Κομισιόν: Εγκρίθηκε η αναθεώρηση του Σχεδίου Στρατηγικής Ενεργειακής Τεχνολογίας – Τι περιλαμβάνει

Εγκρίθηκε σήμερα από την Κομισιόν η αναθεώρηση του Σχεδίου Στρατηγικής Ενεργειακής Τεχνολογίας (SET), με στόχο την εναρμόνιση των αρχικών στρατηγικών στόχων του Σχεδίου με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το Σχέδιο REPowerEU και το Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας – ιδίως τον Νόμο Net-Zero Industry Act.

Όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η αναθεώρηση θα διασφαλίσει μια συντονισμένη προσέγγιση για την επίτευξη των στόχων της Ευρώπης για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, την υποστήριξη στρατηγικών τεχνολογιών μηδενισμού και την οικοδόμηση ενός βιώσιμου και ανθεκτικού ενεργειακού μέλλοντος και βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας.

Το σχέδιο SET, που συντάχθηκε το 2007, ήταν ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη της ανάπτυξης καθαρών, αποδοτικών και ανταγωνιστικών ενεργειακών τεχνολογιών μέσω συντονισμού και συνεργασίας στην έρευνα και καινοτομία καθαρής ενέργειας μεταξύ της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, του ακαδημαϊκού κόσμου και των εθνικών κυβερνήσεων.

Ενώ το επικαιροποιημένο σχέδιο θα συνεχίσει να είναι ουσιαστικό για την υλοποίηση της πέμπτης διάστασης της Ενεργειακής Ένωσης –δηλαδή της Έρευνας, της Καινοτομίας και της Ανταγωνιστικότητας– θα είναι επίσης σταθερά συνδεδεμένο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ERA).

Τι περιλαμβάνει η αναθεώρηση

Με την αναθεώρηση αυτή, η Επιτροπή θα αναλάβει δράση στους ακόλουθους τομείς:

1.    Συμπερίληψη νέων προτεραιοτήτων σε οριζόντια ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της βιωσιμότητας βάσει σχεδιασμού, της ανάπτυξης δεξιοτήτων, της έρευνας και της καινοτομίας, προσαρμοσμένες στις κοινωνικές ανάγκες, στην ψηφιοποίηση και στην προσβασιμότητα στην αγορά. Με αυτόν τον τρόπο, θα προωθήσει μια συνολική προσέγγιση για την ανάπτυξη και την εξάπλωση καθαρών και αποδοτικών ενεργειακών τεχνολογιών.

2.    Επέκταση του τρέχοντος τεχνολογικού πεδίου για να συμπεριλάβει όλες τις στρατηγικές τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αυτή η προσέγγιση χωρίς αποκλεισμούς αναγνωρίζει τις ουσιαστικές εξελίξεις στις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από την έναρξη του σχεδίου SET, διασφαλίζοντας ότι η ΕΕ παραμένει στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας στην καθαρή ενέργεια.

3.    Δημιουργία μιας ειδικής ροής εργασίας για το υδρογόνο για την εφαρμογή του «Πιλοτικού ERA για το πράσινο υδρογόνο». Αυτό το μέτρο υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ για μια κοινή επιχείρηση για τις νέες προκλήσεις και τις αναδυόμενες τεχνολογίες, η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο στον δρόμο της Ευρώπης προς ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον.

4.    Σφυρηλάτηση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών πλατφορμών τεχνολογίας και καινοτομίας και των ευρωπαϊκών βιομηχανικών συμμαχιών, συμπεριλαμβανομένων των Battery Alliance, Clean Hydrogen Alliance και Solar PV Industry Alliance. Αυτό θα ενισχύσει τις επενδύσεις και θα ενισχύσει την παραγωγική ικανότητα σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας. Θα αντιμετωπίσει επίσης τις προκλήσεις της αγοράς, τις κανονιστικές ρυθμίσεις, τις υποδομές και τις τεχνολογικές προκλήσεις που επί του παρόντος εμποδίζουν την ευρεία υιοθέτησή τους.

5.    Παροχή ενός οδικού χάρτη για την πρόοδο που θα συνεχίσει να παρακολουθείται μέσω του πληροφοριακού συστήματος SET Plan (SETIS). Θα τροφοδοτήσει την ετήσια έκθεση για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης και θα διαδοθεί στα συνέδρια του Σχεδίου SET. Αυτές οι νέες κατευθύνσεις του Σχεδίου SET, που επινοήθηκαν για καθεμία από τις έξι προτεραιότητες της διάστασης «Έρευνα, Καινοτομία και Ανταγωνιστικότητα» της Ενεργειακής Ένωσης, θα οδηγήσουν την καινοτομία και θα διασφαλίσουν τη λογοδοσία, ωθώντας την Ευρώπη προς ένα πιο πράσινο, πιο βιώσιμο ενεργειακό τοπίο.

Η εταιρική σχέση μετάβασης στην καθαρή ενέργεια, μια πολυμερής και στρατηγική εταιρική σχέση εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας που συγχρηματοδοτείται από το Horizon Europe και τις εθνικές κυβερνήσεις, θα συνεχίσει να υποστηρίζει την υλοποίηση των δραστηριοτήτων του Σχεδίου SET και θα είναι καθοριστικής σημασίας για τη στήριξη του διευρυμένου πεδίου εφαρμογής.

Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις χώρες του σχεδίου SET (προς το παρόν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, Ισλανδία, Νορβηγία και Τουρκία), τη Διευθυντική Ομάδα του Σχεδίου SET και άλλους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων νέων παραγόντων και ειδικών ομάδων, όπως απαιτείται, για την ανάπτυξη και την υλοποίηση των νέων μέτρων και στόχων που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση.

Ιστορικό

Το 2007, η Επιτροπή δρομολόγησε το Σχέδιο Στρατηγικής Ενεργειακής Τεχνολογίας (SET) ως πρώτο βήμα για τη θέσπιση μιας πολιτικής ενεργειακής τεχνολογίας για την Ευρώπη. Το σχέδιο SET έχει γίνει έκτοτε ένα κρίσιμο εργαλείο πολιτικής για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ενέργειας με τα κράτη μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες.

Ο γενικός στόχος του σχεδίου SET είναι να παράσχει ένα κοινό όραμα, στόχους και συντονισμό για την επιτάχυνση της ανάπτυξης και εξάπλωσης αποτελεσματικών και οικονομικά ανταγωνιστικών καθαρών τεχνολογιών και να ενισχύσει τη γεωπολιτική ανθεκτικότητα και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ.

Το σχέδιο SET ενημερώθηκε το 2015 με έξι προτεραιότητες σύμφωνα με τον πυλώνα Έρευνας Καινοτομίας και Ανταγωνιστικότητας της Ενεργειακής Ένωσης. Διαδραματίζει επίσης κεντρικό ρόλο στην καθοδήγηση των εθνικών στρατηγικών ενεργειακής έρευνας, όπως αντικατοπτρίζεται στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα.

Έχει συμβάλει στην αποτελεσματική σύνδεση των εθνικών προσπαθειών σε βιομηχανικές συμμαχίες και Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI), όπως για παράδειγμα η Συμμαχία Μπαταριών και η IPCEI για τις μπαταρίες. Οι χώρες του σχεδίου SET έχουν συγκεντρώσει περισσότερα από 500 εκατομμύρια ευρώ στη συγχρηματοδοτούμενη εταιρική σχέση μετάβασης καθαρής ενέργειας στο πλαίσιο του Horizon Europe.