Πάουελ: Απίθανο να αυξηθούν εκ νέου τα επιτόκια

Αισιόδοξα μηνύματα από το μέτωπο της αύξησης των επιτοκίων απέστειλε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ διά του επικεφαλής της, καθώς άφησε να εννοηθεί ότι είναι ικανοποιημένος από την υποχώρηση του πληθωρισμού αυτό το καλοκαίρι και ότι η κεντρική τράπεζα είναι απίθανο να αυξήσει εκ νέου τα επιτόκια, εκτός εάν δει σαφείς ενδείξεις ότι η ισχυρότερη οικονομική δραστηριότητα θέτει σε κίνδυνο την πρόοδο αυτή.

«Δεδομένης της αβεβαιότητας, των κινδύνων και του πόσο μακριά έχουμε φτάσει, η επιτροπή προχωράει προσεκτικά» σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Τζερόμ Πάουελ στην ομιλία του το μεσημέρι της Πέμπτης στη Νέα Υόρκη. «Τα εισερχόμενα στοιχεία τους τελευταίους μήνες δείχνουν συνεχή πρόοδο προς τους δύο στόχους της Fed να διατηρήσει τον πληθωρισμό σταθερό και την απασχόληση ισχυρή».

Οι παρατηρήσεις του, έρχονται μετά από αυτές αξιωματούχων της Fed, οι οποίοι έχουν υποδείξει ότι είναι έτοιμοι να διατηρήσουν σταθερά τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια στην επόμενη συνεδρίασή τους στις 31 Οκτωβρίου-1 Νοεμβρίου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η άνοδος των μακροπρόθεσμων επιτοκίων τον τελευταίο μήνα θα μπορούσε να επιβραδύνει την οικονομία, υποκαθιστώντας ουσιαστικά τις αυξήσεις των επιτοκίων, εάν διατηρηθεί το υψηλότερο κόστος δανεισμού.

«Παραμένουμε προσεκτικοί σε αυτές τις εξελίξεις, διότι οι επίμονες αλλαγές στις χρηματοπιστωτικές συνθήκες μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην πορεία της νομισματικής πολιτικής», τονίζει ο Πάουελ.

Τα εισερχόμενα δεδομένα

Οι επερχόμενες αποφάσεις σχετικά με το αν η αμερικανική κεντρική τράπεζα θα αυξήσει εκ νέου τα επιτόκια και για πόσο καιρό θα τα διατηρήσει κοντά στα τρέχοντα επίπεδα, θα εξαρτηθούν «από το σύνολο των εισερχόμενων δεδομένων, τις εξελισσόμενες προοπτικές και την ισορροπία των κινδύνων», σύμφωνα με τον ίδιο.

Η πιο έντονη από την αναμενόμενη οικονομική δραστηριότητα έχει καταστήσει δύσκολο για τη Fed να κηρύξει το τέλος των αυξήσεων των επιτοκίων και ο Πάουελ απέφυγε να κάνει κάποια αναφορά.

Η έκθεση για την απασχόληση του Σεπτεμβρίου από το υπουργείο Εργασίας νωρίτερα αυτό το μήνα και τα ισχυρά στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις από το υπουργείο Εμπορίου την περασμένη Τρίτη προσέθεσαν άλλο ένα επεισόδιο στο σενάριο σύμφωνα με το οποίο η αμερικανική οικονομία αποφεύγει την ύφεση.

Παρόλα αυτά, ο Πάουελ δεν ισχυρίζεται ότι αυτή η κατάσταση δεν συνθέτει ένα περιβάλλον που θα δικαιολογούσε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων.

Όπως έκανε και σε ομιλία του τον Αύγουστο, ο Πάουελ χρησιμοποίησε δύο φορές τη λέξη «θα μπορούσε» αντί του πιο επιτακτικού «θα» για να περιγράψει αν η Fed θα αυξήσει και πάλι τα επιτόκια. Τα στοιχεία για ισχυρότερη ανάπτυξη «θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την περαιτέρω πρόοδο και θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής», αναφέρει.

Οι αξιωματούχοι της Fed βρίσκονται σε ένα αδιέξοδο αναφορικά με τις προβλέψεις τους επί του παρόντος, διότι παρόλο που η οικονομική δραστηριότητα έχει διαψεύσεις τις εκτιμήσει για επικείμενη επιβράδυνση, ο πληθωρισμός επίσης αποκλιμακώνεται. Τα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού έχουν αποκατασταθεί και η ζήτηση για αγαθά, υπηρεσίες και εργαζόμενους έχει υποχωρήσει μετά την έκρηξη όταν η οικονομία άνοιξε ξανά μετά την πανδημία.

Υποχωρεί περαιτέρω ο πληθωρισμός

Η Fed εκτιμά ότι ο πληθωρισμός έτρεξε με ρυθμό 3,5% τον Σεπτέμβριο σε ετήσια βάση, αμετάβλητος σε σχέση με τον Αύγουστο και υπό του ήμισυ από την κορύφωση του 7,1% τον Ιούνιο του 2022.Ο δομικός πληθωρισμός από τον οποίο εξαιρούνται οι ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, πιθανότατα υποχώρησε στο 3,7% τον Σεπτέμβριο, από 3,9% τον Αύγουστο και χαμηλότερα του 5,6% της κορυφής τον Φεβρουάριο του 2022.

