Η μεγαλύτερη κατηγορία κεφαλαίων ESG στον κόσμο, η οποία διαθέτει περιουσιακά στοιχεία πελατών περίπου 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, έχει αυξήσει την έκθεσή της στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου κατά περίπου δύο τρίτα από τότε που επιβλήθηκαν αυστηρότεροι κανονισμοί πριν από 2 1/2 χρόνια.
Τα ταμεία που καταγράφονται ως «προωθητές» ESG μετρήσεων χρηστής διακυβέρνησης είχαν τοποθετήσει περίπου το 2,3% των συμμετοχών τους σε περιουσιακά στοιχεία ορυκτών καυσίμων στο τέλος του τρίτου τριμήνου, από 1,4%, αμέσως μετά την εισαγωγή ενός πλαισίου για επενδύσεις ESG στις αρχές του 2021, σύμφωνα με στοιχεία της Morningstar Inc. Η έκθεση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μειώθηκε στο 0,3% των συνολικών συμμετοχών από 0,4% την ίδια περίοδο, δείχνουν τα στοιχεία.
Η εξέλιξη, η οποία αντικατοπτρίζει αλλαγές στις αποτιμήσεις των περιουσιακών στοιχείων καθώς και στις οριστικές αγορές, ακολουθεί την άνοδο των τιμών του πετρελαίου που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και μια «τρομερή χρονιά» για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δήλωσε στο Bloomberg η Ορτάνς Μπιοί παγκόσμιος διευθυντής έρευνας βιωσιμότητας της Morningstar.
Συμπίπτει επίσης με τις αυξανόμενες εκκλήσεις των κολοσσών της παγκόσμιας χρηματοδότησης για εισαγωγή ορυκτών καυσίμων στο μείγμα για ESG. Πουθενά αυτό δεν ήταν πιο ξεκάθαρο από ό,τι στη σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP28 στο Ντουμπάι, της οποίας προήδρευσε ο επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου του Άμπου Ντάμπι. Την Τετάρτη, οι συνομιλίες φαινόταν να κατευθύνονται προς μια έκκληση για μια παγκόσμια μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα, ενώ παράλληλα θα επιτρέψουν στα μεγάλα κράτη παραγωγούς σημαντική ελευθερία για το πώς να φτάσουν εκεί.
Οι ακτιβιστές για το κλίμα, εν τω μεταξύ, έχουν εκφράσει απογοήτευση για την επιρροή που δόθηκε στους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων στη διαμόρφωση του αποτελέσματος της φετινής Διάσκεψης.
Και οι ειδικοί που παρακολουθούν το COP28 έχουν προειδοποιήσει ότι η εξάρτηση της Big Oil στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) για τη μείωση των εκπομπών μπορεί να διοχετεύσει τους πόρους μακριά από πιο αποτελεσματικές τεχνολογίες όπως η ηλιακή ενέργεια, η αιολική και οι μπαταρίες.
Ωστόσο, οι διαχειριστές κεφαλαίων ESG ενδέχεται σύντομα να λάβουν ένα πιο σαφές πράσινο φως από τις ρυθμιστικές αρχές για τη διατήρηση των ορυκτών καυσίμων. Στην Ευρώπη, όπου οι επενδυτικοί κανόνες ESG είναι το πιο εκτεταμένο πεδίο εφαρμογής στον κόσμο, οι αρχές βρίσκονται σε διαδικασία αναθεώρησης του πλαισίου που εφάρμοσαν στις αρχές του 2021 και ο τρόπος αντιμετώπισης των λεγόμενων «καφέ» (ούτε πράσινα, ούτε μαύρα) περιουσιακών στοιχείων θα είναι βασικός στόχος.
Ο κανονισμός για τη γνωστοποίηση βιώσιμων οικονομικών, ο οποίος κατευθύνει περίπου 11 τρισεκατομμύρια δολάρια σε συνολικές επενδύσεις, μπορεί να ξαναγραφτεί για να ενθαρρύνει τα κεφάλαια να κατέχουν τα λεγόμενα περιουσιακά στοιχεία μετάβασης, συγκεκριμένα αυτά που είναι επί του παρόντος καφέ αλλά έχουν τη δυνατότητα να γίνουν πιο πράσινες.
