Κτηματολόγιο: Έρχονται fast track μεταβιβάσεις και μεταγραφές ακινήτων

Στη fast track διεκπεραίωση μεταβιβάσεων και μεταγραφών ακινήτων από το Ελληνικό Κτηματολόγιο  στοχεύουν οι νέες ρυθμίσεις που περιλαμβάνει νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης το οποίο αναμένεται άμεσα να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.  Καταρχάς, προχωρά στην κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής βεβαίωσης μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) η οποία προκαλούσε σοβαρές καθυστερήσεις ή και ακυρώσεις στις συναλλαγές ακινήτων.

Κατάργηση ΤΑΠ

Πολύ συχνά, ο απαιτούμενος χρόνος αναμονής για την έκδοση της σχετικής βεβαίωσης είναι τόσο μεγάλος ώστε, μέχρι να τη λάβουν οι πολίτες, έχουν λήξει τα υπόλοιπα δικαιολογητικά (όπως π.χ. η φορολογική ενημερότητα)  πριν προλάβει να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση του ακινήτου.

Κτηματολόγιο: Σχέδιο σωτηρίας για τα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη»

Αντί της προσάρτησης της βεβαίωσης μη οφειλής ΤΑΠ, στο εξής το Ελληνικό Κτηματολόγιο, με την ολοκλήρωση καταχώρησης κάθε πράξης  με την οποία μεταβιβάζεται η κυριότητα ακίνητου, θα ενημερώνει τον Δήμο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο, για το εμβαδόν του   και  για τα στοιχεία του παλιού και του νέου ιδιοκτήτη  του. Σε συνέχεια  ο Δήμος θα υπολογίζει και θα διαβιβάζει τυχόν οφειλή στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προς είσπραξη.

Bonus αποδοτικότητας

Επίσης, για τη μείωση της γραφειοκρατίας και την επιτάχυνση των διαδικασιών εισάγονται «bonus» αποδοτικότητας.  Ειδικότερα, θεσπίζεται ετήσιο κίνητρο επίτευξης στόχων κάθε Κτηματολογικού Γραφείου, το οποίο θα  χορηγείται για την επίτευξη ποσοτικών και ποιοτικών στόχων, ιδίως για τη  διεκπεραίωση εκκρεμουσών υποθέσεων και για τη μείωση του μέσου χρόνου διεκπεραίωσης υπόθεσης.  Σε περίπτωση επίτευξης των στόχων θα  καταβάλλεται πρόσθετη αμοιβή, με τις σχετικές πιστώσεις των δαπανών να βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Φορέα.

Η  πρόσθετη αμοιβή θα υπολογίζεται επί του βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης, δεν θα μπορεί να υπερβαίνει, ανά έτος, το 15% του αθροίσματος του ετήσιου μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης κάθε υπαλλήλου και θα υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές και τις άλλες κρατήσεις.

Δικαίωμα υπογραφής

Επίσης, το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προβλέπει, μεταξύ άλλων, την επέκταση της δυνατότητας τελικής υπογραφής στους αναπληρωτές προϊσταμένους, τους προϊστάμενους νομικής υπηρεσίας φορέα και νομικούς υπαλλήλους, με υπερτοπική αρμοδιότητα, η οποία δίδεται και στους προϊσταμένους.  Περιλαμβάνει επίσης ρυθμίσεις για την επέκταση της πιστοποίησης σε μηχανικούς τεχνικής εκπαίδευσης  ώστε να αυξηθούν οι έλεγχοι και καθιερώνει  νέα πλατφόρμα νομικού ελέγχου εγγραπτέων πράξεων, η οποία καθίσταται υποχρεωτική.

Οι νέες ρυθμίσεις εκτιμάται ότι θα δώσουν  μεγαλύτερη ευελιξία και ταχύτητα στη διαδικασία και σε συνδυασμό με τις προγραμματικές συμφωνίες του Κτηματολογίου με δικηγορικούς συλλόγους και τη δεξαμενή περίπου 1.000 δικηγόρων που ξεκινούν εισηγήσεις εντός του Νοεμβρίου, θα πολλαπλασιαστεί η δυνατότητα καταχώρησης πράξεων πανελλαδικά. Όλα αυτά, σύμφωνα με το υπουργείο,  αναμένεται να οδηγήσουν σε ταχύτερες μεταγραφές ακινήτων, αλλά και σε μηδενισμό των εκκρεμοτήτων σε 4-6 μήνες από την ψήφιση του νομοσχεδίου.

Στόχος της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας που προετοίμασε το επιτελείο του   αρμόδιου για το Κτηματολόγιο υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κωνσταντίνου Κυρανάκη αποτελεί η μείωση της γραφειοκρατίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας ο παγκόσμιος μέσος όρος γραφειοκρατικών βημάτων για την ολοκλήρωση μιας αγοραπωλησίας ακινήτου είναι 4,7 ενώ στην Ελλάδα  φτάνουν στα 11, ενώ απαιτούνται 17 διαφορετικά πιστοποιητικά.

Τι αλλάζει με τα «αγνώστου ιδιοκτήτη»

Με τις νέες ρυθμίσεις θα δοθεί το δικαίωμα διόρθωσης πρώτων εγγραφών σε περιοχές όπου είχε λήξει η δυνατότητα αμφισβήτησης ανακριβούς εγγραφής σε ακίνητα με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη».  Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις περιοχές που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση πριν το 2006, η προθεσμία, εάν δεν είχε λήξει η ίδια ή οι παρατάσεις της έως τις 30.11.2018, θα λήξει στις 30.11.2024 (αντί για τις 31.12.2023 που προβλέπεται σήμερα).  Η συγκεκριμένη ημερομηνία ισχύει και για τις περιοχές στις οποίες οι πρώτες εγγραφές καταχωρίσθηκαν από την 1η.1.2013 έως και την 31η.12.2015 (αντί του 2014 που ισχύει σήμερα).

Κατ’ εξαίρεση, για τις περιοχές που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση πριν το 2006, αλλά  κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4623/2019 εξακολουθούσαν να τελούν υπό κτηματογράφηση _ και δεν είχαν εκδοθεί ούτε η διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης, ούτε η απόφαση έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου_ η σχετική προθεσμία  λήγει την 31η Δεκεμβρίου του έτους εντός του οποίου συμπληρώνονται οκτώ  έτη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου.

Είναι αξιοσημείωτο, ότι το νέο νομοσχέδιο θα προβλέπει και σχετική ρύθμιση για τις περιοχές στις οποίες η προθεσμία  είχε λήξει έως τις 30.11.2018. Γι΄ αυτές, η δυνατότητα αμφισβήτησης ανακριβούς εγγραφής με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη», σύμφωνα με την προωθούμενη ρύθμιση,  θα είναι δυνατή έως την 30.11.2024. Ως προϋπόθεση θα τεθεί ότι μετά τη λήξης της προθεσμίας δεν έχουν εγγραφεί μεταγενέστερες πράξεις επί του κτηματολογικού φύλλου του ακινήτου. Δεν θα λαμβάνεται υπόψη ως μεταγενέστερη πράξη τυχόν εγγραφή της αγωγής από την οποία ο ενάγων θα μπορεί να παραιτηθεί ώστε  να ακολουθήσει τις άλλες διαδικασίες διόρθωσης ή να εμείνει στην διαδικασία.