Murtaza Lakhani: Έρευνα των Αμερικανών για τον ιδιοκτήτη της JetOil

Στο μικροσκόπιο του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης βρίσκεται ο Murtaza Lakhani, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Mercantile & Maritime Group, της εταιρείας που το 2020 απέκτησε την Cetracore – JetOil.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal, οι αρχές των ΗΠΑ εξετάζουν την εμπλοκή του Καναδοπακιστανού επιχειρηματία σε παράνομο εμπόριο ρωσικού πετρελαίου και παραβίαση των κυρώσεων που έχουν θέσει οι χώρες των G7 και η Ευρωπαϊκή Ενωση κατά της Μόσχας. Συγκεκριμένα, η έρευνα που αφορά τον Lakhani εξετάζει εάν έκανε εμπόριο ρωσικού πετρελαίου κατά παράβαση του ανώτατου ορίου τιμών.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το υπουργείο Δικαιοσύνης δημιούργησε τη λεγόμενη μονάδα Task Force KleptoCapture για να επιβάλει πολιτικές που αποσκοπούν στην απομόνωση της ρωσικής οικονομίας και στην κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων των παραβατών των κυρώσεων. Και όλα αυτά με φόντο την άνοδο της τιμής του ρωσικού πετρελαίου, πολύ πάνω από τοπλαφόν που επιβλήθηκε από τη Δύση τους τελευταίους μήνες, τα 60 δολάρια ανά βαρέλι, υποδεικνύοντας ότι η Ρωσία έχει βρει νέους τρόπους για να κερδίσει χρήματα από το πετρέλαιό της.

Τα κράτη της Δύσης με την επιβολή των κυρώσεων στόχευαν στην μείωση των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου, καθώς αυτές συνεισφέρουν μακράν το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού του Κρεμλίνου.

Νωρίτερα φέτος, το υπουργείο Δικαιοσύνης σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Εμπορίου σχεδίασαν μια εκστρατεία, που επικεντρώθηκε στην άσκηση ποινικών διώξεων εναντίον των εταιρειών που λειτουργούσαν ως μεσάζοντες ή χρησιμοποιούσαν την τακτική της μεταφόρτωσης από πλοίο σε πλοίο προκειμένου να αποφύγουν την εφαρμογή των ρωσικών κυρώσεων. Η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι η κυβέρνηση είναι πιθανό να λάβει μέτρα για να επιβάλει το ανώτατο όριο τιμών, ως ένδειξη ότι οι ΗΠΑ ετοιμάζουν μια ευρύτερη προσπάθεια για να καταπολεμήσουν την υποψία διαφυγής των κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο.

Πρόσωπο κοντά στη Rosneft Oil, τον κρατικό ρωσικό ενεργειακό γίγαντα, ανέφερε ότι η εταιρεία γνωρίζει για την ευρεία έρευνα του υπουργείου Δικαιοσύνης σχετικά με τις ρωσικές αποστολές πετρελαίου, αναφέρει η Wall Street Journal. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Δικαιοσύνης εξετάζει εάν ο Lakhani έχει επιχειρηματική σχέση με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Rosneft, Igor Sechin, σύμμαχο του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Το πλαφόν

Όπως επισημαίνεται, είναι νόμιμο για τις δυτικές εταιρείες να εμπορεύονται και να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο εάν η τιμή του διαμορφώνεται στα ίδια επίπεδα ή κάτω από το ανώτατο όριο των 60 δολαρίων, που επιβλήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.

Στόχος αυτού του πλαφόν είναι να διατηρηθεί η ροή των προμηθειών από τη Ρωσία και η σταθερότητα της αγοράς, αλλά παράλληλα να μειωθούν τα κέρδη του Κρεμλίνου. Οι κυρώσεις απαγορεύουν επίσης τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, αλλά επιτρέπουν την πώληση του σε μέρη όπως η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία.

