Golden Visa: Ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ οι επενδύσεις στην αγορά ακινήτων

Νέα δεδομένα έχουν δημιουργηθεί από τις αλλαγές στο πλαίσιο του προγράμματος επενδυτικής μετανάστευσης Golden Visa, αλλά και τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, με τα στοιχεία να δείχνουν πως ένας στους δύο ξένους αγοραστές ακινήτων προτιμά την Ελλάδα με σκοπό την επένδυση, ενώ ένας στους πέντε προχωρά σε αγορά για ιδιοκατοίκηση. Ενδεικτικό του μεγάλου ενδιαφέροντος είναι πως η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα συνεχίζει να προσελκύει κεφάλαια από τρίτες χώρες, με την οικονομία της χώρας να δέχεται περίπου 1,102 δισ. ευρώ από το εξωτερικό κατά το α’ εξάμηνο 2023, ποσό που μεταφράζεται σε ποσοστιαία άνοδο 40% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022.

Μάλιστα, ο διπλασιασμός του ελάχιστου ύψους επένδυσης για τους ξένους επενδυτές τρίτων χωρών, που αποκτούν άδεια παραμονής μέσω της αγοράς ακινήτου, φέρεται να μην «έκοψε» συναλλαγές, καθώς σύμφωνα με έρευνα του κτηματομεσιτικού δικτύου RE/MAX Ελλάς επιβεβαιώνεται ότι οι ξένοι επενδυτές επιλέγουν σταθερά και διαχρονικά την ελληνική αγορά ακινήτων, ενώ αρκετοί είναι εκείνοι που έρχονται στην Ελλάδα μόνιμα μετά τη συνταξιοδότησή τους. Ειδικότερα, από τα δεδομένα που προέκυψαν από τις αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν πανελλαδικά το περασμένο έτος μέσω των 81 γραφείων της RE/MAX, προκύπτει ότι η χώρα μας αποτελεί έναν από τους πλέον ελκυστικούς προορισμούς για ξένους αγοραστές.

Αγορές: Γιατί οι κροίσοι συλλέγουν διαβατήρια

Το προφίλ

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια μεγάλο ποσοστό ξένων αγοραστών επιλέγει την αγορά οικιστικών ακινήτων στην Ελλάδα, είτε για τουριστικούς λόγους, είτε για μόνιμη παραμονή μετά τη συνταξιοδότησή τους. Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ίδιας έρευνας, που καταγράφουν το προφίλ των ξένων αγοραστών στη χώρα μας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η εθνικότητα και η ηλικία τους, η αξία και το είδος των ακινήτων που επιλέγουν.

Σημαντικά στοιχεία:

• Αδιαμφισβήτητα, το Ισραήλ έχει κατακτήσει την κορυφή ανάμεσα στις πέντε πιο δημοφιλείς εθνικότητες ξένων αγοραστών.
• Οι 4 στους 10 αγοραστές βρίσκονται στο ηλικιακό γκρουπ από 40 έως 50 ετών.
• Τα 3 από τα 10 ακίνητα που επιλέχθηκαν για αγορά, ήταν αξίας έως 100.000 ευρώ.
• Δημοφιλέστερη επιλογή, σε ποσοστό 46%, ήταν τα διαμερίσματα.

Χώρες προέλευσης αγοραστών

Ανάμεσα στις πέντε κύριες χώρες προέλευσης των ξένων αγοραστών ακινήτων στην Ελλάδα πρώτο κατατάσσεται το Ισραήλ και ακολουθούν η Κίνα και η Γερμανία στη δεύτερη και στην τρίτη θέση αντίστοιχα, με την πεντάδα να συμπληρώνεται με τις γειτονικές Βουλγαρία και Τουρκία. Σημαντικές αγορές, ωστόσο, καταγράφηκαν και από άλλες χώρες με επικρατέστερα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ολλανδία, αλλά και το προσφάτως αποχωρήσαν από την Ενωση, Ηνωμένο Βασίλειο.

Κατανομή ανά περιφέρεια

Οσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή των επενδύσεων, στη Βόρεια Ελλάδα υπήρξε μεγάλη ζήτηση που μετουσιώθηκε σε αγοραστική πράξη από αγοραστές προερχόμενους από τη Γερμανία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Τουρκία, ενώ αντίστοιχα στη Νότια Ελλάδα οι περισσότερες αγορές που καταγράφηκαν ήταν από πολίτες του Ισραήλ, της Κίνας, της Γερμανίας και του Λιβάνου. Λίγο διαφορετικά διαμορφώθηκε το αγοραστικό τοπίο σε Ιόνιο και Κρήτη. Στο μεν πρώτο έντονο ενδιαφέρον εκδηλώθηκε από βρετανούς, γερμανούς και ολλανδούς αγοραστές, ενώ στην Κρήτη η πλειονότητα των αγοραστών προέρχεται από το Ισραήλ, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία.

