
Η κατάσταση με την ακρίβεια στην Ελλάδα καθίσταται όλο και δυσκολότερη, με αποτέλεσμα να έχουν ξεπεραστεί τα όρια αντοχών των πολιτών. Μπορεί η κατανάλωση να κινείται θετικά, ωστόσο υπάρχουν πολλά «σημάδια», τα οποία δείχνουν ότι συντηρείται από τα όποια…έτοιμα διαθέτουν οι πολίτες σε τραπεζικές καταθέσεις. Άλλωστε, το γεγονός ότι η Τράπεζα της Ελλάδος κατέγραψε μείωση των καταθέσεων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις άνω των 3 δισ. ευρώ, έρχεται να επιβεβαιώσει τα παραπάνω σε μια συγκυρία, η οποία δείχνει τα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσης οι καταναλωτές. Άλλωστε και η κυβέρνηση της ΝΔ έχει προβλέψει -εντός του προϋπολογισμού – προσγείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης από το 2,9% το 2023 στο 1,3% το 2024.
Φάνηκαν εδώ και καιρό οι δυσκολίες
Πάντως, οι συνθήκες έχουν αρχίσει να δυσκολεύουν εδώ και αρκετούς μήνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό αποταμίευσης των Ελλήνων το 2022 ήταν αρνητικό έναντι αποταμίευσης 12,7% κατά μέσο όρο στην ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν πριν από λίγο καιρό στη δημοσιότητα.
Το 2022, οι άνθρωποι στην ΕΕ εξοικονόμησαν κατά μέσο όρο το 12,7% του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Το ποσοστό ήταν σημαντικά χαμηλότερο από το 2021 (16,4%) και πιο κοντά στις τιμές πριν από την πανδημία COVID-19.
Επενδυτικά προϊόντα: Στροφή στα αμοιβαία κεφάλαια από τους καταθέτες [γραφήματα]
Τα υψηλότερα ακαθάριστα ποσοστά αποταμίευσης μεταξύ των χωρών της ΕΕ το 2022 καταγράφηκαν στη Γερμανία (19,9%), στην Ολλανδία (19,4%) και στο Λουξεμβούργο (18,1%).
Δώδεκα χώρες της ΕΕ κατέγραψαν ποσοστά αποταμίευσης κάτω του 10% το 2022, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Πολωνία που κατέγραψαν αρνητικά ποσοστά, -4% και -0,8%, αντίστοιχα. Αυτό δείχνει ότι τα νοικοκυριά στην Ελλάδα και στην Πολωνία ξόδευαν περισσότερα από το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημά τους και επομένως είτε χρησιμοποιούσαν συσσωρευμένες αποταμιεύσεις από προηγούμενες περιόδους, είτε δανείζονταν για να χρηματοδοτήσουν τις δαπάνες τους.
Αποκαλυπτικά είναι και τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη συνολική αποταμίευση στη χώρα, που παράλληλα δίνουν και μια άλλη πτυχή για το επίπεδο των εισοδημάτων αλλά και της αγωνίας για κάλυψη των καθημερινών αναγκών.
Αρχικά, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η αποταμίευση κυρίως προέρχεται από τις επιχειρήσεις και τη γενική κυβέρνηση, με τα νοικοκυριά να υστερούν. Έτσι, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2022 η συνολική ακαθάριστη αποταμίευση (gross saving) στην οικονομία αυξήθηκε στα 21,8 δισ. ευρώ από 16,5 δισ. ευρώ το 2021. Ωστόσο καταγράφηκε μείωση της αποταμίευσης των νοικοκυριών στο -2,6% του ΑΕΠ.
Εικόνα για το 2023
Αξίζει να σημειωθεί ότι για το 2023 καταγράφεται ανάλογη τάση, με βάση την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον περασμένο Οκτώβριο. Όπως αναφέρεται, «ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες ενισχύθηκε ελαφρά τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στις –61,7 μονάδες (από -63,8). Το 81% των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 16% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +2,7 μονάδες στην ΕΕ και στις +2,6 μονάδες στην Ευρωζώνη».
Τι συμβαίνει με τις επιχειρήσεις
Ειδικότερα για τις επιχειρήσεις, καταγράφηκε έξοδος καταθέσεων. Στους 11μηνο του 2023, οι Μη Χρηματοπιστωτικές Επιχειρήσεις «τράβηξαν» από τις τράπεζες περισσότερα από 2,3 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια περίοδο οι συνολικές ροές χρηματοδότησης (νέα δάνεια μείον αποπληρωμές) περιορίσθηκαν στα 874 εκατ. ευρώ.
Όπως προκύπτει, τα αίτια δεν έχουν σχέση μόνο με την ακρίβεια. Οι επιχειρήσεις προσαρμόζουν τη χρηματοοικονομική τους στρατηγική με βάση τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί μετά τις 10 διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που οδήγησαν σε μεγάλη άνοδο τα επιτόκια δανείων, αλλά όχι των καταθέσεων. Η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει ότι μόνο το ένα τρίτο των αυξήσεων στα επιτόκια της ΕΚΤ έχει περάσει στους καταθέτες, ενώ ειδικά στις καταθέσεις μιας ημέρας οι αυξήσεις ήταν ελάχιστες και παραμένουν κοντά στο μηδέν.
Το πρόβλημα με τα επιτόκια
Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις, το μεσοσταθμικό επιτόκιο στις καταθέσεις προθεσμίας των νοικοκυριών και των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων (ΜΧΕ) διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο το πρώτο δεκάμηνο του 2023 σε 1,5%, περίπου κατά 140 μονάδες βάσης (μ.β.), υψηλότερα έναντι της ίδιας περιόδου του 2022, ενώ στις καταθέσεις διάρκειας μίας ημέρας (λογαριασμοί τρεχούμενοι, όψεως και ταμιευτηρίου) αυξήθηκε οριακά κατά 3 μονάδες βάσης.
Αντίθετα, το μεσοσταθμικό επιτόκιο επιχειρηματικών δανείων ανήλθε κατά μέσο όρο σε 5,8% το πρώτο δεκάμηνο του 2023, έναντι μέσης τιμής 3,2% το ίδιο δεκάμηνο του 2022. Ουσιαστικά, δηλαδή, το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων σχεδόν διπλασιάσθηκε.
Συνεπώς, οι επιχειρήσεις προτίμησαν να αποσύρουν καταθέσεις από τις τράπεζες και να τις αξιοποιήσουν για τη χρηματοδότηση των λειτουργικών και επενδυτικών τους αναγκών, ενώ, παράλληλα, περιόρισαν στο ελάχιστο δυνατό την άντληση νέων δανείων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το 11μηνο του 2023, οι ΜΧΕ απέσυραν 2,325 δισ. από τις τράπεζες. Η μεγαλύτερη εκροή καταθέσεων καταγράφηκε τον Ιανουάριο (-3,4 δισ.), καθώς είχε προηγηθεί και η μεγάλη εποχική αύξησή τους τον Δεκέμβριο. Πάνω από 2,2 δισ. «τράβηξαν» τον Οκτώβριο, ενώ και τον Νοέμβριο συνεχίσθηκαν οι εκροές, με ποσό 2,325 δισ.


