Υπεράκτια αιολικά πάρκα: Πώς η Μεσόγειος μπορεί να γίνει εργοστάσιο πράσινης ενέργειας

Εάν κάποιος ρώταγε ποια περιοχή στην Ευρώπη είναι η πιο πολλά υποσχόμενη πηγή πράσινης ενέργειας, η πιο δημοφιλής απάντηση θα ήταν η Βόρεια Θάλασσα, καθώς στην περιοχή αυτή έχουν εγκατασταθεί περισσότερα από 15 γιγαβάτ (GW) υπεράκτιων αιολικών πάρκων, αριθμός που εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε τουλάχιστον 300 GW έως το 2050.

Αλλά μια άλλη πολλά υποσχόμενη πηγή πράσινης ενέργειας βρίσκεται πιο νότια στη Μεσόγειο Θάλασσα, όπως αναφέρει ο Economist. Οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη θέλουν η Μεσόγειος, με την άφθονη ηλιοφάνεια, να μετατραπεί γρήγορα σε μια πράσινη πηγή υδρογόνου.

Υπεράκτια αιολικά πάρκα: Φέρνουν γενναίες εκπτώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος

Οι ηλιακοί και αιολικοί χάρτες παρακάτω δείχνουν τις τεράστιες δυνατότητες της περιοχής.

Η Ισπανία, για παράδειγμα, δέχεται ημερήσιο μέσο όρο 4,6 κιλοβατώρες ηλιακού φωτός ανά τετραγωνικό μέτρο και το Μαρόκο 5,6 kwh, διπλάσιο από αυτό που μπορεί να περιμένει η Γερμανία.

Σε μέρη της βόρειας Αφρικής είναι ισχυρή τόσο η ηλιοφάνεια όσο η ένταση των ανέμων, σχηματίζοντας ένα σπάνιο σημείο που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τους ηλεκτρολύτες, τις διατάξεις που χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό για να διασπάσουν το νερό σε οξυγόνο και υδρογόνο. «Υπάρχουν μόνο δέκα τέτοιες τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο», εξηγεί ο Benedikt Ortmann, ο οποίος διευθύνει την επιχείρηση ηλιακής ενέργειας της BayWa, μιας γερμανικής εταιρείας ενέργειας και κατασκευών.

Εάν τα σχέδια αυτά της Ευρώπης πάνε καλά, θα δώσουν στην ήπειρο πρόσβαση σε άφθονη φθηνή ανανεώσιμη ενέργεια και θα της επιτρέψουν να «καθαρίσει» τη βαριά βιομηχανία που εκπέμπει άνθρακα. Αλλά η ανάπτυξη έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην περιοχή υστερεί σε σχέση με αυτή του βορρά.

Τα ηλιακά και αιολικά εργοστάσια στη Γερμανία, για παράδειγμα, έχουν αυτήν τη στιγμή ικανότητα παραγωγής για περίπου 35.000 περισσότερα μεγαβάτ παραγωγής ενέργειας από ό,τι θα μπορούσε να παράγει η Ισπανία. Στη Βόρεια Θάλασσα περισσότερα από 3.700 νέα έργα ηλιακής και αιολικής ενέργειας βρίσκονται σε εξέλιξη, σύμφωνα με την Rystad Energy, μια συμβουλευτική εταιρεία. Μόνο 346 δρομολογούνται στη Μεσόγειο.

Στη βόρεια Αφρική, την πιο πολλά υποσχόμενη τοποθεσία για νέα έργα, η πολιτική και ρυθμιστική αστάθεια αυξάνει τους κινδύνους και το κόστος του κεφαλαίου που θα μπορούσε να επενδυθεί στην πράσινη ενέργεια, γεγονός που αποτρέπει τις επιχειρήσεις του κλάδου να επενδύσουν σε νέα έργα.

Ακόμα κι αν ξεπηδούσαν περισσότερα έργα σε όλη τη Μεσόγειο, μια νέα οικονομία υδρογόνου είναι ακόμα μακριά. Μεταξύ πολλών άλλων, πρέπει να κατασκευαστούν νέοι αγωγοί υδρογόνου ή να επαναχρησιμοποιηθούν παλιοί αγωγοί φυσικού αερίου, να δημιουργηθεί μια αγορά υδρογόνου και να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση έργων υδρογόνου. Θα χρειαστούν ακόμη μερικά χρόνια μέχρι η Μεσόγειος να γίνει γνωστή τόσο για τους ηλεκτρολύτες και το υδρογόνο της όσο είναι σήμερα για δύο άλλους λόγους: τις περίφημες παραλίες και τα πάρτι της.

