ΕΕ: Εμπόδια στην πρόσβαση των αγροτών σε χρηματοδοτική μέσα

Ανεπαρκής παραμένει για τους αγρότες και τις επιχειρήσεις αγροδιατροφής η πρόσβαση σε χρηματοδοτικά μέσα, καθώς οι σχετικές αιτήσεις που «κόπηκαν» από τις τράπεζες έφτασαν τα 62 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με δύο έρευνες, που παρουσίασε πρόσφατα ο Επίτροπος Γεωργίας Janusz Wojciechowski στην 9η ετήσια διάσκεψη της ΕΕ για τα χρηματοδοτούμενα από το ΕΓΤΑΑ χρηματοδοτικά μέσα, οι μικρές εκμεταλλεύσεις και οι νέοι αγρότες πλήττονται περισσότερο από αυτή την έλλειψη δανείων και επενδύσεων. Για τις ΜΜΕ που επεξεργάζονται αγροδιατροφικά προϊόντα, αυτό το χρηματοδοτικό κενό ανήλθε σε 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ, με σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ των κρατών μελών.

«Οι απαιτήσεις των τραπεζών της ΕΕ στους αγρότες είναι πολλές και αυστηρές, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολο για τους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων και τους νέους αγρότες να ανταγωνιστούν άλλες επιχειρήσεις από την οικονομία. Είναι κρίσιμο να ανοίξει η χρηματοπιστωτική αγορά στη χρηματοδότηση των αγροτών επί ίσοις όροις και τα κράτη μέλη να επικεντρωθούν στη χρήση χρηματοδοτικών μέσων στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ», επισήμανε σχετικά ο Janusz Wojciechowski.

Χρηματοδοτικό κενό

Για την αξιολόγηση της κατάστασης στους τομείς της γεωργίας και των αγροτικών προϊόντων, ρωτήθηκαν 6.550 αγρότες της ΕΕ και 2.389 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αγροδιατροφικών προϊόντων (ΜΜΕ). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ενώ το χρηματοδοτικό κενό για τους μεταποιητές αγροτικών προϊόντων διατροφής μειώθηκε κατά 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ, φτάνοντας στα 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ, οι ανεκπλήρωτες οικονομικές ανάγκες των αγροτών σχεδόν διπλασιάστηκαν από το 2017 σε 33 δισ. ευρώ, ενώ τώρα φτάνουν στα 62 δισ. ευρώ. Τα ποσοστά απόρριψης έχουν μειωθεί σε σύγκριση με το 2017, αλλά τα ποσά των δανείων, που ζητήθηκαν από τους αγρότες αυξήθηκαν.

Παράλληλα, τα δάνεια άνω των επτά ετών παραμένουν δύσκολο να ληφθούν. Η έρευνα δείχνει επίσης, ότι το 37% όλων των αγροτικών δανείων που απορρίφθηκαν στην ΕΕ οφείλονταν στην απροθυμία των τραπεζών να επεκτείνουν τη στήριξή τους στη γεωργία. Σε ένα άλλο 20% των περιπτώσεων, οι τράπεζες θεώρησαν την πρόταση έργου ή το αγρόκτημα ως μη βιώσιμα.

Πράσινη μετάβαση

Κατά την εξέταση των τύπων επενδύσεων, η έρευνα για τη γεωργία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι επενδύσεις αξίας 18,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, που συνδέονται με την πράσινη μετάβαση του κλάδου δεν είχαν πραγματοποιηθεί το 2022. Αυτές οι επενδύσεις θα είχαν χρησιμοποιηθεί για παράδειγμα για τη δημιουργία βιολογικής παραγωγής, την αύξηση της χρήσης ψηφιακών λύσεων ή προηγμένων μηχανημάτων για τη βελτιστοποίηση της χρήσης λιπασμάτων, τη βελτίωση της προστασίας από την ξηρασία και τις πλημμύρες ή τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και καυσίμων στα αγροκτήματα.

Ο αντίκτυπος στους νέους αγρότες

Οι μικρές εκμεταλλεύσεις και οι νέοι αγρότες έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο από αυτή την ανεπαρκή πρόσβαση σε χρηματοδοτικά μέσα. Στην περίπτωση των νέων αγροτών, περισσότερο από το 50% του συνόλου των αιτήσεών τους απορρίφθηκαν λόγω περιορισμών στην πολιτική των τραπεζών, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους μεγαλύτερους σε ηλικία αγρότες είναι 32%. Σχεδόν το 30% των απορριφθέντων για χρηματοδότηση νέων αγροτών θεωρήθηκαν επίσης «υψηλού κινδύνου» από τις τράπεζες έναντι 4% για τους μεγαλύτερους αγρότες.

Μεταξύ 2023 και 2027, 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ χρηματοδότησης της ΚΑΠ θα στηρίξουν την εγκατάσταση νέων αγροτών στην ΕΕ. Όσον αφορά τα χρηματοπιστωτικά μέσα, 12 κράτη μέλη διέθεσαν συνολικά 997 εκατ. ευρώ σε επενδύσεις μέσω αυτών.