Επιτόκια: Πώς αντιδρούν οι τράπεζες στις αποφάσεις ΕΚΤ και Fed

Στη Φρανκφούρτη, στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), θα είναι στραμμένα σήμερα τα βλέμματα των τραπεζικών διοικήσεων.

Μπορεί η διατήρηση των επιτοκίων στα τρέχοντα επίπεδα να έχει προεξοφληθεί, ωστόσο για πρώτη φορά μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ θα τοποθετηθεί επί των προθέσεων του σώματος για τις επόμενες αποφάσεις του.

Bank of America: «Βλέπει» αυξημένες πιθανότητες μείωσης των επιτοκίων τον Απρίλιο του 2024

Η αγορά ποντάρει πλέον σε επιθετικότερη μείωση του κόστους χρήματος στη ζώνη του ευρώ, ακόμη και εντός του πρώτου εξαμήνου της επόμενης χρονιάς, παρ΄ ότι προς το παρόν σε καμία δημόσια τοποθέτηση αξιωματούχου της Ευρωτράπεζας δεν υπάρχει σήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.

Μάλιστα, εγχώριες τραπεζικές πηγές θεωρούν υπερβολικές τις προβλέψεις των αναλυτών για ταχεία χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, εκτιμώντας ότι τα επιτόκια δεν θα επανέλθουν σύντομα στη ζώνη του 2% – 2,5%.

Η επίδραση στα έσοδα

Οι όποιες αποφάσεις πάντως αναμένεται να έχουν άμεση επίδραση στην κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών στις επόμενες χρήσεις.

Κι αυτό διότι με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών συνεχίζει να αποπληρώνει κανονικά τις αυξημένες τον τελευταίο χρόνο δόσεις, η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα, λειτουργεί υποστηρικτικά στην οργανική κερδοφορία των εγχώριων ομίλων.

Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι εφέτος τα καθαρά έσοδα από τόκους αναμένεται να κλείσουν με ετήσια άνοδο της τάξης του 60%, παρά τους χαμηλούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης, ως αποτέλεσμα των αυξημένων πρόωρων αποπληρωμών από αξιόχρεους πελάτες.

«Όσο πιο αργά ξεκινήσει η ΕΚΤ τις μειώσεις στα επιτόκιά της, τόσο πιο σίγουροι μπορούμε να είμαστε για την κερδοφορία της επόμενης περιόδου» τονίζει τραπεζική πηγή.

«Από και πέρα», προσθέτει, «το στοίχημα για τις τράπεζες όταν ξεκινήσει η αποκλιμάκωσή τους θα είναι να αυξήσουν τις εκταμιεύσεις νέων δανείων, ώστε να αναπληρωθούν οι αναπόφευκτες απώλειες των εσόδων από τα υφιστάμενα υπόλοιπα».

Οι εκταμιεύσεις

Σημειώνει πάντως ότι παρά την άνοδο του κόστους δανεισμού από το καλοκαίρι του 2022 οι πωλήσεις στον τομέα των χορηγήσεων κινήθηκαν εφέτος σε απολύτως ικανοποιητικά επίπεδα.

Όπως λέει χαρακτηριστικά, στο εννεάμηνο έφτασαν τα 26 δισ. ευρώ περίπου. «Όταν όμως έχεις αποπληρωμές της τάξης των 25 δισ. ευρώ μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, είναι εξαιρετικά δύσκολο να πετύχεις υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης του ενεργητικού σου» εξηγεί η ίδια πηγή.

Για την ερχόμενη χρονιά οι προβλέψεις είναι θετικές, καθώς η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί με ταχύτερους ρυθμούς, με καταλύτη τις επενδύσεις.

Οι τράπεζες λοιπόν θα έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τα ενήμερα χαρτοφυλάκιά τους, χρηματοδοτώντας τα πλάνα των επιχειρήσεων, με όπλο τα υψηλά αποθέματα ρευστότητας που διατηρούν.

Προς αυτήν την κατεύθυνση σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξουν οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και τα υπόλοιπα αναπτυξιακά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους.

Το «μαξιλάρι» των καταθέσεων

Εξάλλου, αναλυτής που παρακολουθεί τον κλάδο υποστηρίζει πως τα πιστωτικά ιδρύματα ακόμη κι όταν αρχίσουν οι μειώσεις στα επιτόκια, θα έχουν ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα τους για να αντιμετωπίσουν την επίπτωση των μειωμένων εσόδων από τα παλαιά δάνεια.

Ο λόγος γίνεται για τις καταθέσεις, στις οποίες τα επιτόκια που εφαρμόζονται θα μπορούσαν να μειωθούν αναλόγως της πορείας των παρεμβατικών δεικτών της ΕΚΤ και του euribor.

Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες θα ισορροπήσουν την κατάσταση, περιορίζοντας στον επιθυμητό βαθμό τα έξοδα για τόκους.

Άλλωστε, η ζήτηση για τις πιο ακριβές προθεσμιακές καταθέσεις, από τις οποίες προκύπτει το μεγαλύτερο κομμάτι των δαπανών τους, παραμένει μέχρι σήμερα χαμηλή.

Αυτό λειτουργεί υπέρ του επιχειρησιακού τους σχεδιασμού, καθώς από τη μία πλευρά μειώνει την ανάγκη για προσφορά υψηλών αποδόσεων στο αποταμιευτικό κοινό και από την άλλη ευνοεί την προώθηση επενδυτικών και τραπεζοασφαλιστικών προγραμμάτων που αποφέρουν έσοδα σε προμήθειες.

Πρόκειται για ένα πεδίο στο οποίο θα ενταθεί ο ανταγωνισμός σημαντικά το 2024, με την προώθηση υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων ακόμη και σε πελάτες με μικρές καταθέσεις της τάξης των 5.000 ευρώ, να βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα των τραπεζικών διοικήσεων.