Στην Αττική, η τάση φαίνεται να διαφοροποιήθηκε περαιτέρω συγκριτικά με την υπόλοιπη Ελλάδα, φέρνοντας την Κίνα στην πρώτη θέση και το Ισραήλ στη δεύτερη, ενώ ακολουθούν η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Τέλος, πραγματοποιήθηκαν αγοραπωλησίες και από χώρες της Μέσης Ανατολής (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Λίβανος, Ιράν, Συρία) αλλά και την Τουρκία.

Προτίμηση στα ακίνητα κάτω των 100.000 ευρώ

«Εκρηξη» σημείωσε το πρόγραμμα της Golden Visa τους τελευταίους μήνες, παρά, μάλιστα, την ανακοίνωση της κυβέρνησης για αύξηση του κατώτατου ορίου επένδυσης που κινητοποίησε το περασμένο έτος τους υποψήφιους επενδυτές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε στα «ΝΕΑ» το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, το πρώτο εννεάμηνο του 2023 κατατέθηκαν 6.199 αιτήσεις ένταξης στο πρόγραμμα (7.541 μαζί με τα αιτήματα ανανέωσης), ξεπερνώντας τις αρχικές αιτήσεις που είχαν γίνει συνολικά το 2022 και έφταναν στις 4.485 (5.891 μαζί με τα αιτήματα ανανέωσης). Χαρακτηριστικό του ενδιαφέροντος είναι ότι από τις 336 αιτήσεις που είχαν γίνει τον Σεπτέμβριο του 2022, οι αιτήσεις εκτοξεύθηκαν στις 707 τον αντίστοιχο μήνα φέτος.

Ενδεικτικό, δε, της… φόρας που πήρε το πρόγραμμα εντός του 2023 είναι και το γεγονός πως από τα συνολικά 23.963 αιτήματα (νέα και ανανέωσης) που έχουν κατατεθεί στη χώρα από το 2018 έως και σήμερα, σχεδόν τα μισά (10.750) κατατέθηκαν το διάστημα Σεπτεμβρίου 2022 – Σεπτεμβρίου 2023. Την ίδια ώρα, 3.638 αιτήσεις αρχικής χορήγησης Golden Visa παραμένουν σε εκκρεμότητα.

Σε ό,τι αφορά τις εκδοθείσες άδειες το διάστημα Σεπτεμβρίου 2022 – Σεπτεμβρίου 2023, καταγράφεται και πάλι σημαντική άνοδος κατά σχεδόν 50% συγκριτικά με ολόκληρο το 2022 από 2.353 σε 3.530. Από τα αιτήματα που κατατέθηκαν, τα περισσότερα που παραμένουν σε εκκρεμότητα αφορούν επενδυτές από την Κίνα που φτάνουν στο 71,1%, ενώ ακολουθούν οι επενδυτές από την Τουρκία (7,5%) και τον Λίβανο (3%).

Κυριαρχία Κινέζων

Σχεδόν δύο στις τρεις άδειες που έχουν εκδοθεί έως σήμερα, στο πλαίσιο του προγράμματος της Golden Visa, αφορούν αιτήσεις επενδυτών από την Κίνα που φτάνουν τις 6.927 ή το 61,2% του συνόλου των αδειών. Ακολουθούν, με μεγάλη απόσταση, οι επενδυτές από την Τουρκία και τον Λίβανο με 6,3% και 5,1% αντίστοιχα, ενώ την πρώτη πεντάδα κλείνουν οι άδειες που έχουν εκδοθεί σε επενδυτές από το Ιράν (3,1%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (2,9%). Το top 10 κλείνουν η Ρωσία (2,9%), η Αίγυπτος (2,8%), οι ΗΠΑ (2,2%), το Ισραήλ (1,4%) και η Ουκρανία (0,9%). Οι επενδυτές από άλλες ιθαγένειες αγγίζουν το 11,1%. Σημειώνεται ότι στο παρελθόν οι Ρώσοι επενδυτές βρίσκονταν στις πρώτες θέσεις των αιτήσεων, αλλά μετά τις κυρώσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία το μερίδιό τους μειώθηκε σημαντικά.

