει έργα σε τμήμα του ποταμού μήκους 1.650 μέτρων το οποίο βρίσκεται σε φυσική κατάσταση. Με τα συγκεκριμένα έργα θα διευρυνθεί η υφιστάμενη λεκάνη ανάσχεσης για μείωση της πλημμυρικής παροχής αιχμής σημαντικών πλημμυρικών γεγονότων στα κατάντη τμήματα του ποταμού. Η λίμνη ανάσχεσης θα ταμιεύει νερό  μόνο για λίγες ώρες σε πλημμυρικά γεγονότα μεγάλης περιόδου επαναφοράς. Η επιφάνεια της λεκάνης ανάσχεσης για μείωση της πλημμυρικής παροχής αιχμής (για περίοδο επαναφοράς 50 ετών) έχει υπολογιστεί στα 106.000 m2.

Η λεκάνη ανάσχεσης θα λειτουργεί όταν η παροχή θα υπερβαίνει τα 168 κυβικά ανά δευτερόλεπτο (m3/s) ενώ για μικρότερες παροχές το σύστημα θα λειτουργεί όπως και  σήμερα. Στο έργο, μεταξύ άλλων,  προβλέπονται έργα ελέγχου ροής με κατακόρυφο τοιχίο το οποίο σφραγίζει την είσοδο από μια στάθμη και πάνω.  Η χρονική διάρκεια πλημμυρισμού της θα φτάνει τις 2 ώρες και 15 λεπτά.

Οι δύο διευθετήσεις επί του Κηφισού

Εκτός από τη λίμνη τα έργα θα περιλαμβάνει και δύο διευθετήσεις του ποταμού. Το 1ο τμήμα «Τρεις Γέφυρες – Κόκκινος Μύλος», μήκους  3,3 χιλιομέτρων θα περιλαμβάνει   έργα από οπλισμένο σκυρόδεμα με τα οποία θα διευρυνθεί και θα τροποποιηθεί η   υφιστάμενη διατομή του ποταμού. Η νέα διατομή  θα παραμένει ανοικτή.

Το 2ο τμήμα «Κόκκινος Μύλος-Αττική Οδός», μήκους  2,15 χιλιομέτρων, θα περιλαμβάνει τα έργα διευθέτησης στην κοίτη του   Κηφισού, η οποία σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται σε φυσική κατάσταση παρά τις πολυάριθμες επιβαρυντικές ανθρωπογενείς επεμβάσεις (π.χ. πλευρικοί τοίχοι από σκυρόδεμα στο όριο της κοίτης) καθώς και τα αντίστοιχα συνοδά έργα.  Για αυτό το τμήμα έχουν προταθεί έργα κυρίως από συρματοκιβώτια με τα οποία θα διευρυνθεί και θα τροποποιηθεί η υφιστάμενη διατομής του ποταμού σε μήκος 1,94 χιλιόμετρα, ενώ για 216,50 μέτρα δεν προβλέπονται έργα διευθέτησης.

Και τα τρία τρήματα των αντιπλημμυρικών έργων στον Κηφισό περιλαμβάνουν και συνοδά έργα όπως νέες  οδικές γέφυρες, πεζογέφυρες, μια υδατογέφυρα αγωγού ΕΥΔΑΠ (καθαίρεση υφιστάμενης και επανακατασκευή), αποκαταστάσεις οδών, πεζοδρομίων, δικτύων  και βλάστησης.

Συμβατότητες

Σύμφωνα με την ΑΕΠΟ τα έργα διευθέτησης και οριοθέτησης τμημάτων του   Κηφισού είναι συμβατά με το νέο ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνας (ΡΣΑ) και με το θεσμικό πλαίσιο προστασίας του ποταμού, όπως επίσης και με το Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής. Το  Σχέδιο Διαχείρισης για το  λεκανοπέδιο περιλαμβάνει 49 προγραμματιζόμενα έργα και προτάσεις έργων ενταγμένα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον – Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ). Πρόκειται για έργα κατασκευής δικτύων απορροής ομβρίων υδάτων, διευθετήσεις ρεμάτων και άλλα αντιπλημμυρικά έργα.

Εντός της περιοχής του έργου δεν υπάρχουν θεσμοθετημένες οικολογικά ευαίσθητες – προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Φύση 2000 (Natura 2000), περιοχές που να έχουν χαρακτηριστεί ως Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ), Καταφύγια Άγριας Ζωής και Υγρότοποι.

Θα απαιτηθούν ωστόσο τροποποιήσεις των  πολεοδομικών σχεδίων. Κι αυτό διότι   το συνολικό έργο  είναι συμβατό με τις προβλέψεις των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ) στην περιοχή, εκτός από το ρυμοτομικό σχέδιο της Νέας Χαλκηδόνας στο σημείο  της γέφυρας Κηφισού και του κόμβου Παλαμά που αναπτύσσεται σε χώρο χαρακτηρισμένο   παιδική  χαρά  και του πολεοδομικού σχεδίου Αχαρνών  όπου τα έργα αναπτύσσονται εντός παραρεμάτιων τμημάτων του πολεοδομικού σχεδίου Χαμόμυλου –Λυκότρυπας.

Στη ζώνη επιρροής του έργου δεν βρίσκονται κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι. Εντοπίζεται όμως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς (υδραγωγείο μεταβυζαντινής περιόδου) το οποίο   θα πρέπει να προστατευθεί και να αναδειχθεί.