Δημόσια και Μη Κρατικά Πανεπιστήμια: Μελετώντας τις επιλογές 

Η ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων αποτελεί διαχρονικά πεδίο συζήτησης και αντιπαράθεσης, καθώς η επιλογή και η επίτευξη των σπουδών είναι μία σημαντική απόφαση για τη ζωή του κάθε ατόμου. Στόχος της νέας κυβέρνησης δείχνει τα μη κρατικά πανεπιστήμια να αποτελέσουν σύντομα μία ακόμα ισότιμη επιλογή για τους σπουδαστές.

Σύμφωνα με τη Eurostat η Ελλάδα και το Λουξεμβούργο είναι τα μοναδικά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα οποία η δυνατότητα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση παρέχεται μόνο από δημόσια πανεπιστήμια. Το 79,7% των φοιτητών στην Ε.Ε. σπουδάζουν σε δημόσια πανεπιστήμια, ενώ μόνο στην Κύπρο, την Λετονία και το Βέλγιο εντοπίζεται η αντίθετη κατάσταση κατά την οποία υπερτερεί η φοίτηση στα αντίστοιχα ιδιωτικά.

Στόχος με την ίδρυση και τη λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων είναι οι τίτλοι σπουδών που θα εκδίδονται να παρουσιάζουν ακαδημαϊκή και επαγγελματική ισοτιμία με τα δημόσια. Είναι γεγονός πως τα πανεπιστήμια που θα ιδρυθούν θα πρέπει να πληρούν τις υψηλότερες δυνατές προδιαγραφές λειτουργίας αντίστοιχες με αυτές των δημοσίων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, με στόχο τη διδασκαλία και την προώθηση της έρευνας. Επομένως, ο ρόλος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης είναι κομβικός καθώς θα διασφαλίσει τόσο την ποιότητα των ιδρυμάτων όσον αφορά τις απαραίτητες υποδομές τους, όσο και τα προγράμματα σπουδών, τα κριτήρια εισαγωγής και το ακαδημαϊκό προσωπικό των μη κρατικών πανεπιστημίων.

Άλλο ένα σημαντικό ζήτημα που απασχολεί είναι τα κριτήρια εισαγωγής των φοιτητών στα πανεπιστήμια αυτά, καθώς οι νέοι αγωνιούν για τη δυνατότητα εισαγωγής τους στα δημόσια ΑΕΙ και σε αντιστάθμισμα συχνά στρέφονται σε σπουδές στο εξωτερικό, όχι μόνο λόγω επιλογής αλλά αναγκαστικά προκειμένου να σπουδάσουν στον τομέα που επιθυμούν. Παρόλα αυτά, είναι αναγκαία και απαραίτητη προϋπόθεση η εισαγωγή των φοιτητών στα μη κρατικά πανεπιστήμια να γίνεται σε συνάρτηση με το γνωστικό τους επίπεδο σε μαθήματα που αφορούν στον οδηγό σπουδών του εκάστοτε τμήματος. Τα παραπάνω κρίνονται απαραίτητα δεδομένης της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής που παράλληλα οδηγεί πολλούς υποψηφίους εκτός πανεπιστημιακών ιδρυμάτων του δημοσίου.

Είναι γεγονός πως τα δημόσια πανεπιστήμια παρέχουν υψηλό επίπεδο γνώσεων, ωστόσο στόχος όλων των φορέων πρέπει να αποτελεί η αναβάθμιση τους, με αύξηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων, πρόσληψη κατάλληλου ακαδημαϊκού και διοικητικού προσωπικού προκειμένου να αναπτυχθούν οι καλύτερες συνθήκες για διδασκαλία και έρευνα. Επίσης, πρέπει να πραγματοποιηθεί διάλογος της πολιτείας και των πρυτανικών αρχών για τις δυσλειτουργίες που παρουσιάζονται. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να ανταποκρίνεται στην κοινωνία και τα χαρακτηριστικά της, προσφέροντας καινοτόμα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, για να γίνεται αποδοτική προς την αγορά εργασίας. Εξίσου σημαντική είναι η χαρτογράφηση της αγοράς εργασίας με ταυτόχρονο καθορισμό του αριθμού εισακτέων κάθε τμήματος ανάλογα με τις πραγματικές ανάγκες.

Ένα ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί άμεσα ως μέρος της αναβάθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι το θέμα των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Πιο συγκεκριμένα, ο σαφής προσδιορισμός τους και η αποσαφήνιση τους σε όλα τα αντικείμενα σπουδών προσφέροντας σε όλους τους αποφοίτους τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να σταδιοδρομήσουν στην επιστήμη που έχουν επιλέξει. Τέλος, σημαντικός είναι και ο ρόλος των καθηγητών, στους οποίους πρέπει να δοθεί η κατάλληλη στήριξη για να προσφέρουν τις γνώσεις τους στους φοιτητές και να συμβάλλουν στο χώρο της έρευνας.

Το δημόσιο πανεπιστήμιο πρέπει να στηριχτεί από όλους μας. Είναι αναγκαίο όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να συνεργαστούν ώστε να δημιουργήσουν ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο που όλοι θα ήθελαν να φοιτήσουν. Στην χώρα μας ήδη λειτουργεί μεγάλος αριθμός Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων με ένα σημαντικό πλήθος τμημάτων, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις δεν οδηγούν στην επιθυμητή επαγγελματική αποκατάσταση. Ακόμα και σε αυτήν την συνθήκη όμως τα πανεπιστήμια, δημόσια ή μη κρατικά, πρέπει να παρέχουν τις προϋποθέσεις για μία ουσιαστική αλλαγή της κατάστασης με παράλληλη προσέγγιση φοιτητών από το εξωτερικό.

Σκοπός κάθε πανεπιστημιακού ιδρύματος δεν πρέπει να αποτελεί μόνο η εξαγωγή πτυχιούχων αλλά και η δημιουργία επιστημόνων ικανών να προσφέρουν στην κοινωνία.

Λέλες Αθανάσιος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Career Gate