ΗΠΑ: Σύντομα θα ξοδεύει περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους παρά για την άμυνα

Η αγορά ομολόγων στέλνει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για την ισχύ της αμερικανικής οικονομίας, και, ίσως, εγείρει συναγερμό για τα μη βιώσιμα δημοσιονομικά των ΗΠΑ, εκτιμά ο Economist. Τα νέα έρχονται μέσω της αύξησης των επιτοκίων των μακροπρόθεσμων ομολόγων.

Όταν η Federal Reserve άρχισε να αυξάνει το βασικό επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων τον Μάρτιο του 2022, αυξήθηκαν και τα μακροπρόθεσμα επιτόκια. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του περασμένου έτους, όταν τα επιτόκια σταθεροποιήθηκαν. Στη συνέχεια, τον Μάιο, προς έκπληξη πολλών επενδυτών, τα μακροπρόθεσμα επιτόκια άρχισαν να ανεβαίνουν ξανά. Και -όπως επισημαίνεται- δεν δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης. Στις 11 Οκτωβρίου η απόδοση των δεκαετών ομολόγων του Δημοσίου έφτασε στο 4,7%, κοντά σε υψηλό 16 ετών.

Ποιοι υποφέρουν

Επειδή οι τιμές και οι αποδόσεις των ομολόγων σχετίζονται αντιστρόφως, αυτό είναι κακό για τους επενδυτές ομολόγων, οι οποίοι υποφέρουν «στη μεγαλύτερη αγορά ομολόγων όλων των εποχών», σύμφωνα με την Bank of America. Αλλά είναι επίσης κακό για το αμερικανικό κράτος. Όταν οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται, το κόστος χρηματοδότησης του χρέους της Αμερικής αυξάνεται επίσης. Τώρα είναι στα 26 τρισεκατομμύρια δολάρια και ανεβαίνει. Κατά το οικονομικό έτος που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, οι πληρωμές τόκων για το χρέοςτων ΗΠΑ ανήλθαν συνολικά σε περίπου 660 δισεκατομμύρια δολάρια, από 475 δισεκατομμύρια δολάρια το προηγούμενο έτος. Μόλις τον Μάιο του 2022, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) είχε προβλέψει ότι το κόστος θα ήταν 442 δισεκατομμύρια δολάρια, ή 33% χαμηλότερο.

Αυτό δεν θα ήταν τόσο μεγάλο πρόβλημα εάν η Αμερική έβαζε τάξη στα δημοσιονομικά της. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν στις 10 Οκτωβρίου από το CBO δείχνουν ότι το ομοσπονδιακό έλλειμμα εκτινάχθηκε στα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια (7,6% του ΑΕΠ) στο έτος έως τις 30 Σεπτεμβρίου, από 900 δισεκατομμύρια δολάρια (3,5%) την προηγούμενη χρονιά. Εάν τα επιτόκια και τα ελλείμματα δεν μειωθούν, προειδοποιούν τα γεράκια, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της Αμερικής μπορεί να εκτοξευθεί, παραγκωνίζοντας άλλες δαπάνες. Το CBO εκτιμά ότι, ακόμη και αν καταγραφείπτώση των επιτοκίων, το κόστος των τόκων έως το 2028 θα φθάσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, ή το 3,1% του προβλεπόμενου ΑΕΠ – περισσότερο από ό,τι θα δαπανηθεί για την άμυνα.

Ο Economist πιστεύει ότι τέτοια στοιχεία θα πρέπει να τρομάζουν τους πολιτικούς στην Ουάσιγκτον. Ακόμη και με μια ευνοϊκή ανάγνωση του λόγου για τον οποίο τα επιτόκια συνέχισαν να αυξάνονται, οι πληρωμές τόκων ως μερίδιο του ΑΕΠ είναι πιθανό να συνεχίσουν να αυξάνονται λόγω διεύρυνση του ελλείμματος, παρά τις καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης. Και σε μια λιγότερο ευνοϊκή ανάγνωση – ότι τα αυξανόμενα επιτόκια αντικατοπτρίζουν τον φόβο για την κλίμακα έκδοσης της έκδοσης χρεών του Δημοσίου και την έλλειψη όρεξης για τέτοιους τίτλους – υπάρχει ακόμη περισσότερος λόγος ανησυχίας.