Υπαρξιακές επιδοτήσεις

Από φέτος έως και το 2027 έχει τεθεί σε εφαρμογή μια νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. Ενας νέος τρόπος καταβολής στους έλληνες αγρότες των επιδοτήσεων που δίνει η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αποτελεί το πιο σημαντικό θέμα για την ελληνική περιφέρεια. Το ξέραμε ότι θα φτάσει αυτή η στιγμή χρόνια πριν. Γνωρίζαμε ή έπρεπε να γνωρίζουμε τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουμε ως χώρα και πρέπει να υλοποιήσουν οι έλληνες αγρότες και οι αρμόδιες υπηρεσίες. Και βέβαια να είμαστε προετοιμασμένοι. Αλλωστε οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν ληφθεί εδώ και μία διετία.

Την προηγούμενη εβδομάδα ξεκίνησε, όπως γίνεται κάθε χρόνο, η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης στους αγρότες, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι τα λεφτά που μπήκαν στους λογαριασμούς τους είναι λιγότερα σε σχέση με πέρυσι. Και κάπου εκεί ξεκίνησε η γκρίνια. Θα ήταν ούτως ή άλλως «κουρεμένες» οι φετινές επιδοτήσεις, καθώς υπάρχει μια οριζόντια μείωση των δικαιούμενων ποσών. Απλά η μείωση ήταν ακόμα μεγαλύτερη της αναμενομένης πιθανότατα λόγω λαθών. Ολα αυτά συνέβησαν παρά τις προσπάθειες του σημερινού υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη. Δουλειά πολλών μηνών που δεν έγινε πριν πάει στο υπουργείο, δεν μπορούσε να γίνει στις λίγες εβδομάδες που έχει αναλάβει ο νέος υπουργός και ας διαβεβαίωνε ο αρμόδιος οργανισμός ΟΠΕΚΕΠΕ ότι τα έχει όλα λυμένα.

Το έλλειμμα προετοιμασίας και η συνεχής αναβλητικότητα των προκατόχων του και των αρμόδιων υπηρεσιών «πυροδότησαν» μια «βόμβα», που με μαθηματική ακρίβεια ερχόταν να «σκάσει» τώρα.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στο ότι από φέτος οι επιδοτήσεις χαρακτηρίζονται από δύο μεγάλες αλλαγές. Στη βασική ενίσχυση περιλαμβάνονται δύο ευκρινή κομμάτια, το ένα το αναδιανεμητικό (τετραετής περίοδος) και το άλλο το περίφημο πρασίνισμα ή αλλιώς το περιβαλλοντικό κομμάτι των ενισχύσεων. Οι αγρότες που εντάσσονται στα τελευταία θα πρέπει, για παράδειγμα, να καταναλώνουν λιγότερο νερό, να μην το μολύνουν με νιτρικά, να λιπαίνουν το χωράφι τους με κομπόστ που προέρχεται από το θρυμμάτισμα των κλαδιών και να σπέρνουν στα κενά μεταξύ των δέντρων φυτά που είναι χρήσιμα για τα ωφέλιμα έντομα. Για κάποια από αυτά και πολλά άλλα υπήρχε η σχετική προετοιμασία από παλαιότερα προγράμματα. Για πολλά ωστόσο έπρεπε σε μικρό χρονικό διάστημα οι παραγωγοί να κάνουν τις επιλογές τους προκειμένου οι αγρότες να έχουν τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Να επιλέξουν αυτές που ταίριαζαν καλύτερα στην καλλιέργεια και την περιοχή τους, αλλά και να αξιολογήσουν ό,τι τους συμφέρει οικονομικά.

Ολες αυτές οι αλλαγές σημαίνουν αναστάτωση. Τα περισσότερα που έπρεπε να γίνουν έγιναν. Προφανώς, κάποια όχι με τον πλέον ιδανικό τρόπο.

Πλέον το επόμενο στοίχημα είναι οι διορθώσεις των επόμενων ημερών, αλλά κυρίως η εξόφληση των επιδοτήσεων που γίνεται πάντα λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Σε μερικές εβδομάδες δηλαδή. Οι συγκεκριμένες πληρωμές είναι τόσο σημαντικές που οι αγρότες έχουν συνδέσει μεγάλο μέρος καταβολής των ετήσιων υποχρεώσεών τους με την είσπραξη των ποσών που τους αναλογούν. Η υπόθεση έχει υπαρξιακά χαρακτηριστικά για τους ίδιους και τις οικογένειές τους.