Ύπνος: Οι «υπναράδες» και οι «ξενύχτηδες» του κόσμου – Κοιμούνται καλά οι οι Έλληνες;

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την ανθρώπινη υγεία. Καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο της ζωής των ανθρώπων. Και όμως παραδόξως λίγα είναι γνωστά για το φαινόμενο αυτό.

Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο ύπνος διαφέρει από χώρα σε χώρα είναι ιδιαίτερα περιορισμένη. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι οι άνθρωποι στην ανατολική Ασία τείνουν να κοιμούνται λιγότερο από εκείνους στην Αμερική ή την Ευρώπη, αλλά όχι αν η ποιότητα του ύπνου τους είναι καλύτερη ή χειρότερη. Έρευνες δείχνουν ότι ορισμένες χώρες κατοικούνται από ξενύχτηδες, αλλά άλλες από πρωινούς τύπους. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα.

Μήπως τελικά είναι καλό να… κοιμόμαστε στη δουλειά;

Μια νέα μελέτη επιχειρεί να καλύψει μερικά από τα κενά. Χρησιμοποιώντας ανώνυμα δεδομένα που συλλέχθηκαν από δημοφιλή συσκευή χειρός μεταξύ Ιανουαρίου 2021 και Ιανουαρίου 2022, ερευνητές από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης και η Oura Health, μια φινλανδική startup τεχνολογίας ύπνου, ανέλυσαν τις συνήθειες ύπνου περισσότερων από 220.000 ατόμων σε 35 χώρες.

Ενώ η έρευνα ύπνου βασίστηκε ιστορικά σε δεδομένα ερευνών που συλλέγονται από έναν μικρό αριθμό ατόμων σε ένα μόνο χρονικό σημείο, οι εφαρμογές παρακολούθησης ύπνου μπορούν να παρακολουθούν τον ύπνο αντικειμενικά, από τις κινήσεις, τους καρδιακούς παλμούς και τις θερμοκρασίες του σώματος μεγάλων δειγμάτων χρηστών για μεγάλες περιόδους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πρότυπα ύπνου ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ χωρών. Όπως ήταν αναμενόμενο, τον χειρότερο ύπνο έχουν κυρίως οι κάτοικοι ασιατικών χωρών, όπου ένα τυπικό βράδυ της εβδομάδας οι άνθρωποι κοιμούνται για λιγότερο από 6,5 ώρες—περίπου 30 λεπτά λιγότερο από εκείνους στον υπόλοιπο κόσμο. Τον καλύτερο ύπνο απολαμβάνουν κυρίως στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης (Εσθονία, Φινλανδία, Ιρλανδία και Ολλανδία) και στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, όπου οι χρήστες καταγράφουν σταθερά επτά ώρες κατά μέσο όρο.

Οι ώρες ύπνου και αφύπνισης τείνουν να κινούνται μαζί, αν και οι συγγραφείς σημειώνουν ότι οι Ασιάτες τείνουν να κοιμούνται 35 λεπτά αργότερα από τον μέσο όρο και ξυπνούν περίπου την ίδια ώρα με τους ανθρώπους αλλού.

Η ποσότητα του ύπνου τείνει επίσης να συμβαδίζει με την ποιότητα του ύπνου. Προηγούμενη πειραματική έρευνα έδειξε ότι, όταν έχουν λιγότερο χρόνο για ύπνο, οι άνθρωποι τείνουν να τον αξιοποιούν στο έπακρο, αφιερώνοντας μεγαλύτερο ποσοστό χρόνου στον ύπνο και λιγότερο χρόνο μετρώντας προβατάκια προσπαθώντας να κοιμηθούν.

Αυτή η μελέτη βρήκε το αντίθετο. Οι άνθρωποι στην Ασία όχι μόνο πηγαίνουν για ύπνο αργότερα και κοιμούνται λιγότερο από τους ανθρώπους σε άλλα μέρη του κόσμου, περνούν επίσης περισσότερο χρόνο στριφογυρίζοντας. Ο ύπνος τους είναι επίσης λιγότερο σταθερός.

Μπορεί να περιμένετε ότι ένας τέτοιος κακός ύπνος κατά τη διάρκεια της εβδομάδας μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερο ύπνο τα Σαββατοκύριακα, όταν οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο τείνουν να κοιμούνται πέντε έως 25 λεπτά περισσότερο. Ωστόσο, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι, παρόλο που οι Ασιάτες κοιμούνται λιγότερο από τους Ευρωπαίους κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, απολαμβάνουν επίσης λιγότερο ύπνο τα Σάββατα και τις Κυριακές.

Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι κοινωνικοί παράγοντες – συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας των παιδιών, της εργασίας και των πολιτιστικών πρακτικών – μπορεί να έχουν μεγαλύτερη σημασία για τον ύπνο από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Η τήρηση της προσευχής της αυγής μπορεί να εμποδίσει τον ύπνο στις μουσουλμανικές χώρες, για παράδειγμα. Το ίδιο ισχύει και για τις απογευματινές σιέστα σε μεσογειακές χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία.

Οι συγγραφείς υποθέτουν ότι η εργασία μπορεί να παίξει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των προτύπων ύπνου σε όλο τον κόσμο. Οι έρευνες για τη χρήση του χρόνου, σημειώνουν, δείχνουν μια ισχυρή σχέση μεταξύ πολλών ωρών εργασίας και λιγότερου ύπνου. Ακόμη και μετά τον υπολογισμό των αργιών, οι Νοτιοκορεάτες εργαζόμενοι εργάζονται για 36,5 ώρες την εβδομάδα, κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με μόλις 27 ώρες για τους Ολλανδούς. Δεν είναι περίεργο που οι Κορεάτες έχουν 40 λεπτά λιγότερα ύπνου τη νύχτα.