Σημαντικές προοπτικές στην Ελλάδα

Σημαντικά έργα δρομολογούνται και στην ελληνική επικράτεια , στο επίπεδο των υπεράκτιων αιολικών έργων.

Μάλιστα ειδική αναφορά έγινε από τρεις καλεσμένους του OT FORUM με θέμα «Ελληνική Επιχειρηματικότητα 2.0+» για την πορεία των έργων στη χώρα μας.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης τόνισε ότι η ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων αποτελούν έναν μεγάλο εθνικό στόχο. «Η Ελλάδα έχει το καλύτερο υπεράκτιο αιολικό δυναμικό στη Μεσόγειο, με τον χρόνο λειτουργίας τους να ξεπερνά το 50%. Αυτό είναι ένας εθνικός θησαυρός που πρέπει να αξιοποιηθεί και έχει τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη μορφή παραγόμενης ενέργειας. Γιατί είναι μακριά από κατοικημένες περιοχές, δεν επηρεάζει το έδαφος, πρόκειται ουσιαστικά για ένα καράβι, αγκυροβολημένο, με μια ανεμογεννήτρια», υπογράμμισε ο υπουργός.

Το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα, όπως ανέφερε, είναι πως θα αναπτυχθεί εφοδιαστική αλυσίδα για τον τομέα των υπεράκτιων αιολικών, «έτσι ώστε αυτές οι τεράστιες επενδύσεις _ των 30 και 40 δισ. ευρώ _ να παραχθούν κατά ένα ποσοστό πάνω από 50% – 60% στην Ελλάδα». Επιπλέον, όπως υποστήριξε ο ίδιος, η ανάπτυξή τους θα τονώσει την τοπική οικονομία και θα δημιουργήσει πολλές δυνατότητες υψηλά αμειβόμενης απασχόλησης. Και κατέληξε ο κ. Σκυλακάκης: «Είναι σημαντικό να πούμε αυτή τη φορά την ιστορία σωστά από την αρχή. Γιατί την ιστορία των χερσαίων αιολικών πάρκων δεν την είπαμε καλά. Ο κόσμος δεν την κατάλαβε καλά και τα δαιμονοποιεί».

Το Αιγαίο στο top2 της Μεοσογείου από πλευράς αιολικού δυναμικού

Στο θέμα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων αναφέρθηκαν και οι δύο καλεσμένοι του ομίλου Κοπελούζου και Grant Thornton.

Ο Θωμάς Ι. Αχείμαστος, αντιπρόεδρος του ομίλου Κοπελούζου και Γενικός Διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών & Στρατηγικής του ομίλου αναφέρθηκε στο έργο της Αλεξανδρούπολης ισχύος 216 MW, επισημαίνοντας ότι αυτό το έργο ήταν το πρώτο στο είδος του που αδειοδοτήθηκε το 2012 και τώρα είναι πιο κοντά στην υλοποίησή του.

Στο ίδιο πάνελ του OT FORUM, o Νίκος Φρυδάς, principal στον κλάδο Ενέργειας και αντιπρόεδρος της Grant Thornton, αναφέρθηκε στον στόχο των 10 GW έως το 2040 ή και 20 GW έως το 2050 και ότι και οι δύο στόχοι είναι πολύ εφικτοί. Μάλιστα τόνισε ότι το Αιγαίο Πέλαγος μαζί με μια άλλη θαλάσσια περιοχή της Γαλλίας είναι οι δύο κορυφαίες σε αιολικό δυναμικό στην Μεσόγειο. Ξεκαθάρισε δε πως στη χώρα μας τα υπεράκτια αιολικά θα είναι πλωτά λόγω του μεγάλου βάθους των θαλασσών μας.

Από τη μεριά του ο κ. Φρυδάς έκανε λόγο για πανδαισία έργων και μεταρρυθμίσεων στον κλάδο

Αυτό όμως μπορεί να προσφέρει μεγάλη προστιθέμενη αξία σε βιομηχανίες όπως οι τσιμεντοβιομηχανίες και οι μεταλλευτικές εταιρείς. Επίσης τα υπεράκτια αιολικά έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα ενέργειας και υψηλότερο συντελεστή απόδοσης έναντι των χερσαίων πάρκων.

«Εως το 2030-31, μιλάμε για επενδύσεις 2 GW και 6-7 δισ. ευρώ που θα δημιουργήσουν 8-10.000 μόνιμες θέσεις εργασίας» πρόσθεσε ο κ. Φρυδάς.