Ελληνική οικονομία: Το Ταμείο Ανάκαμψης, η ανάπτυξη και το δημόσιο χρέος

Στους κοινοτικούς πόρους- και ιδιαιτέρως στο σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης -βασίζονται οι θετικές προβλέψεις τόσο της Κομισιόν, όσο και των περισσότερων διεθνών οίκων για την ελληνική οικονομία. Βασική προϋπόθεση ώστε να επιτευχθούν οι υψηλοί ανάπτυξης- και ως εκ τούτου η κρίσιμη μείωση  του χρέους – είναι να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στα ορόσημα του εθνικού επενδυτικού σχεδίου.

Το κρυφό μήνυμα της φθινοπωρινής έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, είναι να τρέξουν τα έργα και οι μεταρρυθμίσεις του ελληνικού σχεδίου. Μία αποτυχία στην ώθηση των επενδύσεων θα οδηγήσει αυτόματα σε εκτροχιασμό των εκτιμήσεων οι οποίες δείχνουν ανάπτυξη υψηλότερη από το μέσο όρο των χωρών του ευρώ, υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και μείωση χρέους κατά 25% του ΑΕΠ μέχρι και το 2025.

Στους κινδύνους, η Επιτροπή επισημαίνει επίσης και τις εκκρεμείς νομικές υποθέσεις, με κυριότερη τις δικαστικές υποθέσεις κατά της Εταιρείας Δημόσιας Περιουσίας (ΕΤΑΔ). Από τη άλλη, βάζει στα θετικά τις κινήσεις της κυβέρνησης για τη φορολογική συμμόρφωση, μέσω της ψηφιοποίησης. Αυτό μπορεί, σύμφωνα με την Επιτροπή, να αποφέρει πρόσθετα έσοδα  από το 2024, το οποίο και θα σημάνει έξτρα χώρο για θετικά μέτρα από την κυβέρνηση.

ΔΝΤ: Εύσημα για την ελληνική οικονομία, συστάσεις για μεταρρυθμίσεις και αυξήσεις στους φόρους στα καύσιμα

Τα μηνύματα του ΔΝΤ

Παρόμοια μηνύματα έστειλε και η χθεσινή έκθεση του ΔΝΤ. Το Νομισματικό Ταμείο αποτυπώνει μεν θετικά σχόλια για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, όμως αναφέρει ότι είναι κρίσιμης σημασίας- για τη διατήρηση του δημοσιονομικού χώρου -να περνούν από κόσκινο οι κοινωνικές και κεφαλαιουχικές δαπάνες. Πρέπει να υπάρξουν, όπως τονίζει χαρακτηριστικά,  αντιστάσεις στις πιέσεις σε δαπάνες, όπως οι μισθοί και οι συντάξεις του δημόσιου τομέα, οι οποίοι  βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με άλλες χώρες.

Στο επενδυτικό μέτωπο αναφέρει ότι οι ανάγκες είναι μεγάλες, όπως για πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.  Η φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, όπως τονίζει το ΔΝΤ, μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, υποστηρίζοντας παράλληλα την ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και την πράσινη ανάπτυξη. Ωστόσο, η οικονομία αντιμετωπίζει μακροοικονομικές προκλήσεις εν μέσω της σημαντικής σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, του επίμονου πυρήνα του πληθωρισμού και της αύξησης των τιμών των ακινήτων. Οι διαρθρωτικές ανισορροπίες που προκύπτουν από τις χαμηλές αποταμιεύσεις των νοικοκυριών και το   χαμηλό επίπεδο επενδύσεων, καθώς και η  κλιματική αλλαγή επιβαρύνουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.

Σε ρυθμούς Ταμείου Ανάκαμψης θα κινείται το ΑΕΠ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπέμπει στην ίδια συχνότητα με τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών για την Ελλάδα. Δηλαδή προβλέπει πλεόνασμα από το έφετος 1,1% και ρυθμό ανάπτυξης στο 2,4%, 2,3% το 2024  και 2,2%το 2025.  Στην ΕΕ και την ευρωζώνη η ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα είναι στο 0,6%. Πρόκειται για 0,2 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τις θερινές προβλέψεις της Επιτροπής. Το 2024, η ανάπτυξη του ΑΕΠ της ΕΕ προβλέπεται να βελτιωθεί στο 1,3%.

Όμως, η βασική επισήμανση είναι ότι αυτή η ανάπτυξη υποστηρίζεται από την εφαρμογή Ταμείου Ανάκαμψης και από μια ανθεκτική αγορά εργασίας. Εμμέσως πλην σαφώς η Κομισιόν στέλνει σήμα  να τρέξουν οι επενδύσεις. Διαφορετικά θα ασκηθούν μεγάλες πιέσεις στην  ελληνική οικονομία και τα δημοσιονομικά περιθώρια θα στενέψουν επικίνδυνα, με αποτέλεσμα το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα να γυρίσει αρνητικά. Το ελληνικό ΑΕΠ θα καταγράψει υψηλότερο ρυθμό σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη η οποία πρόκειται να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις το 2024. Εν μέσω ακρίβειας και πολέμου λοιπόν οι εκτιμήσεις μαρτυρούν ότι η Ελλάδα θα κινηθεί δυναμικά.

Οι προβλέψεις για φέτος

Ως προς τη  φετινή ανάπτυξη της οικονομίας ο υψηλός ρυθμός 2,4% αποδίδεται στην κατανάλωση και τις εξαγωγές. Στην κατανάλωση έδωσαν στήριξη η συσσωρευμένη ζήτηση, κυρίως στις υπηρεσίες  και οι επενδύσεις. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν λόγω της ροής των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο, σύμφωνα με την Επιτροπή,  θα δώσει 3% του ΑΕΠ στην οικονομία για τα επόμενα δύο χρόνια. Ως προς τις καταστροφές στη Θεσσαλία ο αντίκτυπος θα είναι   περιορισμένος.

Ως προς το δημοσιονομικό μέτωπο, η Κομισιόν προβλέπει ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα είναι αμετάβλητο το 2023,  στο 2,3% του ΑΕΠ. Θα υποχωρήσει στο 0,9% ως το τέλος του 2025, με την  απόσυρση  των μέτρων στήριξης. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει φέτος στο 1,1% του ΑΕΠ και θα ανέλθει στο 2,5% και το 2,6% του ΑΕΠ για το 2024 και το 2025. Το δημόσιο χρέος θα μειωθεί στην τριετία κατά το 25% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Η αναλογία χρεος / ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί σε 160,9% το 2023, σε 151,9% το 2024 και σε 147,9% το 2025.