Φοροδιαφυγή: Ποιο είναι το «κλειδί» για νέες φοροελαφρύνσεις – Η «τρύπα» των 2 δισ.

Έσοδα τουλάχιστον 2 δις ευρώ σε ετήσια βάση τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν νέες φοροελαφρύνσεις θα φέρει στα κρατικά ταμεία η μάχη κατά της φοροδιαφυγής και συγκεκριμένα η  μείωση του κενού ΦΠΑ από περίπου 15% που υπολογίζεται σήμερα στο 9% έως το 2026, όσο δηλαδή είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.

Στον «αέρα» οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε μεταφορές, καφέ, τουριστικό πακέτο

Σύμφωνα με τις εκθέσεις της Κομισιόν, το 2019, το κενό ΦΠΑ  ήταν στην Ελλάδα 23,4%, το οποίο υποχώρησε στο 19,7% το 2020 ενώ σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, σήμερα βρίσκεται κοντά στο 15%. Στόχος της κυβέρνησης είναι να  φτάσει στο 9% έως το 2026. Η μείωση του ελλείμματος του ΦΠΑ από το 23,4% στο 15%  έφερε πρόσθετα έσοδα 2 δισ. ευρώ από ΦΠΑ και επιπλέον 500 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων λόγω αποκάλυψης υψηλότερων κερδών. Η μείωσης της «τρύπας» του ΦΠΑ από το 15% στο 9% έως το 2026 θα φέρει τουλάχιστον 2 δις. ευρώ  στα κρατικά ταμεία.

Με πρόσθετα έσοδα  2 δις. ευρώ ετησίως δημιουργείται ένα μαξιλάρι για τη χρηματοδότηση νέων φοροελαφρύνσεων όπως η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ ή για άλλες παρεμβάσεις (π.χ. περαιτέρω μείωση ασφαλιστικών εισφορών).

Μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής

Πάντως, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2024 δεν έχουν εγγραφεί πρόσθετα έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγή. Οι εισπράξεις από ΦΠΑ προβλέπεται να ανέλθουν σε 24,2 δις. ευρώ το 2024 από 23,1 δις. ευρώ φέτος. Για τον περιορισμό του κενού ΦΠΑ το οικονομικό επιτελείο ποντάρει στην ανάπτυξη της οικονομίας και στα μέτρα περιορισμού της φοροδιαφυγής που έχουν δρομολογηθεί  όπως:

–        Ολοκλήρωση  διασύνδεσης 450.000 ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024.

–        Υποχρεωτική χρήση των ηλεκτρονικών τιμολογίων, έτσι ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο. Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών Αρχών.

–        Καθολική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.

–        Επέκταση των POS στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.

–        Ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.

–        Αύξηση του προστίμου χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.

–        Πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.

–        Αποκλεισμό των παραβατών λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρείες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας.