Γιατί έχει ενοχές για τη δουλεία η Δύση;

Στην εποχή της «πολιτικής ορθότητας» που ζούμε, έχει γίνει συνήθεια να φορτώνεται η Δύση με λογής ενοχές για συμβάντα του παρελθόντος. Ενα τέτοιο ζήτημα είναι κι αυτό της δουλείας. Πόσο όμως υπεύθυνη είναι η Δύση για τη δουλεία και για τις πρακτικές καταπίεσης που ξεκίνησαν από αυτήν και που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους ακόμη και στη σημερινή ζωή; Πολλές από τις εντυπώσεις που έχουμε δεν είναι ακριβείς και τα στερεότυπα που κουβαλάμε στο θυμικό μας βρίσκονται πολύ μακριά από την πραγματική αλήθεια.

Τουλάχιστον εκατό χρόνια πριν εμπλακεί η Βρετανία στο λεγόμενο εμπόριο σκλάβων διά μέσου του Ατλαντικού, ολόκληρα χωριά και μικρές επαρχιακές πόλεις στην Αγγλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία είχαν σχεδόν ξεκληρισθεί από δουλεμπόρους. Αυτοί μετέφεραν τους αιχμαλώτους τους, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, στην Αφρική, όπου και τους πουλούσαν στον μεγαλύτερο πλειοδότη. Αυτό το τεράστιο εμπόριο σκλάβων έχει καταχωνιασθεί στις σελίδες της Ιστορίας κι έχει σχεδόν ξεχασθεί από τον κόσμο… Χιλιάδες μικρά αγόρια ευνουχίζονταν κι ύστερα πωλούντο στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Στο συναρπαστικό βιβλίο του Simon Webb («The Forgotten Slave Trade: The White European Slaves of Islam», 2023) καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια αυτές οι πρακτικές, καθώς και η τραγική πορεία των χιλιάδων ανθρώπων που είχαν την ατυχία να πέσουν στα χέρια των, αράβων κυρίως, δουλεμπόρων.

Η ανεξαρτητοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών και η δυναμική τους παρουσία στις θάλασσες και στα πεδία των μαχών, λ.χ. η εισβολή στη Βόρεια Λιβύη και η δημιουργία τότε του Σώματος των Πεζοναυτών, έπαιξαν τον βασικό ρόλο για τη διακοπή αυτών των πρακτικών. Μεγάλη σημασία για εκατοντάδες χρόνια γι’ αυτό το δουλεμπόριο λευκών προς την Αφρική είχε παίξει το λιμάνι του Μπρίστολ. Πολύ πριν δηλαδή μετατραπεί στο παγκόσμιο κέντρο δουλεμπορίου προς κάθε κατεύθυνση. Τότε, ακόμη περισσότεροι λευκοί σκλάβοι μεταφέρθηκαν στην Αφρική και στα οθωμανικά εδάφη από όσους Αφρικανούς στάλθηκαν στην Αμερική.

Ενα άλλο ιστορικό στοιχείο που δεν είναι γενικά γνωστό είναι πως το δουλεμπόριο διά μέσου του Ατλαντικού, που όλοι γνωρίζουμε και για το οποίο γίνεται τόση συζήτηση, θα ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί χωρίς την έγκριση και την ενθουσιώδη συμμετοχή των αφρικανών φυλάρχων που ειδικεύονταν στην πρακτική αυτή και θησαύριζαν από τα σκλαβοπάζαρα που λειτουργούσαν στις σημαντικότερες πόλεις τους. Η δουλεία αποτελούσε κοινή πρακτική στην Αφρική πολύ πριν εμφανισθεί εκεί ο πρώτος Ευρωπαίος. Η πασίγνωστη στα χρόνια τότε αυτοκρατορία του Μάλι, στο σημερινό Σαχέλ της υποσαχάριας Αφρικής, ευδοκιμούσε πάνω στους δρόμους των εμπόρων σκλάβων και κέρδιζε τεράστια περιουσιακά στοιχεία από τις δραστηριότητες αυτές.

Ακόμα κι όταν η Ευρώπη και η Αμερική κατήργησαν τη δουλεία, καθιστώντας κάθε τέτοια δραστηριότητα παράνομη, οι κάτοικοι της Αφρικής επέμεναν στις πρακτικές αυτές θεωρώντας τες άμεσα συνδεδεμένες με την ιστορία και την κουλτούρα τους. Γι’ αυτόν τον λόγο ακόμη και σήμερα μπορεί να εντοπίσει κανείς δουλεμπορικές πρακτικές σε ορισμένες αφρικανικές κοινωνίες. Aκόμη κι όταν οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν τον στρατό και το ναυτικό τους για να παρεμποδίσουν το εμπόριο των σκλάβων τον 18ο αιώνα, οι προσπάθειές τους αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές!

Επιτέλους, αυτή η εμμονή με τις εγκληματικές συμπεριφορές των λευκών κατά των θυματοποιημένων μαύρων θα πρέπει να σταματήσει. Ολοι είναι υπεύθυνοι για εγκλήματα.