ΕΚΤ: Πώς οι αποφάσεις θα επιδράσουν στα κέρδη των ελληνικών τραπεζών

Με το βλέμμα στραμμένο στην Φρανκφούρτη, όπου συνεδριάζει την ερχόμενη Πέμπτη το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για θέματα νομισματικής πολιτικής, βρίσκονται οι διοικήσεις των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων.

Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις αναλυτών, τα επιτόκια στη ζώνη του ευρώ θα παραμείνουν σταθερά στα τρέχοντα επίπεδα, υπό το πρίσμα των τελευταίων στοιχείων για τον πληθωρισμό που βαίνει μειούμενος και για την οικονομική δραστηριότητα που υποχωρεί στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές οικονομίες.

ΕΚΤ: Το μεγάλο δίλημμα της Λαγκάρντ με τα επιτόκια

Μένει να φανεί ωστόσο αν η επικεφαλής της Ευρωτράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ θα δώσει κάποια κατεύθυνση για τις αποφάσεις του 2024, που αναμένεται να είναι έτος αποκλιμάκωσης του κόστους δανεισμού.

Μέχρι πρότινος οι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι προέβλεπαν ότι τα επιτόκια στη ζώνη του ευρώ θα ξεκινήσουν την καθοδική τους πορεία στο δεύτερο μισό της ερχόμενης χρονιάς.

Ωστόσο, πλέον δεν είναι λίγοι οι οικονομολόγοι που εκτιμούν ότι η νομισματική πολιτική θα αρχίσει να χαλαρώνει νωρίτερα και ότι οι κινήσεις της ΕΚΤ θα είναι πιο επιθετικές.

Στο πλαίσιο αυτό, αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι τοποθετήσεις την κυρίας Λαγκάρντ στη συνέντευξη τύπου που θα παραχωρήσει την επόμενη εβδομάδα.

Οι επιδράσεις στην Ελλάδα

Για τις ελληνικές τράπεζες, η πορεία των επιτοκίων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την εξέλιξη της οργανικής τους κερδοφορίας.

Από το καλοκαίρι του 2022 έχουν επωφεληθεί σημαντικά από την άνοδο των παρεμβατικών δεικτών της ΕΚΤ κατά 450 μονάδες βάσης σωρευτικά, όπως δείχνουν οι οικονομικές τους καταστάσεις.

Στο εννεάμηνο του 2023 τα καθαρά έσοδα από τόκους έτρεχαν με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 60%, ωθώντας σε πολυετή υψηλά το καθαρό τους αποτέλεσμα.

Η επίδοση αυτήν ήταν αποτέλεσμα της διεύρυνσης του επιτοκιακού τους περιθωρίου, καθώς από τη μία πλευρά το κόστος στο μεγαλύτερο κομμάτι του δανειακού τους χαρτοφυλακίου αναπροσαρμόστηκε αυτόματα και από την άλλη οι αυξήσεις στις αποδόσεις των λογαριασμών προθεσμίας κινήθηκαν σε πιο χαμηλά επίπεδα.

Το ράλι ωστόσο στο εισόδημά τους φαίνεται πως πλησιάζει στο τέλος του. Με τα επιτόκια σταθερά μέχρι νεωτέρας, οι διοικήσεις τους αναμένουν ότι τα οργανικά έσοδα θα πιάσουν οροφή στο α΄ τρίμηνο του 2024.

Από εκεί και πέρα η πορεία τους θα εξαρτηθεί από την πιστωτική επέκταση, η οποία το 2023 επιβραδύνθηκε, καθώς παρά τη διατήρηση των εκταμιεύσεων σε υψηλά επίπεδα, καταγράφηκαν αυξημένες πρόωρες αποπληρωμές.

Στα επιχειρησιακά πλάνα της ερχόμενης τριετίας που καταρτίζουν αυτήν την περίοδο οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να αποτυπωθεί η επίδραση των μειώσεων στα ευρωπαϊκά επιτόκια.

Μείωση εσόδων

Η υποχώρηση του κόστους δανεισμού αναμφίβολα θα μειώσει τα έσοδα από τόκους στα υφιστάμενα δάνεια, καθώς η πλειονότητά τους είναι κυμαινόμενου επιτοκίου.

Από την άλλη όμως, η καλύτερη πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις διεθνείς αγορές και οι ευνοϊκότεροι όροι άντλησης ρευστότητας μετά την επιστροφή της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα, θα επιτρέψει την προσφορά ελκυστικότερων χρηματοδοτικών προγραμμάτων.

Η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με την αναμενόμενη αύξηση των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην επιτάχυνση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης, αναπληρώνοντας απώλειες στα έσοδα από τα παλαιά δάνεια.

Επιπλέον, η μείωση των επιτοκίων αναμένεται να περιορίσει τις πρόωρες αποπληρωμές δανείων από αξιόχρεους πελάτες, που το 2023 μείωσαν το χρέος του για να περιορίσουν το κόστος εξυπηρέτησής τους.

Από την άλλη, η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής θα επιτρέψει στις τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια που προσφέρουν στους πελάτες τους μέσω των λογαριασμών προθεσμίας.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Fitch Ratings για τον εγχώριο κλάδο, η λειτουργική κερδοφορία θα παραμείνει το 2024 κοντά στη ζώνη του 3% επί του σταθμισμένου στον κίνδυνο ενεργητικού έναντι 3,3% στο 9μηνο του 2023.

Εξάλλου, η υποχώρηση των επιτοκίων θα μειώσει τον πιστωτικό κίνδυνο, επιτρέποντας στις τράπεζες να διατηρήσουν σε χαμηλά επίπεδα τις προβλέψεις για τις επισφάλειες.

Οι συνεδριάσεις της ΕΚΤ το 2024

Σημειώνεται ότι το ΔΣ της ΕΚΤ θα συνεδριάσει για θέματα νομισματικής πολιτικής το 2024 στις ακόλουθες ημερομηνίες:

·  25 Ιανουαρίου

·  7 Μαρτίου

·  11 Απριλίου

·  6 Ιουνίου

·  18 Ιουλίου

·  12 Σεπτεμβρίου

·  17 Οκτωβρίου

·  12 Δεκεμβρίου