ΥΠΕΝ: Επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ σε δίκτυα ρεύματος και αερίου το 2024

Εννέα στόχους θέτει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στο Ετήσιο Σχέδιο Δράσης για το 2024. Στον πρώτο στόχο για την ανάπτυξη υποδομών και δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου περιλαμβάνονται επενδύσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ καθώς και διαρθρωτικές παρεμβάσεις στον τομέα της ενέργειας.

Φωτοβολταϊκά: Δημιουργείται νέος ηλεκτρικός χώρος για επιχειρήσεις και ενεργειακές κοινότητες

Ειδικότερα, εντός του 4ου τριμήνου του 2024 έχουν δρομολογηθεί επενδύσεις ύψους 1,263 δισ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των δικτύων διανομής και των συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εκ των οποίων 804 εκατ. ευρώ αφορούν έργα του ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) και 459 εκατ. ευρώ του   ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας).

ΑΔΜΗΕ

Στα έργα του ΑΔΜΗΕ περιλαμβάνονται:

–          Ηλεκτρική Διασύνδεση Αττικής – Κρήτης.

–          Ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού συστήματος στις Κυκλάδες.

–          Επέκταση συστήματος 400 kV στην Πελοπόννησο – Ανατολικός Διάδρομος (Κουμουνδούρου – Κόρινθος) και ανακατασκευή του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης Κουμουνδούρου.

–          Ηλεκτρική Διασύνδεση Δωδεκανήσων και Νησιών Βορειοανατολικού Αιγαίου.

–          Αναβάθμιση διασυνδέσεων Ιονίων νησιών. Αντικατάσταση των υποβρύχιων καλωδιακών συνδέσεων Λευκάδας – Κεφαλονιάς, Κυλλήνης – Ζακύνθου και Κεφαλονιάς – Ζακύνθου.

ΔΕΔΔΗΕ

Για τον ΔΕΔΔΗΕ στους στόχους του 2024 περιλαμβάνονται έργα για:

–          Εγκατάσταση έξυπνων μετρητών στο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.  Σύμφωνα με το Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύων 2022-2026 για το 2024 προβλέπονται επενδύσεις επέκτασης τηλεμέτρησης, προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ (επί συνολικής επένδυσης 1,163 δισ. ευρώ με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2030).

–          Αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος σε υποσταθμούς υψηλής και μέσης τάσης για σύνδεση νέων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

–          Ανάπτυξη του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για ενίσχυση διείσδυσης ΑΠΕ.

–          Υπογειοποίηση του δικτύου διανομής ρεύματος σε οικισμούς ιδιαίτερης σημασίας από πολιτιστική ή τουριστική άποψη, καθώς και σε αστικά κέντρα, με προτεραιότητα σε περιοχές όπου η υποδομή είναι ευάλωτη σε ακραία καιρικά φαινόμενα.

–          Αναβάθμιση εναέριου δικτύου ΔΕΔΔΗΕ σε δασικές περιοχές π.χ. με υπογειοποίηση  ή μετατόπιση των καλωδίων.

Φυσικό αέριο, υδρογονάνθρακες και υδρογόνο

Ακόμη,  στον 1ο στόχο του ΥΠΕΝ για φέτος περιλαμβάνονται επίσης επενδύσεις   για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση των δικτύων διανομής φυσικού αερίου ύψους 233 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα υλοποίησης εντός του  4ου  τριμήνου του 2024,  από τις εταιρείες της ΔΕΠΑ Υποδομών (ΔΕΔΑ, ΕΔΑ Αττικής, ΕΔΑ ΘΕΣΣ).

Γίνεται επίσης αναφορά στις έρευνες υδρογονανθράκων, στην ανάπτυξη  πλαισίου στήριξης για το βιομεθάνιο και το πράσινο υδρογόνο, στη δημιουργία θεσμικού πλαισίου και κανόνων αγοράς για τη δέσμευση, αποθήκευση και χρήση CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) με σκοπό την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας, στην ανάπτυξη μονάδων αποθήκευσης, στη μετάβαση σε ένα έξυπνο ηλεκτρικό δίκτυο κ.λπ.