Η Rosneft και άλλοι Ρώσοι παραγωγοί άρχισαν να βασίζονται σε μία νέα ομάδα εταιρειών για να μεταφέρουν το πετρέλαιο τους στην αγορά. Πολλοί από αυτούς τους εμπόρους και πλοιοκτήτες —όπως οι Tejarinaft, Amur και Bellatrix Energy— είναι εγγεγραμμένοι στο Ντουμπάι ή στο Χονγκ Κονγκ και το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς είναι αδιαφανές, ενώ τα πλοία που ανήκουν από αυτές τις εταιρείες είναι γνωστά ως σκιώδης ή σκοτεινός στόλος επειδή λειτουργούν χωρίς χρηματοδότηση και ασφάλιση από τη Δύση.

Το who is who του Lakhani

Γεννημένος στο Πακιστάν και υπήκοος του Καναδά και του Βανουάτου, ο Lakhani είναι γνωστός στον κόσμο του πετρελαίου για τη δράση του σε «περίπλοκα» μέρη. Για παράδειγμα, διευκόλυνε το εμπόριο πετρελαίου που παράγονταν στο Ιράκ της εποχής του Σαντάμ Χουσεΐν, στο Ιρακινό Κουρδιστάν και στη Βενεζουέλα. Πριν ο Πούτιν διατάξει την εισβολή στην Ουκρανία στις αρχές του 2022, ο επιχειρηματίας συνεργάζονταν για καιρό με την Rosneft, τόσο εντός όσο και εκτός Ρωσίας.

Ένας εκπρόσωπος της Rosneft είπε τον Ιούλιο ότι ο επιχειρηματίας και κάθε εταιρεία στην οποία έχει συμφέρον «έχει παύσει το εμπόριο πετρελαίου με τη Ρωσία», προκειμένου να συμμορφωθούν με τις κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που επιβλήθηκαν από την G7.

Σύμφωνα πάντως με το δημοσίευμα της Wall Street Journal, ο Lakhani εμφανίστηκε στην κάμερα τον Ιούνιο, στο διεθνές οικονομικό φόρουμ του Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη. Καθόταν στην πρώτη σειρά του κοινού, παρακολούθησε την ομιλία του Sechin της Rosneft στην οποία περιέγραφε τη δημιουργία «νέων, ασφαλών υλικοτεχνικών αλυσίδων που παρέχουν πρόσβαση σε νέες αγορές» και χειροκρότησε.

Ο ίδιος φέρεται να ξεκίνησε ως έμπορος πετρελαίου τη δεκαετία του 1980. Ήταν ο εκπρόσωπος της Glencore στη Βαγδάτη στις αρχές της δεκαετίας του 2000, κάνοντας πληρωμές στην ιρακινή κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του προγράμματος «πετρέλαιο αντί τροφής», μια αποτυχημένη προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών να περιορίσουν το εισόδημα του Σαντάμ Χουσεΐν από το πετρέλαιο χωρίς να προκληθεί ανθρωπιστική κρίση.

Τα τελευταία χρόνια ζει στο Μονακό και το Λονδίνο και έχει δημιουργήσει διασυνδέσεις με τα ανώτερα κλιμάκια εξουσίας της Βρετανίας.

Την ίδια ώρα, η Mercantile & Maritime έδωσε 500.000 λίρες, που ισοδυναμούν με περίπου 610.000 δολάρια, στο Συντηρητικό Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου το 2019, σε μία από τις μεγαλύτερες δωρεές της τελευταίας δεκαετίας στο κυβερνών κόμμα της Γηραιάς Αλβιώνας.

Η συμμετοχή στην JetOil

Αξίζει να σημειωθεί πως η εμπλοκή του Lakhani με την JetOil Ελλάδος έχει ως εξής: Η JetOil είχε εξαγοραστεί τo 2017 από την Αυστριακή Cetracore Energy, με την εταιρεία να μετονομάζεται σε Cetracore – JetOil.

Στη συνέχεια το 2020 η Mercantile & Maritime Group, εταιρεία που ίδρυσε ο Lakhani απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Cetracore και ως εκ τούτου κατέστη ιδιοκτήτης και της Cetracore – JetOil.

Πηγή φωτογραφίας: ST. PETERSBURG INTERNATIONAL ECONOMIC FORUM