Αλέξανδρος Βασιλικός: Τα ξενοδοχεία κινδυνεύουν να χάσουν έσοδα από τους online τουριστικούς πράκτορες

Τα ξενοδοχεία βρίσκονται ενώπιον του κινδύνου να χάσουν διψήφιο ποσοστό των απευθείας κρατήσεων από τους Online τουριστικούς πράκτορες (Online Travel Agencies-OTA) προειδοποιεί ο Πρόεδρος της Πανευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Ξενοδοχίας και Εστίασης (Hotrec) και πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), Αλέξανδρος Βασιλικός σε συνέντευξη του στον ot.gr.

Όπως εξηγεί ο κ. Βασιλικός προ μηνών ψηφίστηκε το DMA (Digital Market Act), το οποίο όπως λέει, «μετά από πολλές διαβουλεύσεις και συνεργασία με τις ευρωπαϊκές αρχές καλωσορίσαμε και χαιρετίσαμε».

Βασιλικός (ΞΕΕ): Θετικό βήμα η ρύθμιση για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις

«Πριν από μερικές εβδομάδες, και στα πλαίσια των υποχρεώσεων διαβούλευσης που προκύπτουν από το DMA, μια μεγάλη πλατφόρμα αναζήτησης κάλεσε τους εκπροσώπους της Hotrec προκειμένου να παρουσιάσει επικείμενες αλλαγές στον τρόπο αναζήτησης και παρουσίασης των αποτελεσμάτων. Από την ίδια την παρουσίαση προκύπτει πως τα ξενοδοχεία θα χάσουν διψήφιο ποσοστό των απευθείας κρατήσεων υπέρ των Online Travel Agents(OTAs). Η συζήτηση αυτή βρέθηκε στο επίκεντρο της τελευταίας γενικής συνέλευσης της HOTREC στις Βρυξέλλες καθώς θεωρούμε πως η πλατφόρμα αυτή παρερμηνεύει το DMA. Η απώλεια απευθείας κρατήσεων σημαίνει μείωση εσόδων και σε βάθος χρόνου ο φόβος για τα ξενοδοχεία να μην έχουν τον έλεγχο του ίδιου του προϊόντος τους είναι ορατός», επισημαίνει ο κ. Βασιλικός.

Στη συνέντευξη του ο Πρόεδρος της Hotrec αναφέρεται ακόμη στις γενικότερες προκλήσεις του ξενοδοχειακού κλάδου και τον ρόλο του στην ευρωπαϊκή οικονομία αλλά και για το κοινό πλαίσιο που υιοθετήθηκε σε σχέση με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις το οποίο όμως όπως εκτιμά δεν είναι πλέον αρκετό.

H συνέντευξη

Η συνέντευξη του Προέδρου της HOTREC Αλέξανδρου Βασιλικού έχει ως εξής:

Κύριε πρόεδρε, στην Ελλάδα, ο τουρισμός είναι το κλαδί που δίνει καρπούς στην οικονομία της χώρας και όλα αυτά τα χρόνια το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο και οι άλλοι τουριστικοί φορείς έχετε καταφέρει με πολλές προσπάθειες να αναγνωριστεί η σημασία του από την ελληνική πολιτεία. Από τη θέση του Προέδρου της ΗΟTREC, βλέπετε να έχει ο τουρισμός την ίδια σημασία για την Ευρώπη;

Δυστυχώς όχι ακόμη. Ενώ η Ευρώπη ως ενιαίος προορισμός είναι στην κορυφή της παγκόσμιας αγοράς, εντούτοις ο τουρισμός δεν έχει τη θέση που του αναλογεί. Δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα γι’ αυτό είναι το γεγονός πως δεν υπάρχει Επίτροπος Τουρισμού, όπως επίσης δεν υπάρχει χρηματοδοτική γραμμή, αμιγώς, για τον τουρισμό και εντάσσεται συμπληρωματικά σε άλλες δράσεις. Κι αυτή είναι μια βασική αποστολή της HOTREC να αναδείξει σε όλα τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε τη σημασία που έχει ο τουρισμός για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας. Πρέπει δε να τονιστεί πως η φιλοξενία είναι το οξυγόνο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης. Η HOTREC εκπροσωπεί 2.000.000 επιχειρήσεις, το 90% των οποίων είναι μικρού και μεσαίου μεγέθους ξενοδοχεία εστιατόρια και καφέ. Όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα, η φιλοξενία είναι η ραχοκοκαλιά της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη. Κι αυτό το χαρακτηριστικό μεγιστοποιεί την ανάγκη για ευρωπαϊκές πολιτικές πιο φιλικές στην ανάπτυξη του τουρισμού. Το σημαντικότερο όλων κατά την άποψη μου όμως, πέρα από τα νούμερα, είναι πως η φιλοξενία είναι ο θεματοφύλακας του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής. Αυτό που δεν αντιγράφεται και δεν αλλοιώνεται από διεθνείς τάσεις. Είναι η ταυτότητα μας.

