Η απώλεια για την οποία δεν μιλάει σχεδόν κανείς….

Για τις ανυπολόγιστες ζημιές που προκλήθηκαν από τη θεομηνία Daniel δεν έχω να πω κάτι άλλο από αυτά που ήδη έχουν ειπωθεί και γραφτεί. Άλλωστε τα λόγια και τα γραπτά δεν μπορούν να απαλύνουν τον πόνο των ανθρώπων που βιώνουν στο πετσί τους τις συνέπειες αυτής της καταστροφής.

Μήλα: Λιγότερα και πιο ακριβά λόγω της κακοκαιρίας Daniel

Δεν νομίζω να υπάρχει άνθρωπος στην Ελλάδα που να μην γνωρίζει πως η αγροτική παραγωγή στη Θεσσαλία, στο σύνολό της έχει υποστεί ανυπολόγιστες καταστροφές, με ό,τι αυτό σημαίνει τόσο για τους παραγωγούς αλλά και για όλους εμάς από την αύξηση των τιμών (δυστυχώς και τεχνηέντως από διάφορους επιτήδειους) και την αύξηση των εισαγωγών (λόγω ελλείψεων).

Επιτρέψτε μου όμως σήμερα να σταθώ σε μια απώλεια για την οποία σχεδόν κανείς δεν μιλάει. Ποια είναι αυτή; Είναι η καταστροφή της μελισσοκομίας. Μα, θα μου πείτε, εδώ οι άνθρωποι έχασαν σχεδόν τα πάντα και εσύ στέκεσαι σε ένα έντομο…

Μια στις τρεις μπουκιές μας οφείλεται στις μέλισσες

Πριν βιαστείτε να βγάλετε συμπεράσματα να σας πω τα εξής: μια στις τρεις μπουκιές που καταναλώνουμε κάθε μέρα προκύπτει από τα 20.000 είδη μελισσών (!) και το πολύτιμο έργο της επικονίασης. Επιπλέον,  στις μέλισσες οφείλουμε το 30% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής, μήλα, φράουλες, ντομάτες κ.α δεν θα μπορούσαν να παραχθούν χωρίς τους επικονιαστές.

Για ενημέρωσή σας, κατά την αναζήτηση της τροφής τους, μεταφέρουν γύρη από λουλούδι σε λουλούδι και με αυτόν τον τρόπο τα επικονιάζουν. Κοινώς τα γονιμοποιούν, προκαλούν, δηλαδή, την καρποφορία τους. Είδατε πόσο συνδεδεμένη είναι η ζωή μας με τις μέλισσες;

Οι χειρότερες απώλειες όλων των εποχών

«Από τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα νεκρά μελίσσια ξεπέρασαν τις 100 χιλιάδες, γεγονός που κατατάσσει αυτές τις απώλειες ως τις χειρότερες καταγεγραμμένες όλων των εποχών (!)», μού αναφέρει, ο  Επίκουρος Καθηγητής Εφαρμοσμένης Μελισσοκομίας, στο Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Αλέξανδρος Παπαχριστοφόρου.

Σύμφωνα με τον ίδιο « οι ζημιές είναι πολυδιάστατες και επεκτείνονται στην απώλεια της επερχόμενης παραγωγής σε φθινοπωρινό μέλι και στο αδυνάτισμα των μελισσιών που επέζησαν λόγω παντελούς έλλειψης τροφής στις πλημμυρισμένες εκτάσεις. Τα μελίσσια αυτά κινδυνεύουν με αποδεκατισμό τον επερχόμενο χειμώνα».

Αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή τροφής

-Πρακτικά τι σημαίνει αυτό για την περιοχή;

-«Η απώλεια δισεκατομμυρίων μελισσών, μειώνει δραματικά το «επικονιαστικό δυναμικό» στην περιοχή, γεγονός που θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή τροφής, στη βιοποικιλότητα και στο φυσικό περιβάλλον της Θεσσαλίας».

‘Όπως μου επισημαίνει ο Αλέξανδρος Παπαχριστοφόρου «παράλληλα, ένα τεράστιο ποσοστό των υπόλοιπων επικονιαστών (μοναχικές μέλισσες, βομβίνοι κ.α.) που διαβιούσαν είτε στο έδαφος είτε σε κορμούς δέντρων, έχει αφανιστεί από τις πρωτόγνωρες σε έκταση πλημμύρες, γεγονός που καθιστά τον ρόλο της μέλισσας ακόμη σημαντικότερο».

-Και τι πρέπει να γίνει;

-«Η στήριξη της μελισσοκομίας, με κάθε διαθέσιμο μέσο, πρέπει να αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα του κράτους, των τοπικών κοινωνιών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των οργανωμένων φορέων καθώς με τη σειρά της, θα μπορέσει να στηρίξει την αναγέννηση της αγροτικής παραγωγής και του φυσικού περιβάλλοντος στη Θεσσαλία, μέσω της επικονίασης».

