Θεσσαλονίκη: Οι 2+1 επενδύσεις που αλλάζουν την πόλη

Μεγάλα έργα υποδομών, αστικές αναπλάσεις, αξιοποιήσεις εκτάσεων και νέες συγκοινωνιακές λειτουργίες διαμορφώνουν το νέο πρόσωπο της Θεσσαλονίκης προσδιορίζοντας την αναπτυξιακή προοπτική της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας.

Τα 30+ μεγάλα έργα που αφορούν στη Θεσσαλονίκη, κάποια εκ των οποίων σχεδιάζονται, άλλα βρίσκονται σε φάση υλοποίησης και άλλα  έχουν ολοκληρωθεί, διαμορφώνουν ένα ευοίωνο μέλλον για την πόλη. Ενδυναμώνουν και αναδεικνύουν τα πλεονεκτήματα και πολλαπλασιάζουν το θετικό αποτύπωμά τους στη ζωή των πολιτών.

Θεσσαλονίκη: Υποψήφια οικοδέσποινα για το Παγκόσμιο Συνέδριο Οινοτουρισμού 2024

Ανάμεσα σε αυτά προφανώς ξεχωρίζουν η υλοποίηση και ολοκλήρωση, εντός του 2024, του Μετρό Θεσσαλονίκης και της πρώτης επέκτασής του, το FlyOver και άλλα οδικά, σιδηροδρομικά projects, έργα που σχετίζονται με κτιριακές, λιμενικές και αντιπλημμυρικές  υποδομές, με μονάδες διαχείρισης αποβλήτων, αναπλάσεις και βέβαια την αναμόρφωση των συγκοινωνιών και μέσω της προμήθειας νέας τεχνολογίας ηλεκτρικών και αντιρρυπαντικών λεωφορείων.

Ωστόσο εκτός από τα δημόσια έργα η ιδιωτική επιχειρηματική πρωτοβουλία δημιουργεί επίσης αξία στην πόλη.

Δεύτερη ζωή για την ζυθοποιία ΦΙΞ

Στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, στην περιοχή που κάποτε ονομαζόταν «Κήπος των Πριγκήπων», ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπλασης στη συμπρωτεύουσα τίθεται σε τροχιά υλοποίησης.

Ο λόγος για το βιομηχανικό συγκρότημα ΦΙΞ, που μαζί με τους Μύλους Αλλατίνη, αποτέλεσαν τις ναυαρχίδες της βιομηχανίας στην πόλης. Έπειτα από 40 χρόνια σιωπής, ανοίγει πλέον ο δρόμος για την αξιοποίησή του και την απόκτηση μιας δεύτερης ζωής υπό τον έλεγχο της Dimand Real Estate.

Στην έκταση των 23 στρεμμάτων, θα αναπτυχθεί ένα συγκρότημα μικτών χρήσεων, που θα φιλοξενεί κατοικίες, ξενοδοχείο, χώρους εστίασης και εμπορίου, γραφεία, ενώ αναμένεται να δημιουργηθεί κι ένας χώρος μουσείου. Θα αποτελείται από τρία διατηρητέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας 17.600 τ.μ. ενώ θα προστεθούν δύο νέα κτίρια με συνολική επιφάνεια ανωδομής 28.900 τ.μ. και υπόγεια 15.500 τ.μ.

Σύμφωνα με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τα κτίρια θα συνομιλούν και θα γεφυρώνουν το παρελθόν με το μέλλον, συνδυάζοντας με αριστοτεχνικό τρόπο τη σύγχρονη αρχιτεκτονική με την παραδοσιακή αξία των διατηρητέων κτιρίων.

Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις του έργου ανέρχονται στο ποσό των 180 εκατ. ευρώ, ενώ συμμετέχει ως συνεπενδυτής η εταιρεία ELVIAL.

Η επίσημη παρουσίαση του έργου αστικής ανάπλασης των πρώην εγκαταστάσεων της ζυθοποιίας ΦΙΞ θα γίνει σήμερα 4 Οκτωβρίου παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Να σημειωθεί ότι ακριβώς απέναντι από το βιομηχανικό συγκρότημα ΦΙΞ  η Dimand σε κοινοπραξία με την Prodea Investments ΑΕΕΑΠ αναπτύσσουν αυτήν την περίοδο το συγκρότημα γραφείων HUB26, μια επένδυση 35 εκατ. ευρώ.

Στα 9 στρέμματα της έκτασης, αναγείρονται 24.800 τ.μ. γραφείων με περίπου 10.000 τ.μ. υπόγειους χώρους. Το HUB26, το πρώτο, μεγάλης κλίμακας, βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο της Β. Ελλάδος πρόκειται να αποτελέσει πόλο έλξης για την επιχειρηματική δραστηριότητα εθνικών και πολυεθνικών εταιρειών.