Πώς επηρεάζουν οι Βρυξέλλες την τουριστική πολιτική και την ξενοδοχειακή αγορά; Είναι μόνο οι ευρωπαϊκοί πόροι; Τι άλλο συζητείται στις Βρυξέλλες αυτή την περίοδο;

Θα ξεκινούσα με μια γενική παρατήρηση για τους ευρωπαϊκούς πόρους. Είναι το εργαλείο με το οποίο η Ευρώπη δίνει την δυνατότητα σε κράτη και επιχειρήσεις να χρηματοδοτήσουν τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να εκσυγχρονιστούν και να παραμείνουν ανταγωνιστικές αντίστοιχα σε έναν κόσμο όπου οι ταχύτητες και οι αλλαγές είναι πια ραγδαίες. Πέραν του χρηματοδοτικού – όπως σωστά επισημαίνετε – οι Βρυξέλλες είναι και μια τεράστια καθημερινή παραγωγή οδηγιών, κανόνων και ρυθμίσεων που προσδιορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο δραστηριοποιούμαστε επιχειρηματικά. Από τη μια στιγμή στην άλλη μπορεί να δημιουργηθούν είτε κίνδυνοι και απειλές είτε δυνατότητες και ευκαιρίες μέσα από αυτόν τον πληθωρισμό των ρυθμίσεων. Θα σας δώσω ένα πολύ επίκαιρο παράδειγμα.

Προ μηνών ψηφίστηκε το DMA (Digital Market Act) το οποίο μετά από πολλές διαβουλεύσεις και συνεργασία με τις ευρωπαϊκές αρχές καλωσορίσαμε και χαιρετίσαμε. Πριν από μερικές εβδομάδες, και στα πλαίσια των υποχρεώσεων διαβούλευσης που προκύπτουν από το DMA, μια μεγάλη πλατφόρμα αναζήτησης κάλεσε τους εκπροσώπους της Hotrec προκειμένου να παρουσιάσει επικείμενες αλλαγές στον τρόπο αναζήτησης και παρουσίασης των αποτελεσμάτων. Από την ίδια την παρουσίαση προκύπτει πως τα ξενοδοχεία θα χάσουν διψήφιο ποσοστό των απευθείας κρατήσεων υπέρ των Online Travel Agents(OTAs).

Η συζήτηση αυτή βρέθηκε στο επίκεντρο της τελευταίας γενικής συνέλευσης της HOTREC στις Βρυξέλλες καθώς θεωρούμε πως η πλατφόρμα αυτή παρερμηνεύει το DMA. Η απώλεια απευθείας κρατήσεων σημαίνει μείωση εσόδων και σε βάθος χρόνου ο φόβος για τα ξενοδοχεία να μην έχουν τον έλεγχο του ίδιου του προϊόντος τους είναι ορατός. Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι αυτές οι πρακτικές θα εντείνονται στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και δεν είναι προκλήσεις που μπορούμε να τις διαχειριστούμε σε εθνικό επίπεδο. Εδώ πρέπει να υπάρχει κοινή αντιμετώπιση, παρακολουθώντας το πως εξελίσσεται η οικονομία της φιλοξενίας συνολικά μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια και προστατεύοντας ειδικά τις μικρές επιχειρήσεις που δεν είναι μόνο ένα σημαντικό οικονομικό μέγεθος αλλά στην ουσία είναι απόλυτα συνυφασμένες με τον ίδιο τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή με το γραφείο του επίτροπου Breton και αναμένουμε εξελίξεις. Να λοιπόν πως επηρεάζεται άμεσα το ελληνικό ξενοδοχείο από τις ρυθμίσεις των Βρυξελλών για να το συνδέσω με το ερώτημα σας.

Κοινό πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις

Έχουμε ακούσει για ένα κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο σε σχέση με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Πώς εξελίσσεται αυτή η συζήτηση;

Η αναμονή τελείωσε πρόσφατα, καθώς υπάρχει καταρχήν συμφωνία ως προς το πλαίσιο. Το τελικό κείμενο της πρότασης θα πρέπει να εγκριθεί από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητο και η Hotrec το ζητάει πολύ καιρό. Θα πρέπει όμως να ξεκαθαρίσουμε κάτι καθώς κατά καιρούς έχουν χτιστεί προσδοκίες για αυτό το πλαίσιο. Το μόνο το οποίο κάνει είναι να θέτει ένα εθελοντικό πλαίσιο συμμετοχής των κρατών σε ένα κοινό σύστημα κανόνων καταγραφής ιδιοκτητών και συλλογής δεδομένων από τις πλατφόρμες – πράγμα απολύτως θεμιτό – αλλά πλέον όχι αρκετό.