Τι είναι το SFDR;
Το μεγαλύτερο εγχειρίδιο επενδυτικών κανόνων ESG στον κόσμο τέθηκε σε ισχύ τον Μάρτιο του 2021 με σκοπό την καταπολέμηση της πράσινης πλύσης και την προώθηση μιας βιώσιμης κατανομής κεφαλαίων. Περιλαμβάνει δύο κατηγορίες γνωστοποίησης κονδυλίων ESG: τα ταμεία του Άρθρου 8 υποτίθεται ότι «προωθούν» περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και στόχους χρηστής διακυβέρνησης, ενώ τα ταμεία του άρθρου 9 υποτίθεται ότι καθιστούν το ESG τον απόλυτο «στόχο» τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Morningstar, τα οποία εξαιρούν τα κεφάλαια της χρηματαγοράς, τα funds of funds και τα feeder funds, το Άρθρο 8 βασίζεται σε περιουσιακά στοιχεία πελατών αξίας περίπου 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Μάιριντ ΜακΓκίνες, Επίτροπος της ΕΕ για χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και αγορές, δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι το μπλοκ μπορεί να δώσει στους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων περισσότερη ελευθερία να συμπεριλάβουν εταιρείες με αποτυπώματα υψηλού άνθρακα στα χαρτοφυλάκια ESG, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει ένα αξιόπιστο σχέδιο για τη μείωση των εκπομπών τους.
«Χρειαζόμαστε οι εταιρείες να έχουν επίσης μια ευκαιρία για μετάβαση, και ίσως σε αυτό πρέπει να εστιάσουμε λίγο περισσότερο», είπε η ΜακΓκίνες τον περασμένο μήνα κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στην τηλεόραση του Bloomberg. «Επειδή μιλάμε πάρα πολύ για πράσινο ή καφέ, καλό ή κακό. Στην πραγματικότητα, αυτές οι εταιρείες που δεν είναι ακόμη εκεί είναι αυτές στις οποίες πρέπει να βάλουμε τα χρήματα για να γίνουν πιο βιώσιμες».
Για να βοηθήσει τους επενδυτές να εντοπίσουν ποια κεφάλαια βοηθούν πραγματικά τη μετάβαση, η ΕΕ μπορεί να αρχίσει να τους απαιτεί να δηλώνουν τον βαθμό στον οποίο στοχεύουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ορισμένες εθνικές ρυθμιστικές αρχές στην ΕΕ υιοθετούν μια πολύ πιο σκληρή στάση. Στη Γαλλία, η χρηματοοικονομική εποπτική αρχή όρισε πρόσφατα ότι οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων θα επιτρέπεται να χρησιμοποιούν την εθνική ετικέτα κεφαλαίου ESG μόνο εάν εξαιρούν εταιρείες ορυκτών καυσίμων που εξακολουθούν να επεκτείνουν την παραγωγή τους. Το σχέδιο έχει τη δυνατότητα να εξαναγκάσει σε αποεπενδύσεις από πετρέλαιο και φυσικό αέριο αξίας περίπου 7,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εκτιμά η Morningstar.
Εν τω μεταξύ, το πιο σκληρό ταμείο ESG της ΕΕ μειώνει την έκθεσή του στα ορυκτά καύσιμα τα τελευταία 2 1/2 χρόνια. Τα περιουσιακά στοιχεία πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ταμεία του άρθρου 9 μειώθηκαν στο 0,1% του συνόλου του τελευταίου τριμήνου από 0,6% στις αρχές του 2021, δείχνουν τα στοιχεία της Morningstar. Οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυξήθηκαν ελαφρά στο 1,8% από 1,7%.
Από την άποψη των αποδόσεων, ωστόσο, η παραμονή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ήταν δύσκολη το 2023. Ο Παγκόσμιος Δείκτης Καθαρής Ενέργειας S&P μειώθηκε κατά περίπου 30%, ενώ ο S&P 500 αυξήθηκε κατά 20%. Ο παγκόσμιος δείκτης πετρελαίου S&P υποχώρησε περίπου 3% την ίδια περίοδο.
Οι εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έντασης κεφαλαίου έπρεπε να αντιμετωπίσουν «αυξανόμενο κόστος χρηματοδότησης, πληθωρισμό υλικών και διακοπή της αλυσίδας εφοδιασμού», είπε η Μπιόι.
Αυτοί οι αντίθετοι άνεμοι μπορεί σύντομα να υποχωρήσουν, ωστόσο, σύμφωνα με αναλυτές της JPMorgan Chase & Co. Προτείνουν ότι το 2024 μπορεί να παρουσιάσει ένα «πολύ ευνοϊκό» σκηνικό για τα παραδοσιακά περιουσιακά στοιχεία ESG που δυσκολεύονταν σε περιβάλλον υψηλών επιτοκίων.
Το επόμενο έτος θα είναι επίσης «κομβικό» για τους κανονισμούς ESG, ανέφεραν οι αναλυτές της JPMorgan σε σημείωμα που δημοσιεύτηκε αυτόν τον μήνα.