Η επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος θέτει επώδυνα διλήμματα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που επιφέρει στο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο χωρίς τη λήψη μέτρων θα οδηγηθεί – αργά αλλά σταθερά – σε κατάρρευση.
Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αλλά και οι εκθέσεις διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ καταγράφουν τη δυσοίωνη εικόνα της επιδείνωσης των στοιχείων του δημογραφικού προβλήματος.
Καμπανάκι ΠΟΥ: Το 2024 οι ηλικιωμένοι περισσότεροι από τους νέους
Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων είναι σύνθετη: ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η χώρα μας θα υποχρεωθεί σε αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά σχεδόν 1,5 χρόνο έως το 2035 και κατά συνολικά 2,8 χρόνια έως το 2050. Αντιστοίχως, ελληνικές μελέτες πανεπιστημιακών παραθέτουν το δίλημμα ανάμεσα στο οποίο θα κληθεί να επιλέξει το πολιτικό σύστημα της χώρας: Μέτρα σοκ ή χρηματοδότηση του συστήματος με πρόσθετους πόρους ύψους 0,5% του ΑΕΠ.
Το δίλλημα αύξηση ορίων ή κατάρρευση, παραμένει, υπό το βάρος των διαρκώς επιδεινούμενων στοιχείων του δημογραφικού προβλήματος. Κι αυτό ανεξαρτήτως των επιμέρους μέτρων που ενδέχεται να ληφθούν, προκειμένου να βελτιωθούν παραμετρικά προβλήματα του ασφαλιστικού.
Η επιδείνωση αυτή συνίσταται αφενός στην αναμενόμενη αύξηση του προσδόκιμου ζωής, και αφετέρου στην μείωση του πληθυσμού που είναι σε εργασιακή ηλικία (20-64 ετών) που στην Ελλάδα θα φτάσει έως και το 35%.!
Η έκθεση του ΟΟΣΑ επαναλαμβάνει ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα. Έως το 2050 θα διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων που αντιστοιχεί σε κάθε 100 εργαζόμενους. Δηλαδή, ενώ το 1990 η αναλογία ήταν 22,9 άτομα άνω των 65 ετών ανά 100 εργαζόμενους, το 2020 η αναλογία βρέθηκε στο 37,8 και το 2050 θα φτάσει στο 75.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία – εάν δεν επιλυθεί το οξύτατο εθνικό δημογραφικό πρόβλημα – κατά το έτος 2070, κάθε ένα άτομο ηλικίας άνω των 65 ετών θα αντιστοιχεί σε ένα – ίσως και λιγότερο – άτομο σε ηλικία εργασίας, δηλαδή οικονομικά ενεργό.
Οι επανειλημμένες μειώσεις των συντάξεων και οι αυξήσεις των ορίων συνταξιοδότησης, καθίστανται ανενεργές – σε βάθος χρόνου –, εάν δεν βρεθούν λύσεις στο οξυμένο δημογραφικό πρόβλημα.
Η σημερινή επίσημη εικόνα της σχέσης απασχολούμενων συνταξιούχων δείχνει ότι σε κάθε συνταξιούχο αντιστοιχούν 1,5 εργαζόμενοι, ενώ πριν δεκαπέντε χρόνια η σχέση αυτή ήταν κοντά στο ένας συνταξιούχος προς δύο εργαζόμενοι, όταν το ασφαλιστικό σύστημα είχε δομηθεί με την παραδοχή ότι για κάθε τέσσερις εργαζόμενους θα υπάρχει ένας συνταξιούχος.
Οι ελληνικές μελέτες
Μέτρα σοκ ή χρηματοδότηση του συστήματος με πρόσθετους πόρους ύψους 0,5% του ΑΕΠ; Αυτές είναι οι δύο εναλλακτικές λύσεις για το ασφαλιστικό σε βάθος 40 έως 50 ετών, εξαιτίας του οξυμένου δημογραφικού προβλήματος.
Καθοριστικό ρόλο στην – έτι περαιτέρω – επιδείνωση του ασφαλιστικού προβλήματος διαδραματίζουν, η μείωση των γεννήσεων, ο διπλασιασμός των ηλικιωμένων και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, που επιδεινώνουν περαιτέρω τα στοιχεία της ήδη απασφαλισμένης δημογραφικής βόμβας και θέτουν, εν αμφιβόλω, το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος και τη δυνατότητα παροχής εγγυημένων συντάξεων.
Σύμφωνα με μελέτη των πανεπιστημιακών κ. Σ. Ρομπόλη (ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου) και του αναλογιστή κ. Β. Μπέτση (διδάκτορα στο ίδιο πανεπιστήμιο) που προβάλει τα σημερινά στοιχεία στο έτος 2070, κατά το έτος αυτό « το εργατικό δυναμικό θα μειωθεί σε σχέση με το 2020 κατά 29%, ενώ οι συνταξιούχοι θα αυξηθούν κατά 13% σε σχέση με το 2020».
