ΗΠΑ: Πόσο η πολιτική κρίση επηρεάζει την οικονομία και τις επενδύσεις

Τον επόμενο μήνα θα χρειαστεί να ανεβάσει γι’ άλλη μια φορά το Κογκρέσο τα όρια δανεισμού της αμερικανικής κυβέρνησης για να αποφευχθεί μια καταγέλαστη πλην τραγικών διαστάσεων στάση πληρωμών. Τη φορά αυτή όμως η φαρσοκωμωδία κινδυνεύει να εξελιχθεί σε δράμα λόγω της πρωτοφανούς πολιτικής κρίσης που έχει ξεσπάσει με την απομάκρυνση του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι, έπειτα από τον εμφύλιο που ξέσπασε στην πλειοψηφούσα στην Κάτω Βουλή κοινοβουλευτική ομάδα των Ρεπουμπλικανών και προκάλεσε τη διάσπασή της σε ακροδεξιούς «τραμπιστές» και σε μετριοπαθείς βουλευτές – οι Δημοκρατικοί του Τζο Μπάιντεν διατήρησαν μετά τις περυσινές ενδιάμεσες εκλογές οριακή πλειοψηφία στη Γερουσία.

Υπό τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί οι ειδικοί θεωρούν αμφίβολη την έγκριση από το Κογκρέσο (και από τα δύο νομοθετικά Σώματα των ΗΠΑ δηλαδή) μιας ακόμα αύξησης του πλαφόν δανεισμού, εξέλιξης που απαιτεί μια διακομματική συναίνεση. Η πολιτική αβεβαιότητα εν προκειμένω απειλεί σοβαρά με οικονομικό εκτροχιασμό. Πρόκειται για ένα συνδυασμό εξόχως καταστροφικό για το επενδυτικό κλίμα.

Το χάος στο Κογκρέσο, η δικαίωση της Fitch και το ερώτημα της 17ης Νοεμβρίου

Διχασμένες οι απόψεις

Υπάρχει όντως λόγος για να ανησυχούν οι παρεπιδημούντες τις αγορές ότι οι εξελίξεις θα εκτροχιάσουν το τρένο της Wall Street που ήδη εμφανίζει κάποιους κλυδωνισμούς; Οι γνώμες των αναλυτών διίστανται. Η JPMorgan παρατήρησε σε πρόσφατο σημείωμά της ότι οι αμερικανικές μετοχές παρέμειναν σχεδόν σταθερές κατά τη διάρκεια των προηγούμενων περιόδων που επίσης επαπειλείτο «κλείσιμο» της κυβέρνησης της Ουάσιγκτον – χρεοκοπία δηλαδή – αν το Κογκρέσο δεν αύξανε το πλαφόν δανεισμού της.

Ομοίως, πολλοί στρατηγοί αναλυτές σημειώνουν ότι τα funds και οι επαγγελματίες επενδυτές εστιάζουν πολύ περισσότερο την προσοχή τους στη νομισματική πολιτική της Fed και στις οικονομικές εξελίξεις παρά στις πολιτικές εξελίξεις στην Ουάσιγκτον, τις οποίες ο Κιμ Ουάλας της 22V Research περιγράφει ως «κάτι που ενδιαφέρει μόνο τους δικηγόρους».

Με τον Ουάλας συμφωνεί και ο επικεφαλής οικονομολόγος της UBS Πολ Ντόνοβαν, ο οποίος σημειώνει ότι «οι αγορές δεν εκπλήσσονται που τα μέλη του Κογκρέσου των ΗΠΑ μοιάζουν αδύναμα να κάνουν ο,τιδήποτε». Ωστόσο, ο Ντόνοβαν δεν είναι αισιόδοξος. Θεωρεί ότι η αντικατάσταση του ΜακΚάρθι με κάποιον πιο κοντά στην ακροδεξιά θα μείωνε οποιεσδήποτε ελπίδες για διακομματική συναίνεση.

Και άλλοι αναλυτές όμως έχουν υποστηρίξει ότι οι οξυνθείσες πολιτικές διαμάχες θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις. Ο Ντέιβιντ Κότοκ της Cumberland Advisors προειδοποίησε πρόσφατα ότι η πολιτική αστάθεια στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ έχει ήδη επηρεάσει τις αγορές. Ο Κότοκ ανέφερε ως παράδειγμα την αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων δανείων σε διάφορους τύπους χρηματοδότησης. «Όποιος πιστεύει ότι η πολιτική δυσλειτουργία δεν έχει κόστος, αγνοεί τα γεγονότα» είπε χαρακτηριστικά ο αμερικανός αναλυτής.

Τέλεια καταιγίδα;

«Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η πολιτική έπαιξε ελάχιστο ρόλο στην πρόσφατη επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στις ΗΠΑ», γράφουν οι «Irish Times» αναφερόμενοι στην εκτίναξη του κόστους δανεισμού από την αύξηση των επιτοκίων.

«Ωστόσο, είναι δύσκολο να διαφωνήσουμε με την εκτίμηση του δισεκατομμυριούχου διαχειριστή κεφαλαίων Χάουαρντ Μαρκς που χαρακτήρισε ‘ξεκάθαρα ανησυχητική και οικονομικά πολύ επικίνδυνη’ την εργαλειοποίηση μιας κοινοβουλευτικής διαδικασίας για πολιτικά και κομματικά οφέλη», συμπληρώνει σε κυριακάτικο άρθρο της η δουβλινέζικη εφημερίδα.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η νομισματική εξέλιξη στην οποία αναφέρονται οι «Irish Times» είναι απότοκο γεωπολιτικών εξελίξεων. Η πληθωριστική κρίση ξεκίνησε μεν από τις εμπλοκές της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά επιδεινώθηκε δραματικά και μετεξελίχθηκε σε μείζονα ενεργειακή μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Και πίσω από τις γεωπολιτικές εξελίξεις κρύβονται βέβαια πάντοτε πολιτικές επιλογές, πράξεις ή παραλείψεις.

Μια δεύτερη παρατήρηση που θα μπορούσε να γίνει επί του προκειμένου – και ενόψει ενός επαπειλούμενου πανικού των επενδυτών στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων και ομολόγων – είναι ότι κάτι τέτοιο σε μια συγκυρία κατά την οποία στον παγιωμένο πόλεμο στην Ουκρανία προστίθεται ένας ακόμα στη Μέση Ανατολή, θα συνιστούσε την τέλεια καταιγίδα όχι μόνο για τα χρηματιστήρια αλλά και για τις εθνικές οικονομίες και την καθημερινότητα όλων των ανθρώπων, όχι μόνο όσων έχουν την ατυχία να ζουν στις εμπόλεμες περιοχές.