Βόρεια Εύβοια: Προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για την απομάκρυνση του αμιάντου

Έκλεισαν δύο χρόνια από την καταστροφική πυρκαγιά στη Βόρεια Εύβοια που «μαύρισε» 520.000 στρέμματα γης και σημάδεψε τις ζωές των κατοίκων οι οποίοι ακόμη παλεύουν με τα …φαντάσματα, όπως με τον καμένο αμίαντο, ο οποίος παραμένει εκτεθειμένος σε ιδιωτικές εκτάσεις. Αναζητώντας την ενδεδειγμένη λύση, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» παράγοντας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), πέρασε η διετία και μόλις πριν από λίγες ημέρες προκηρύχθηκε ο ανοιχτός διεθνής ανοιχτός διαγωνισμός για την επιλογή του αναδόχου που θα αναλάβει την αποξήλωση και απομάκρυνση του αμιάντου από τις περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές τον Αύγουστο 2021.

Ο προϋπολογισμός του έργου

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου φτάνει στα 682.000 ευρώ (με ΦΠΑ) και οι ενδιαφερόμενοι έχουν περιθώριο να καταθέσουν τις οικονομικές τους προσφορές έως τις 23 Οκτωβρίου. Στον ανάδοχο θα δοθεί περιθώριο ενός έτους από την ημερομηνία ανάρτησης της σύμβασης στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) για τη συλλογή του επικίνδυνου υλικού από κατοικίες και ιδιωτικά κτίσματα του Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας.

Πριν από περίπου έναν χρόνο είχε ολοκληρωθεί από ιδιωτική εταιρεία η αποκομιδή 13 τόνων αμιάντου που βρίσκονταν εκτεθειμένες σε δρόμους και δημόσιες εκτάσεις στη ευρύτερη περιοχή της Αγίας Άννας. Σε σπίτια και αγροτικές εκμεταλλεύσεις όμως, οι πλάκες αμιαντοτσιμέντου παραμένουν πάνω σε καμένους τοίχους που χάσκουν, ή στο έδαφος «κρυμμένες» ανάμεσα σε εγκαταστάσεις που κατέρρευσαν, με τους κατοίκους να αγωνιούν για τις επιπτώσεις στην υγεία τους, αλλά και στο περιβάλλον.

Τόνοι αμιάντου σπαρμένοι στα ελληνικά κτήρια – Οι κίνδυνοι για την υγεία

Tο μπαλάκι ευθυνών

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 48 του ν. 4819/2021) εντός τριών μηνών από μια καταστροφή, οι ιδιοκτήτες ακινήτων πρέπει να υποβάλλουν αίτημα στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την απομάκρυνση των επικινδύνων υλικών από την ιδιοκτησία τους, όπως και έκαναν οι πληγέντες της Βόρειας Εύβοιας. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας διαβίβασε τα αιτήματα που της υποβλήθηκαν στο Σώμα Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο προχώρησε και στους ελέγχους (στις 2 – 3 Δεκεμβρίου 2021 και στις 7 – 8 Φεβρουαρίου 2022) στις πληγείσες περιοχές του Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας.

Ειδικότερα, οι επιθεωρητές εντόπισαν απόβλητα αμιάντου σε 40 κτίσματα και οικίες που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2021, τα οποία πρέπει να απομακρυνθούν καθώς δεν επηρεάζονται μόνο τα συγκεκριμένα σημεία, αλλά και οι γειτονικές ιδιοκτησίες, αφού ο αέρας και οι βροχές μπορεί να παρασύρουν τις καρκινογόνες ίνες του αμιάντου πολύ μακριά. Έκτοτε όμως, οι αρμοδιότητες για την υλοποίηση του έργου έγιναν «μπαλάκι» από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, στις υπηρεσίες του ΥΠΕΝ, από εκεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και πίσω στην Αποκεντρωμένη.

Οι εταιρείες

Τελικά, στα τέλη του 2022, η Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ πήρε την πρωτοβουλία να προχωρήσει σε διαγωνισμό για το έργο, ενώ τον έλεγχο υλοποίησής του θα έχει από κοινού με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας. Τότε κλήθηκαν τέσσερις εξειδικευμένες εταιρείες, οι οποίες είχαν εκτελέσει αντίστοιχες εργασίες στο Μάτι Αττικής από τις οποίες ζητήθηκε να εκτιμήσουν το σχετικό κόστος διαχείρισης.

Στα τέλη του 2022, οι τέσσερις εταιρείες σχημάτισαν κοινοπραξία και υπέβαλλαν από κοινού οικονομική προσφορά ανά υπηρεσία που θα παρέχουν (π.χ. αποξήλωση αμιάντου, συλλογή, συσκευασία, σήμανση, μεταφορά). Μετά την αυτοψία που πραγματοποίησαν στις πληγείσες περιοχές, ενημέρωσαν στα τέλη Μαρτίου 2023 το ΥΠΕΝ ότι, εκτός από τα 40 σημεία που είχαν εντοπίσει οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, υπάρχουν και επιπλέον περιπτώσεις και εκτίμησαν το συνολικό κόστος εργασιών σε 550.000 ευρώ.

Ο ανάδοχος που θα αναλάβει το έργο, εκτός από την αποκομιδή θα πρέπει να τα διαθέσει σε κατάλληλα αδειοδοτημένους χώρους υγειονομικής ταφής επικίνδυνων αποβλήτων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (κυρίως στη Γερμανία), καθώς στην Ελλάδα ακόμη δεν υφίστανται αντίστοιχες υποδομές.