Είναι σαφές πως η ταχύτητα των εξελίξεων είναι πια πολύ διαφορετική. Το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του παραπάνω πλαισίου είναι 24 μήνες από την ψήφιση του δηλαδή το πρώτο τρίμηνο του 2026. Παράλληλα βλέπουμε πως η εκθετική εξέλιξη του φαινομένου της βραχυχρόνιας μίσθωσης οδηγεί σε Εθνικό επίπεδο τα Κράτη μέλη αλλά και πολλές φορές την δικαστική εξουσία να πάρει θέση και να παρέμβει καθώς οι επιπτώσεις στον ιστό των περιοχών όπου παρατηρείται η έξαρση της δραστηριότητας αυτής είναι πλέον αναμφισβήτητες και σοβαρές.

Το ζούμε το πρόβλημα και στη χώρα μας αλλά μπορώ να σας πω ότι είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα και βρέθηκε πολύ ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης που είχα πρόσφατα στην Πορτογαλία με τους ομολόγους μου από τις αντίστοιχες ομοσπονδίες των ΗΠΑ, του Καναδά, της Μεγάλης Βρετανίας και της Αυστραλίας. Έγινε μια εκτενής συζήτηση και για την δικαστική απόφαση της Νέας Υόρκης και για τις καλές πρακτικές που δοκιμάζονται παγκοσμίως. Μέσα από αυτές τις ανταλλαγές βλέπουμε ότι σε όλο τον κόσμο το στεγαστικό πρόβλημα διογκώνεται καθώς τα ενοίκια επηρεάζονται άμεσα από τη δραστηριότητα και οδηγούνται προς τα πάνω. Επιπρόσθετα είναι σαφές πως δεν είμαστε πια στη φάση του να μετράμε απλά αφίξεις στα σύνορα αλλά το αντίθετο: την ισορροπία της τοπικής κοινωνίας. Και η παγκόσμια τάση αλλά και η εθνική τουριστική πολιτική εστιάζει στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, λέμε συχνά, είναι μια συνεχής διαπραγμάτευση. Πως βλέπετε τον τουρισμό μέσα σε αυτή τη διαδικασία; Υπάρχουν αλλαγές που ευνοούν τη διαπραγματευτική θέση του τουρισμού;

Ισχύει αυτό που λέτε και γι’ αυτό απαιτείται ο κλάδος της φιλοξενίας να είναι ενεργά παρών και με τεκμηριωμένες προτάσεις σε όλα τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης των αποφάσεων. Το καλό στην Ευρώπη, κάτι που θέλουμε να πετύχουμε κι εμείς με το ΞΕΕ και το ΙΤΕΠ στη χώρα μας, είναι πως έχει αναγνωριστεί ο ρόλος του διαλόγου με τις επιχειρήσεις όπως και η αξία των στοιχείων τεκμηρίωσης προκειμένου να λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις. Στην Ευρώπη δεν περνάνε τα επικοινωνιακά τεχνάσματα και οι εντυπωσιασμοί αλλά η ουσία και γι’ αυτό προσπαθούμε εδώ και χρόνια με το ΞΕΕ να εμπεδώσουμε αυτή την αντίληψη για την ποιότητα στη λήψη των αναγκαίων πολιτικών αποφάσεων.

Αυτό που έχει αλλάξει κι έχει μεγάλη σημασία είναι ότι από τη στιγμή που για μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων δεν απαιτείται πλέον η ομοφωνία αλλά η πλειοψηφία, αναδεικνύονται ως ζωτικής σημασίας οι συμμαχίες μεταξύ των κρατών – μελών. Κάνουμε λοιπόν ως HOTREC μια μεγάλη προσπάθεια πολυμερούς διπλωματίας για να δημιουργήσουμε συναινέσεις πάνω σε μια κοινή ευρωπαϊκή ατζέντα. Η Πράγα, το Παρίσι, η Βαλέτα, όλες οι εθνικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, αποκτούν ειδική σημασία για πάρα πολλά θέματα και αυτός είναι ο λόγος που βρίσκεται σε εξέλιξη ένας κύκλος συναντήσεων με τις πολιτικές ηγεσίες των κρατών –μελών, ώστε να δημιουργηθούν κοινοί τόποι. Μια ευρωπαϊκή ατζέντα, εναρμονισμένη με τις εθνικές προτεραιότητες, η οποία θα αναδεικνύει την προσφορά της φιλοξενίας στην ευρωπαϊκή οικονομία και θα διαμορφώνει τους όρους και τις προϋποθέσεις για το βιώσιμο μέλλον της.