Η δοκιμασία των υψηλών επιτοκίων

Οι κεντρικές τράπεζες πιθανότατα θα διατηρήσουν τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε οικονομίες με επίμονα αυξημένο βασικό πληθωρισμό – εξαιρουμένων των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας. Το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων, το οποίο πρόσφατα προκάλεσε πίεση στον τραπεζικό τομέα σε ορισμένες προηγμένες οικονομίες, θα μπορούσε να είναι προάγγελος περισσότερων συστημικών κινδύνων. Θα μπορούσε να προκαλέσει πιστωτικό άγχος και να μειώσει τη χρηματοδότηση για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και του Πακιστάν. Μια τέτοια ανησυχία θα μπορούσε να απειλήσει τα τραπεζικά κέρδη και την προθυμία για δανεισμό, επηρεάζοντας ουσιαστικά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη.

Οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν δύσκολες πολιτικές αντισταθμίσεων σε μια εποχή που ο δομικός πληθωρισμός, που αποκλείει τις ασταθείς τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, παραμένει πάνω από τον στόχο σε πολλές χώρες.

Σε ένα περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να ανταποκριθούν στην οικονομική πρόκληση μειώνοντας τα επιτόκια. Ωστόσο όταν ο πληθωρισμός είναι υψηλός κατά τη διάρκεια περιόδων πίεσης, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να εξισορροπήσουν τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και τη διατήρηση υπό έλεγχο του πληθωρισμού.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής χρειάζονται κατάλληλα εργαλεία για την αντιμετώπιση της αναταραχής στον τραπεζικό τομέα που θα μπορούσε να επηρεάσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η ενίσχυση των προτύπων προληπτικής εποπτείας – για παράδειγμα, ενθαρρύνοντας τις τράπεζες να συσσωρεύουν κεφάλαια κατά τη διάρκεια (σε ευνοϊκές περιόδους), ώστε να μπορούν να διατηρήσουν τον δανεισμό σε περιόδους ύφεσης – μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη διαχείριση του κινδύνου. Τα τρωτά σημεία που προέρχονται από τις διακρατήσεις δημόσιου χρέους από τράπεζες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε προσομοίωση ακραίων καταστάσεων για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας σε κραδασμούς. Τα επόμενα χρόνια, οι προσπάθειες των υπευθύνων χάραξης πολιτικής για την ενίσχυση μιας βαθιάς και διαφοροποιημένης επενδυτικής βάσης για τη μείωση της διασύνδεσης μεταξύ της υγείας του τραπεζικού συστήματος και του κράτους θα πρέπει να συνεχιστούν, ειδικά όπου οι κρατικές οντότητες κυριαρχούν στην αγορά.

Η δημιουργία εργαλείων ρευστότητας έκτακτης ανάγκης, όπως ο δανεισμός έκτακτης ανάγκης από μια κεντρική τράπεζα, για τον περιορισμό του συστημικού χρηματοπιστωτικού στρες είναι επίσης κρίσιμη. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διασφαλίζουν με σαφήνεια ότι η (δική τους) στήριξη ρευστότητας δεν θα θεωρείται ότι έρχεται σε αντίθεση με τη νομισματική πολιτική. Τέλος, η ανάπτυξη αποτελεσματικών σχεδίων για την εκκαθάριση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε κίνδυνο θα μειώσει τους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη.

Οι Τόμας Κρόεν, Τρόι Μάθεσον και Τόμας Πιόντεκ είναι αναλυτές του ΔΝΤ. Το άρθρο αποτελεί περίληψη εκτενέστερης ανάλυσης στο Blog του ΔΝΤ