Πέντε προγράμματα για αυτοκατανάλωση και εξοικονόμηση

Στο επίκεντρο του Σχέδιο Δράσης για το 2024  βρίσκονται τα έργα αύξησης ενεργειακής απόδοσης και η προώθηση της χρήσης ΑΠΕ για αυτοκατανάλωση σε κτίρια, στον αγροτικό τομέα και σε δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, μέσω της υλοποίησης πέντε διαφορετικών προγραμμάτων. Πρόκειται για το  «Εξοικονομώ για κατοικίες» (11.500 ανακαινίσεις), το Εξοικονομώ για κτίρια (εκτός κατοικιών) του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (280 κτίρια), το  «Φωτοβολταϊκά στη  στέγη» (11.580 φωτοβολταικά), η δράση αντικατάστασης ηλεκτρικών θερμοσιφώνων με ηλιακούς και η προώθηση αντλιών θερμότητας και συστημάτων ΑΠΕ καθώς και η αναβάθμιση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε 15 Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης.

Όσον αφορά στις ιδιωτικοποιήσεις στον τομέα ενέργειας δρομολογείται το πρώτο τρίμηνο του 2024 η ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης των περιουσιακών στοιχείων της ΛΑΡΚΟ.

84 έργα διαχείρισης λυμάτων

Στον δεύτερο στόχο του ΥΠΕΝ περιλαμβάνονται, για το 4ο  τρίμηνο του έτους,  84 έργα για την ενίσχυση της ορθολογικής διαχείρισης των υδάτων και την επιτάχυνση της ανάπτυξης σύγχρονων υποδομών για τη διαχείριση αποβλήτων και λυμάτων. Σε αυτά περιλαμβάνεται η κατασκευή  37 υποδομών δικτύου αποχέτευσης και εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ), η  αναβάθμιση, επέκταση και εκσυγχρονισμό 11 ΕΕΛ και η  επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων υδάτων καθώς και η  κατασκευή 16 υποδομών διαχείρισης λυματολάσπης.

Άλλα 20 έργα αφορούν στη   συλλογή  και επεξεργασία  αστικών λυμάτων καθώς συνολικά 230 οικισμοί ανά την επικράτεια   δεν έχουν ακόμη συμμορφωθεί με την σχετική ευρωπαϊκή οδηγία 91/271/ΕΟΚ, από το σύνολο των  482 οικισμών της χώρας που εμπίπτουν σε αυτή. Οι 220  υπολείπονται υποδομών (220 οικισμοί), ενώ οι υπόλοιποι 10 παρουσιάζουν λειτουργικά προβλήματα. Σε 172 οικισμούς έχει δρομολογηθεί η υλοποίηση των έργων εντός του 2024,  αναμένεται η δημοπράτηση έργων για 15 οικισμούς και η συμβασιοποίηση έργων για 20 οικισμούς, καθώς και η ολοκλήρωση έργων για άλλους 20.

Σχετικά με τη διαχείριση απορριμμάτων στο σχέδιο δράσης  αναφέρεται ότι  έως το τέλος του 2024 προβλέπεται η δημοπράτηση τουλάχιστον 4 νέων έργων διαχείρισης και επεξεργασίας αποβλήτων με ΣΔΙΤ σε   Νότιο Αιγαίο,   Βορειοανατολική Ελλάδα, Κω και Κάλυμνο και η συμβασιοποίηση 9 Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων.  Επίσης, προβλέπεται η δημοπράτηση 6 και η συμβασιοποίηση 3 νέων Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ).