Οι τάσεις

Σύμφωνα με την αναλυτική καταγραφή των ακινήτων που προτίμησαν οι ξένοι αγοραστές, στα 33 από τα 100 η αξία τους κυμαινόταν κάτω από τις 100.000 ευρώ. Το 27% αφορά αξίες ακινήτων μεταξύ 100.001 και 200.000 ευρώ, ενώ στο ίδιο ποσοστό κυμάνθηκε και η κατηγορία ακινήτων από 200.001 έως 300.000 ευρώ (28%). Τα ακριβότερα ακίνητα, αξίας άνω των 300.001 ευρώ, προτιμήθηκαν σε μικρότερο βαθμό, εκπροσωπώντας μόλις το 12% επί του συνόλου. Τα ακίνητα στην Ελλάδα συνεχίζουν να αποτελούν ασφαλείς επενδυτικές επιλογές και για τους ξένους αγοραστές, με μία στις δύο αγορές να γίνονται με σκοπό την επένδυση (49%). Η επόμενη κατηγορία που προτιμάται ιδιαίτερα είναι τα ακίνητα με σκοπό την αναψυχή (εξοχικά), σε ποσοστό 22%, ενώ ακολουθεί η ιδιοκατοίκηση, σε ποσοστό 20%.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, στο τρίμηνο του 2023, οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα κινήθηκαν με ετήσιο ρυθμό αύξησης 32,9% και διαμορφώνονταν σε 500 εκατ. ευρώ (ειδικότερα 497 εκατ. ευρώ), συνεχίζοντας τη δυναμική πορεία του προηγούμενου έτους, κατά το οποίο σημείωναν μέση ετήσια αύξηση 68% (2 δισ. ευρώ το 2022 συνολικά). Αρα, στο β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους ήρθαν από το εξωτερικό επιπλέον 605,8 εκατ. ευρώ (+46% σε ετήσια βάση), δείχνοντας και την ελκυστικότητα της εγχώριας αγοράς ακινήτων. Να σημειωθεί ότι στο α’ εξάμηνο του 2022 είχαν «μπει» στη χώρα (από τα 788,4 εκατ. συνολικά) 374 εκατ. στο πρώτο τρίμηνο και 414,4 εκατ. ευρώ στο δεύτερο.

Ως προς το πού οφείλεται η κινητικότητα, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν στα «ΝΕΑ» πως το ελληνικό real estate συνέχισε να αναπτύσσεται και τα προγράμματα Golden Visa, σε συνδυασμό με τη βραχυχρόνια μίσθωση και το γεγονός ότι οι τιμές θεωρούνται χαμηλότερες, άρα και ελκυστικότερες από άλλες αγορές, έπαιξαν τον ρόλο τους στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων.

Αμείωτο το ενδιαφέρον ισραηλινών κεφαλαίων για την εγχώρια κτηματαγορά

Στον απόηχο της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, με την πολεμική σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, δημιουργήθηκε έντονος προβληματισμός στην εγχώρια κτηματαγορά για το πώς θα κινηθούν οι Ισραηλινοί από δω και στο εξής, καθώς συγκαταλέγονται μεταξύ των δημοφιλέστερων εθνικοτήτων ξένων αγοραστών ακινήτων στην Ελλάδα και ειδικά στην Αττική. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, υπήρξε μικρή αύξηση του ενδιαφέροντος για Golden Visa από το Ισραήλ τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ την ίδια ώρα καταγράφηκαν αφίξεις με σκάφη στα Δωδεκάνησα.

Ο πόλεμος

Μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο πρόεδρος του Συλλόγου Κτηματομεσιτών Αττικής Λευτέρης Ποταμιάνος τονίζει πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται γενικά μια τάση πολλών αγορών και επενδύσεων ισραηλινών κεφαλαίων, ωστόσο, επισημαίνει ότι είναι πολύ νωρίς για να βγουν ασφαλή συμπεράσματα για τις κινήσεις εξαιτίας του πολέμου. Ο ίδιος αποκαλύπτει ότι εν μέσω συγκρούσεων την περασμένη εβδομάδα υπογράφτηκαν δύο σημαντικά συμβόλαια για την αγορά ακινήτων στην Αθήνα. Το ένα από Ισραηλινό και το δεύτερο από Λιβανέζο. Ταυτόχρονα, εντούτοις, πάγωσαν και οι διαπραγματεύσεις για την αγορά τριών διαφορετικών ακινήτων γιατί οι υποψήφιοι αγοραστές από το Ισραήλ επιστρατεύτηκαν.

Οι επενδυτές από το Ισραήλ έχουν εκδώσει 159 άδειες παραμονής (δεν υπολογίζονται τα μέλη των οικογενειών τους), αποτελώντας το 1,4% του συνόλου των αδειών. Μάλιστα, από τον Σεπτέμβριο του 2022 μέχρι σήμερα παρατηρείται σημαντική αύξηση, κατά 76,5%, από τις 90 άδειες σε 159 σήμερα. Πηγές του αρμόδιου υπουργείου ανέφεραν πως τον Σεπτέμβριο του 2023 υπήρξαν 38 αιτήσεις από Ισραηλινούς και το πρώτο 20ήμερο του Οκτωβρίου 24 αιτήσεις. Χαρακτηριστικά είναι και τα στοιχεία της ΤτΕ, που δείχνουν ότι το 2022 οι επενδυτές από το Ισραήλ προχώρησαν σε αγορές ακινήτων ύψους 88 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, μια αύξηση της τάξεως του 100% σε ετήσια βάση, αποτελώντας την έβδομη μεγαλύτερη ομάδα επενδυτών στην εγχώρια αγορά ακινήτων.

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»