Το υπουργείο Εμπορίου θα δημοσιεύσει τα τελικά στοιχεία για τον πληθωρισμό την επόμενη εβδομάδα.

Ο Πάουελ χαρακτηρίζει την επιβράδυνση του πληθωρισμού από τον Ιούνιο ως «πολύ ευνοϊκή εξέλιξη», ενώ αναγνωρίζει ότι τα στοιχεία για τον Σεπτέμβριο ήταν «κάπως λιγότερο ενθαρρυντικά».

Το ερωτηματικό

Το ερώτημα που τίθεται είναι αν οι ισχυρές καταναλωτικές δαπάνες θα συνεχίσουν να ενισχύουν την αγορά εργασίας, τη ζήτηση και θα ανακόψουν την πρόοδο που επιφέρει η επιβράδυνση της αύξησης των τιμών.

Αυτό θα μπορούσε να απαιτήσει ακόμη πιο αυστηρή νομισματική πολιτική. Εναλλακτικά, οι επιπτώσεις των προηγούμενων αυξήσεων των επιτοκίων θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την οικονομία και να κατευθύνουν τον πληθωρισμό χαμηλότερα, έχοντας τη Fed στο δίλημμα με το πόσο περισσότερο θα κρατήσει τα επιτόκια στα τρέχοντα επίπεδα πριν τα μειώσει.

Ειδικότερα, ο Πάουελ υποδεικνύει ότι η αύξηση των μισθών, η οποία αποτελούσε την κορυφαία ανησυχία του ίδιου και άλλων αξιωματούχων κατά το προηγούμενο έτος, φαίνεται τώρα να επιβραδύνεται προς τα επίπεδα που θα ήταν συμβατά με τον στόχο της Fed στο 2%. Νωρίτερα φέτος, περιέγραψε την αγορά εργασίας ως υπερβολικά ισχυρή, ενέχοντας τον κίνδυνο να δημιουργηθεί μια επικίνδυνη δυναμική στην οποία οι μισθοί και οι τιμές θα αυξάνονται παράλληλα, κάτι που τροφοδοτεί τον πληθωρισμό.

Τους τελευταίους 20 μήνες, η Fed αύξησε τα επιτόκια με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό που εκτινάχθηκε σε υψηλά 40 ετών. Η πιο πρόσφατη αύξηση της Fed, τον Ιούλιο, ανέβασε το βασικό επιτόκιο στο εύρος 5,25% – 5,50%, ένα υψηλό 22 ετών.

Ο Πάουελ δήλωσε ότι η στάση της νομισματικής πολιτικής είναι περιοριστική, κάτι που σημαίνει ότι τα υψηλότερα επιτόκια και η ξεχωριστή πρωτοβουλία της Fed να συρρικνώσει τον ισολογισμό της ύψους 8 τρισ. δολαρίων επιβραδύνει την οικονομική δραστηριότητα.

«Δεδομένου του γρήγορου ρυθμού σύσφιξης, μπορεί να υπάρχει ακόμη σημαντικό μέρος της στο πρόγραμμα», είπε.

Η απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου έχει πλέον αυξηθεί σχεδόν κατά 1 ποσοστιαία μονάδα από την τελευταία αύξηση των επιτοκίων από τη Fed στα τέλη Ιουλίου, μια ασυνήθιστα μεγάλη άνοδος σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Η απόδοση σκαρφάλωσε σε νέα υψηλά 16 ετών αυτή την εβδομάδα και κυμαινόταν γύρω στο 4,95% πριν από την ομιλία του Πάουελ.

Το sell-off στην αγορά κρατικών ομολόγων επιταχύνθηκε μετά την πρόσφατη συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας τον περασμένο μήνα, όταν οι αξιωματούχοι διατήρησαν τα επιτόκια σταθερά, αλλά ανέφεραν ότι θα διατηρούσαν τα επιτόκια κοντά στα τρέχοντα επίπεδά τους κατά το μεγαλύτερο μέρος του επόμενου έτους, εάν η οικονομία αποφύγει την απότομη ύφεση.

Οι αναλυτές αναφέρουν ότι το sell-off αντανακλά έναν συνδυασμό δυνάμεων: Οι αγορές προσβλέπουν στην αύξηση της προσφοράς κρατικών ομολόγων μεγαλύτερης διάρκειας σε μια εποχή που ορισμένοι αγοραστές απομακρύνονται. Επιπλέον, η προοπτική ότι η Fed ενδέχεται να μην μειώσει τα επιτόκια το συντομότερο δυνατό όπως ανέμεναν προηγουμένως ορισμένοι επενδυτές, έχει καταστήσει κρατικά ομόλογα λιγότερα ελκυστικά στις τρέχουσες τιμές.