-Ειδικότερα;

– «Από επιστημονικής σκοπιάς, επιβάλλεται η άμεση έρευνα σε τομείς όπως η πιθανή επιμόλυνση των εδαφών και της μελισσοκομικής χλωρίδας που υφίσταται ή θα αναπτυχθεί σε αυτά καθώς και η εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων για την χαρτογράφηση της νέας μελισσοκομικής βλάστησης, του χρόνου άνθησης και της μελισσοχωρητικότητας που θα παρουσιάζει».

Και συμπληρώνει: «Απαιτούνται άμεσες αναλύσεις στις κηρήθρες και το υλικό των κυψελών στις πληγείσες περιοχές, για προσδιορισμό ενδεχόμενης  ρύπανσης και παρακολούθηση των μελισσών από άποψη υγείας, βιολογίας και συμπεριφοράς (ανάπτυξη παθογόνων, συμπτώματα στρες σε βασίλισσες και εργάτριες, διάρκεια ζωής των εργατριών κ.α.)».

Επιστημονική καθοδήγηση των μελισσοκόμων

Κατά τον Επίκουρο Καθηγητή Εφαρμοσμένης Μελισσοκομίας, στο Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας « με την έλευση της άνοιξης, απαιτείται επιστημονική καθοδήγηση των μελισσοκόμων ως προς τη σωστή διαχείριση του μελισσοκομικού κεφαλαίου, με στόχο την αποκατάσταση των απωλειών και απαραίτητα, εισαγωγή στα νέα μελίσσια επιλεγμένων βασιλισσών που θα προέλθουν από βασιλοτροφία».

‘Όπως λέει «οι αναλύσεις στα προϊόντα της κυψέλης θα πρέπει να είναι συνεχείς, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μεταφοράς ρύπων στο μέλι, το κερί κτλ. Και, όπου αυτό είναι εφικτό, θα πρέπει αν εκπονηθούν μελέτες και να δημιουργηθούν ζώνες μελισσοκομικής βλάστησης ή μελισσοκομικά πάρκα, κάτι που θα αυξήσει τη γρήγορη ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των μελισσιών και θα επιφέρει ταχύτερη αποκατάσταση των κατεστραμμένων εκτάσεων».

Δεν θα ήταν αρκετή η απλή αποζημίωση

«Από πλευράς του κρατικού μηχανισμού, η απλή αποζημίωση των μελισσιών που χάθηκαν, δεν θα ήταν αρκετή, ακόμη και στην περίπτωση που το ποσό της αποζημίωσης θα κάλυπτε το 100%», μου αναφέρει ο Αλέξανδρος Παπαχριστοφόρου.

-Και τι πρέπει να γίνει;

-« Στην περίπτωση της Θεσσαλίας, εξίσου επείγον με την αποζημίωση, είναι η αποκατάσταση των ζημιών που έχουν υποστεί οι μελισσοκόμοι. Για να παραμείνουν στο επάγγελμα, θα έπρεπε να παρθούν μέτρα ουσιαστικής στήριξης, τα οποία θα λειτουργήσουν ως κίνητρο για την αποκατάσταση των ζημιών και την αναγέννηση (επαναδημιουργία) των μελισσιών που χάθηκαν».

Επιπλέον , όπως λέει, «οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να αποζημιωθούν για την απώλεια παραγωγής που έχουν υποστεί μιας και δεν εκμεταλλεύθηκαν τις φθινοπωρινές ανθοφορίες και μελιτοεκκρίσεις, θα πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε τροφές για τον χειμώνα (ζαχαροζύμαρο) σε χαμηλές τιμές και θα πρέπει να βοηθηθούν οικονομικά στις απαραίτητες μεταφορές των μελισσιών τους, τόσο για διάσωση κατά τον χειμώνα όσο και για γρήγορη και σωστή ανάπτυξη την επερχόμενη άνοιξη».

Μπορούν να σώσουν ακόμη και πόλεις

Όσοι νομίζετε πως το θέμα δεν σας αφορά, να σας πω αυτό που χρόνια τώρα φωνάζουν οι ειδικοί. «Οι μέλισσες μπορούν να σώσουν ακόμη και τις πόλεις που ζούμε (!)». Πώς; Επειδή κατά τους ειδικούς « αυξάνουν το αστικό πράσινο».

Και ξέρετε τι σημαίνει αυτό, τώρα με την κλιματική κρίση. Για όσους δεν γνωρίζουν, να πω ότι  χιλιάδες κάτοικοι ευρωπαϊκών αστικών κέντρων χάνουν πρόωρα τη ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας της έλλειψης χώρων πρασίνου. Μάλιστα, η Αθήνα θεωρείται μια από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τη μεγαλύτερη αναλογία θανάτων σχετιζόμενες με την έλλειψη προσβάσιμου πράσινου.

Τι είπαμε; Οι μέλισσες δεν είναι απλώς ένα ακόμη έντομο. Τις έχουμε ανάγκη και όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε τόσο καλύτερη θα είναι η ζωή μας…