Ο πληθυσμός της χώρας
Ο πληθυσμός της χώρας μας εκτός από μειωμένος, εμφανίζεται και εξαιρετικά γηρασμένος. Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων από 34,6 το 2019 υπολογίζεται σε 59,9 το 2070. «Το γεγονός αυτό επηρεάζει σημαντικά, μεταξύ των άλλων, τομείς όπως είναι η υγειονομική περίθαλψη και η κοινωνική ασφάλιση», εκτιμούν οι δύο ερευνητές.
Η μελέτη για το δημογραφικό των δύο ερευνητών εκτιμά ότι το προσδόκιμο ζωής θα αυξάνεται – συνεχώς – μέχρι το 2065. Θεωρεί όλες τις άλλες οικονομικές και δημογραφικές παραμέτρους σταθερές. Στην περίπτωση αυτή το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, εκτιμάται ότι θα επιβαρυνθεί, μόνο εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, κατά 49,4 δισ. ευρώ.
Ως εκ τούτου για την χρηματοδότηση της επιβάρυνσης του συστήματος, εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, θα πρέπει να βρεθούν επιπλέον πρόσθετοι πόροι ύψους 0,5% του ΑΕΠ.
Διαφορετικά απαιτούνται εφιαλτικά μέτρα όπως η μείωση των συντάξεων κατά 30%, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 73 έτη έως το 2060 η αύξηση των εισφορών για την κύρια σύνταξη από 20% που είναι σήμερα σε 27% και στην επικουρική από 6% σε 8,1%.
Latest News
Bonus στους ελεγκτές της επιθεώρησης εργασίας - Τι θα «σκανάρουν» [πίνακες]
Η Επιθεώρηση Εργασίας προσπαθεί πλέον να βάλει όση περισσότερη τεχνολογία γίνεται στους ελέγχους της
Νέο σύστημα αύξησης των εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών
Αποσύνδεση ασφαλιστικών κρατήσεων προς ΕΦΚΑ από τον πληθωρισμό και σύνδεση με τη μεταβολή μισθών του ιδιωτικού τομέα από το 2025
Έρχεται το «ατομικό portofolio» - Τι θα προσφέρει σε κάθε ασφαλισμένο
Εντός του 2025 έρχεται η πλήρης ψηφιοποίηση του ΕΦΚΑ - Όλες οι υπηρεσίες και οι πληροφορίες θα είναι άμεσα προσβάσιμες
Ανατροπή στα ζευγάρια - Τι αλλάζει με τις κοινές φορολογικές δηλώσεις
Τι αλλαγές φέρνει το φορολογικό νομοσχέδιο στις φορολογικές δηλώσεις - Ποιοι κινδυνεύουν με πρόστιμο
Πιτσιλής: Οι οκτώ σύγχρονες προκλήσεις των φορολογικών διοικήσεων – Ο ρόλος της ΑΙ
Ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής μίλησε στο 17ο Συνέδριο των φορολογικών διοικήσεων του ΟΟΣΑ
Εργαζόμενοι συνταξιούχοι: Τα «μυστικά» για προσαύξηση στη σύνταξη [παράδειγμα]
Προϋπόθεση για τον ΕΦΚΑ η ολοκλήρωση της απασχόλησης και η υποβολή αίτησης στο ασφαλιστικό ταμείο
«Λίφτινγκ» στο φοροκίνητρο για κενές κατοικίες, Airbnb - Το σχέδιο
Ανοιχτό σε βελτιώσεις σε διατάξεις του υπό διαβούλευση φορολογικού νομοσχεδίου το υπουργείο Οικονομικών
Στην Αθήνα οι επικεφαλής των φορολογικών διοικήσεων των χωρών - μελών του ΟΟΣΑ
Πρόκειται για διεθνές συνέδριο, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο, σε διαφορετική χώρα, και για πρώτη φορά - μετά από πρωτοβουλία του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή - διεξάγεται στην Ελλάδα, από τις 13 έως και τις 15 Νοεμβρίου
Σαρωτικοί έλεγχοι ΑΑΔΕ σε οδηγούς ταξί για τα POS
Τα στελέχη της ΑΑΔΕ κατευθύνθηκαν σε κεντρικές οδούς της Αθήνας, πιάτσες ταξί, στο Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος και σε κεντρικούς σταθμούς ΚΤΕΛ
Ποιες αλλαγές στη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης φέρνει νέα ρύθμιση στη Βουλή
Τι προβλέπει για την αναπηρική σύνταξη η ρύθμιση που εισηγήθηκαν η υπουργός Εργασίας Ν. Κεραμέως και ο υφυπουργός Π. Τσακλόγλου