850 εκατ. για πολεοδομικό σχεδιασμό και αστικές αναπλάσεις

Ο τρίτος στόχος αφορά στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας με 700 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, με την υλοποίηση και επικαιροποίηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) σε  τουλάχιστον 700 Δημοτικές Ενότητες. Έως το τέλος του 2024, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ,  θα έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες για 200 Δημοτικές Ενότητες.

Σήμερα, τα υφιστάμενα πολεοδομικά σχέδια καλύπτουν περίπου το 20%   της χώρας, εκ των οποίων τα μισά θεωρούνται παρωχημένα και χρήζουν επικαιροποίησης. Τα ΤΠΣ θα αντικαταστήσουν τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και τις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου και θα καθορίσουν σύγχρονες χρήσεις γης και όρους δόμησης για κάθε περιοχή.

Επίσης, άλλα  70 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν έως το τέλος του έτους σε  παρεμβάσεις αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος. εντός του έτους, τοποθετεί το ΥΠΕΝ και την έναρξη του  πολυαναμενόμενου προγράμματος  «Διατηρώ» για την ενίσχυση και αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων ή κτιρίων σε ιστορικούς και  παραδοσιακούς οικισμούς, προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ.  Οι παρεμβάσεις θα στοχεύουν σε ανακαίνιση τουλάχιστον μεσαίας κλίμακας και σε κάθε περίπτωση αναβάθμιση κατά δύο ενεργειακές κλάσεις.

Ενεργειακή ασφάλεια, φυσικό περιβάλλον και κλιματική αλλαγή

Οι υπόλοιποι στόχοι του ΥΠΕΝ περιλαμβάνουν τη βελτίωση της ενεργειακής εξοικονόμησης και αποδοτικότητας με προγράμματα τύπου Εξοικονομώ για ιδιωτικά και δημόσια κτίρια, προγράμματα οδοφωτισμού κλπ., την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση στην “πράσινη” ενέργεια, την ενίσχυση της προστασίας και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας της χώρας κ.ά.

Σχετικά με την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και τη διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακής τροφοδοσίας το Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνει έργα όπως είναι η λειτουργία του Πλωτού Σταθμού  Αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (FSRU)  στην Αλεξανδρούπολη που αναπτύσσει η Gastrade, η κατασκευή FSRU στους Αγίους Θεοδώρους της Dioryga Gas  και η νέα προβλήτα Small Scale LNG στον Τερματικό σταθμό Ρεβυθούσας (έργο του ΔΕΣΦΑ) που  θα εξυπηρετεί τη φόρτωση και εκφόρτωση LNG σε πλοία μικρής κλίμακας.

Επίσης, γίνεται αναφορά στη μελετητική και αδειοδοτική ωρίμανση έξι έργων διεθνών διασυνδέσεων κατά το 4ο τρίμηνο 2024. Σχετικά με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις το Σχέδιο Δράσης αναφέρεται στη δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας (έργο ΑΔΜΗΕ), τη διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου- Κρήτης  (Project Promoter ο ΑΔΜΗΕ), τη διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY Interconnector που αναπτύσσει η ELICA) και την αναβάθμιση της υφιστάμενης διασύνδεσης Ελλάδας – Βουλγαρίας (έργο ΑΔΜΗΕ).

Αναφορικά με τους αγωγούς αερίου, το ΥΠΕΝ περιλαμβάνει στον σχεδιασμό του για το 2024 τον αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, την κατασκευή σταθμού συμπίεσης στην Κομοτηνή και  ενός νέου Σταθμού Συμπίεσης για την τροφοδοσία του αγωγού TAP (Trans Adriatic Pipeline), καθώς και τον διπλασιασμό του κλάδου υψηλής πίεσης Καρπερή – Κομοτηνή, με αγωγό  215 χιλιομέτρων 100% συμβατού με υδρογόνο παράλληλου με το υφιστάμενο δίκτυο από την Καρπερή έως την Κομοτηνή, όλα έργα του ΔΕΣΦΑ.