Latest News

Χατζηδάκης για αναβάθμιση Moody's: H Ελλάδα αφήνει πίσω το παρελθόν, εφαλτήριο για περαιτέρω άνοδο
«Η σημερινή αναβάθμιση σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός μεγάλου κύκλου για την ελληνική οικονομία«, είπε ο Κωστής Χατζηδάκης

Έπεσε... το «κάστρο» της Moody's - Έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην ελληνική οικονομία
Τι οδήγησε στην αναβάθμιση της οικονομίας - Το σκεπτικό της απόφασης
![ΕΛΣΤΑΤ: Αυξήθηκε κατά 5,4% το μισθολογικό κόστος το τέταρτο τρίμηνο του 2024 [γραφήματα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/11/misthoi-600x396.jpg)
Άνοδος 5,4% το μισθολογικό κόστος το τέταρτο τρίμηνο του 2024 [γραφήματα]
Τι δείχνουν τα στοιχεία
![IOBE: Υποχώρησε η ανεργία τον Ιανουάριο [γράφημα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/09/ανεργια-600x345.jpg)
ΙΟΒΕ: Μειώθηκε η ανεργία κατά 8,9% τον Ιανουάριο [γράφημα]
Τι δείχνει το μηναίο Δελτίο Εξελίξεων στην Βιομηχανία που καταρτίζει ο ΙΟΒΕ
![ΕΛΣΤΑΤ: Μικρή αύξηση 0,1% στις τιμές εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιανουάριο [πίνακες]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2025/02/industry-steel-600x419.jpg)
Οριακή αύξηση 0,1% στις τιμές εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιανουάριο [πίνακες]
ΕΛΣΤΑΤ: Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2024 - Ιανουαρίου 2025, σε σύγκριση με τον μέσο Γενικό Δείκτη του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2023 - Ιανουαρίου 2024, παρουσίασε μείωση 1,5% έναντι μείωσης 12,8%

Με «συνταγή» Πιερρακάκη στην οικονομία μέχρι τις εκλογές
Ποιους «καυτούς» φακέλους αναλαμβάνει ο νέος τσάρος της ελληνικής οικονομίας - Το πακέτο της ΔΕΘ, οι αμυντικές δαπάνες και τα μέτρα ενίσχυσης έναντι της ακρίβειας

Κατάργηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος ζητά η ΕΣΕΕ
Ο εμπορικός κόσμος της χώρας ζητά την κατάργηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος

Εξαφανίζονται τα εκπτωτικά stickers από τα σούπερ μάρκετ - Πώς γίνονται οι προσφορές
Πώς θα αποφύγουμε τις προσφορές «μαϊμού» - Τι λένε προμηθευτές και εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ

Στα 17,4 τρισ. θα εκτοξευθούν οι συναλλαγές μέσω κινητών - Τι δείχνει μελέτη
Η αξία των πληρωμών με εικονικές κάρτες, θα αυξηθεί κατά 235% έως το 2029 και θα ανέλθει στα 17,4 τρισεκατομμύρια δολάρια

Έφθασε η ώρα της «σκληρής» Moody's - Το μήνυμα που έστειλαν ΧΑ και ομόλογα
Η Moody’s θα δώσει σήμερα το βράδυ τη δική της οπτική για το πώς κινείται η ελληνική οικονομία