Το έργο που πρόκειται να πραγματοποιηθεί επί της 26ης Οκτωβρίου, στην πρώην ζυθοποιία ΦΙΞ και το HUB26, εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα ανάπλασης της Δυτικής πύλης. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει νέους χώρους δημόσιας χρήσης, όπως πεζοδρόμους και ποδηλατοδρόμους, που θα συνδέουν τα διάφορα σημεία με το κέντρο της πόλης, προάγοντας έτσι τη βιώσιμη κινητικότητα.

Στην ίδια περιοχή θα ανεγερθεί και το Μουσείο Ολοκαυτώματος, ενώ ήδη έχει προσελκύσει του Ισραηλινούς επενδυτές που θα δραστηριοποιηθούν στον τομέα της στέγασης.

Η ιστορία της κόκκινης ζυθοποιίας

Το εργοστάσιο ιδρύθηκε από τις οικογένειες Αλλατίνι, Μισδραχή και Φερνάντεζ το 1892 και αρχικώς προοριζόταν να γίνει οινοπνευματοποιείο.

Στη συνέχεια υπό τον έλεγχο της εταιρείας Μισραχή – Φερνάντεζ, η οποία το 1912 άλλαξε επωνυμία σε Ζυθοποιείον Όλυμπος, μετατράπηκε σε ζυθοποιείο.

Το 1920 η εταιρεία αυτή συνενώθηκε με μια άλλη εξίσου μεγάλη, τη Νάουσα, για να προκύψουν τα Ηνωμένα Ζυθοποιεία Ολυμπος – Νάουσα, με τέσσερα τμήματα, το βυνοποιείο (το μοναδικό στην Ελλάδα εκείνη την εποχή), το ζυθοποιείο, το εμφιαλωτήριο και το παγοποιείο.

Το 1926 το εργοστάσιο, κατασκευασμένο με εμφανείς συμπαγείς οπτόπλινθους, περιήλθε στην ιδιοκτησία της Κάρολος Φιξ ΑΕ, όπου και παρέμεινε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Το καλοκαίρι του 1983 η εταιρεία αναστέλλει κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, ενώ το 1988 το ακίνητο βγήκε στον πλειστηριασμό περνώντας σε χέρια ιδιώτη.

Το 1994, το κτίριο του εργοστασίου και ο τεχνολογικός εξοπλισμός χαρακτηρίστηκαν ιστορικά, και κηρύχθηκαν «διατηρητέα μνημεία βιομηχανικής κληρονομιάς» από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ όσα κτίρια δεν έφεραν το συγκεκριμένο χαρακτηρισμό, ενοικιάστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ως χώροι διασκέδασης και ψυχαγωγίας.

Τι σχεδιάζεται για τα Κεραμεία Αλλατίνη

Το ΦΙΞ δεν είναι το μοναδικό ερειπωμένο βιομηχανικό συγκρότημα που αναμένεται να πάρει νέα πνοή τα επόμενα χρόνια.

Ήδη με το προεδρικό διάταγμα που δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εγκρίθηκε το ειδικό πολεοδομικό σχέδιο συνολικής έκτασης 81,191 στρεμμάτων στην περιοχή των ιστορικών Κεραμείων Αλλατίνη, έγινε ο καθορισμός χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης και εγκρίθηκε και το ρυμοτομικό σχέδιο εφαρμογής.

Η έκταση έχει περάσει στην ιδιοκτησία της εταιρείας ΣΤΑΝΤΑ ΑΕΔΑ (Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Ακινήτων), πρόεδρος της οποίας είναι ο επίτιμος πρόεδρος της Sani/Ikos, Σταύρος Ανδρεάδης.

Στόχος του επικεφαλής της εταιρείας είναι η οικιστική, εμπορική και πολιτιστική ανάπτυξη του ακινήτου εντός του αστικού ιστού, με την επένδυση να εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 50 εκατ. ευρώ.

Το συγκεκριμένο project επιδιώκεται να αποτελέσει το νέο τοπόσημο της Θεσσαλονίκης, καθώς περιλαμβάνει τη δημιουργία κτιρίου ύψους 100 μ. δηλαδή ουρανοξύστη, καθώς επίσης τη δημιουργία χώρων πρασίνου και την αποκατάσταση και ήπια αξιοποίηση των επτά υφιστάμενων διατηρητέων κτιρίων.

Σύμφωνα με όσα προβλέπει το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, στην ενότητα 1 της ανάπλασης επιτρέπεται η χρήση «ελεύθεροι χώροι – αστικό πράσινο», καθώς και η κατασκευή υπογείων χώρων για τη στάθμευση αυτοκινήτων.

Στην ενότητα 2 επιτρέπονται οι εξής χρήσεις: κατοικία, κοινωνική πρόνοια, πολιτιστικές εγκαταστάσεις, διοίκηση, χώροι συνάθροισης κοινού/συνεδριακά κέντρα, εμπόριο και παροχή προσωπικών υπηρεσιών, γραφεία, εστίαση, αναψυκτήρια, αναψυχή (εξαιρουμένων των κέντρων διασκέδασης), τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις στάθμευση (κτίρια-γήπεδα) αυτοκινήτων μέχρι 3,5 τόνους κοινής χρήσης, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων.

Στη συγκεκριμένη έκταση ο μέσος συντελεστής δόμησης είναι 0,80 και το μέγιστο ποσοστό κάλυψης 25%, συμπεριλαμβανομένης της κάλυψης των υφιστάμενων διατηρητέων κτισμάτων.

Σημαντικό είναι ότι στα χαρακτηρισμένα ως μνημεία κτίρια, δεν επιτρέπονται οι ακόλουθες χρήσεις: υπεραγορές, πολυκαταστήματα, εμπορικά κέντρα, εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων, εκθεσιακά κέντρα, καθώς και κέντρα διασκέδασης.

Η ιστορική συνέχεια

Το ακίνητο των «Κεραμείων Αλλατίνη» αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης περιοχής στο νότιο και ανατολικό τμήμα του δήμου Θεσσαλονίκης γνωστής ως «Νοτιοανατολική Πύλη Θεσσαλονίκης», πολύ κοντά στον σταθμό Νέας Ελβετίας του Μετρό Θεσσαλονίκης και στην περιφερειακή οδό.

Μετά την καταστροφή των παλαιών εγκαταστάσεων των Κεραμείων Αλλατίνη στην προηγούμενη θέση τους, αρχίζουν στα τέλη της δεκαετίας του ‘30 να κατασκευάζονται οι νέες κτιριακές εγκαταστάσεις σε σχέδια του Ελβετού μηχανικού Αλβέρτου Αρτίν.

Το 1970 κατασκευάστηκε νέα πτέρυγα, ενώ το 1992 ανεστάλη οριστικά η λειτουργία του, καθώς η παραγωγική δραστηριότητα της εταιρείας μεταφέρθηκε σε άλλη θέση.

Το 2006 με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού χαρακτηρίστηκε ως «μνημείο.

Μετά την αλλαγή του ιδιοκτήτη ξεκίνησαν οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες αξιοποίησης του γηπέδου. Η ΣΤΑΝΤΑ Α.Ε, ιδιοκτήτρια του ακινήτου, επέλεξε για την αξιοποίησή του ως πολεοδομικό εργαλείο το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) του άρθρου 8 Ν. 4447/2016, για το οποίο και ακολούθησε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα.

Το Μετρό

Μετά από αναμονή δεκαετιών, στις αρχές του 2024 αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του το μετρό Θεσσαλονίκης, το οποίο εκτιμάται ότι θα αλλάξει ριζικά την εικόνα της πόλης.

Το μετρό θα εξυπηρετεί καθημερινά περίπου 300.000 πολίτες μειώνοντας κατά πολύ το κυκλοφοριακό φόρτο στους κεντρικούς οδικούς άξονες.

Η λειτουργία του θα ξεκινήσει με 13 σταθμούς στους οποίους θα λειτουργούν 18 συρμοί. Μέχρι τέλους του έτους, θα οριστικοποιηθεί και η τελική χάραξη των νέων επεκτάσεών του, προς τα βορειοδυτικά. Μετά την παράδοση του βασικού έργου, θα παραδοθεί σε λειτουργία και η επέκταση προς Καλαμαριά.

Οι σταθμοί

Η λειτουργία του Μετρό θα ξεκινήσει με τη βασική γραμμή που βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της πόλης με αρχικό τον σταθμό «Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός», ο οποίος βρίσκεται εμπρός από τον σταθμό του ΟΣΕ και συνεχίζει έως τον τερματικό σταθμό «Νέα Ελβετία» στην νοτιοανατολική πλευρά της πόλης, καταλήγοντας στο αμαξοστάσιο Πυλαίας. Η γραμμή ακολουθεί κυρίως τις οδούς Μοναστηρίου, Εγνατία, Κωνσταντίνου Καραμανλή, Δελφών και Σόλωνος.

Το έργο της βασικής γραμμής περιλαμβάνει δύο σήραγγες μονής τροχιάς και 13 σταθμούς που περιλαμβάνουν τους σταθμούς: Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, Πλατεία Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Συντριβάνι, Πανεπιστήμιο, Παπάφη, Ευκλείδης, Φλέμινγκ, Ανάληψη, 25ης Μαρτίου, Βούλγαρη, Νέα Ελβετία. Σε δεύτερο στάδιο θα ξεκινήσει και η λειτουργία και της επέκτασης προς Καλαμαριά. Οι σταθμοί της επέκτασης του μετρό Θεσσαλονίκης προς Καλαμαριά, είναι: Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη, Μίκρα.