Παγκόσμια οικονομία: Τι επιφυλάσσει το 2024 για μεγάλες οικονομίες και αγορές

Ένα καλό μάθημα που πήραν οι αγορές και οι οικονομίες τη χρονιά που πέρασε ήταν ότι όχι μόνο τίποτα δεν είναι δεδομένο, αλλά ότι όλα μπορεί να εξελιχθούν εντελώς ανάποδα από ό,τι προβλέφθηκε – και μάλιστα με βεβαιότητα.

Παρόλα αυτά, με αυτό το φόντο και κάθε επιφύλαξη, οι οικονομολόγοι δίνουν μια πρώτη ιδέα για τα θέματα τα οποία φαίνεται ότι θα κυριαρχήσουν στη διεθνή οικονομική σκηνή το 2024 και μπορούν να διοαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις. Ο Guardian συνοψίζει τις εκτιμήσεις και τις προβλέψεις των ειδικών.

Alpha Bank: Οι 6 κίνδυνοι και προκλήσεις για την παγκόσμια οικονομία

Πολιτικοί κίνδυνοι

Πρώτο και κυρίαρχο θέμα ήταν όλο το τελευταίο τρίμηνο του 2023 και παραμένει και το 2024 ο φόβος για διεύρυνση της σύρραξης στη Μέση Ανατολή και η ανησυχία για τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας που μπαίνει στο τρίτο έτος. Πέρα από τον ανθρώπινο παράγοντα που είναι ένα το κρατούμενο, τα γεωπολιτικά ζητήματα μπορεί και πάλι να προκαλέσουν αναταραχή στις αγορές.

Η διακοπή της διέλευσης εμπορικών πλοίων από την Ερυθρά Θάλασσα λόγω επικινδυνότητας αυξάνει ήδη το κόστος μεταφοράς, εντείνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις, καθώς οι ναυτιλιακές εταιρείες προσθέτουν χιλιάδες μίλια στις διαδρομές τους για να αποφύγουν το επικίνδυνο πέρασμα.

Στους κινδύνους για το 2024, ο Vincent Chaigneau, επικεφαλής έρευνας στη Generali Investments, προσθέτει στους κινδύνους την πιθανότητα ο ΟΠΕΚ+ να σφίξει περαιτέρω τις στρόφιγγες στην παραγωγή πετρελαίου προκειμένου να ανεβάσει τις τιμές, την αποδυνάμωση των μεγάλων πολιτικών κομμάτων, την ένταση στις σχέσεις Πεκίνου – Ουάσιγκτον με φόντο την προεκλογική καμπάνια στις ΗΠΑ.

Επίσης, οι αγορές δεν μπορεί παρά να κρατήσουν το βλέμμα προσηλωμένο στη διεξαγωγή εκλογών φέτος σε χώρες που αντιπροσωπεύουν το 60% του παγκόσμιου ΑΕΠ – συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, της ΕΕ και της Μ. Βρετανίας (εκτός αν ο Rishi Sunak αντέξει έως τον Ιανουάριο του 2025) και φυσικά στην κούρσα διαδοχής στον Λευκό Οίκο.

Ο επενδυτικός διευθυντής της AJ Bell, Russ Mold, αναφέρει, σύμφωνα με τον Guardian, ότι από σχετική έρευνα προκύπτει πως «το χρηματιστήριο των ΗΠΑ δέχεται παραδοσιακά μια ήπια επίθεση των νεύρων τον τελευταίο χρόνο της προεδρίας», αλλά η Bank of America υποστηρίζει το αντίθετο, επισημαίνοντας μια άνοδο 75% στον S&P 500 των ΗΠΑ σε εκλογικές χρονιές.

Η Allianz Research προειδοποιεί ότι συνολικά «το γεμάτο εκλογικό ημερολόγιο για το 2024 θα επιβαρύνει την οικονομική αβεβαιότητα… Σε αυτό το πλαίσιο, οι κυβερνήσεις, τα νοικοκυριά και οι εταιρείες είναι πιθανό να υιοθετήσουν μια προσέγγιση αναμονής, αναβάλλοντας βασικές οικονομικές αποφάσεις».

Αγορές

Ο S&P 500 έκλεισε το 2023 λίγο λιγότερο από το υψηλό όλων των εποχών, στις σχεδόν 4.770 μονάδες, και πολλοί αναλυτές αναμένουν ότι θα ανέβει το 2024.

Ο Edward Yardeni, πρόεδρος της Yardeni Research, προβλέπει ότι ο δείκτης θα κλείσει φέτος στις 5.400 μονάδες και θα ανέβει περαιτέρω σε 6.000 έως το τέλος του 2025.

Ο Yardeni υποστηρίζει ότι οι αγορές θα μπορούσαν να δουν ένα ράλι που θα προσομοιάζει στο αντίστοιχο της δεκαετίας του 1920, με τους καταναλωτές να συνεχίζουν να ξοδεύουν ενώ απολαμβάνουν την ασφάλεια της εργασίας, καθώς «η τρομερή ικανότητα των αμερικανικών εταιρειών να δημιουργούν ταμειακές ροές» υποστηρίζει την οικονομία των ΗΠΑ.

Πιο συγκρατημένος ο Mark Haefele, επικεφαλής επενδύσεων στην UBS Global Wealth Management, προβλέπει ότι ο S&P 500 θα τελειώσει το 2024 περίπου από εκεί που ξεκίνησε, αν και βλέπει «ιδιαίτερες ευκαιρίες σε ποιοτικές μετοχές» συμπεριλαμβανομένου του τεχνολογικού τομέα των ΗΠΑ.

Ο βρετανικός δείκτης FTSE 100 έμεινε πίσω από άλλους σημαντικούς δείκτες πέρυσι, σημειώνοντας άνοδο λιγότερο από 4% για να ολοκληρώσει το 2023 στις 7.733 μονάδες, ενώ οι παγκόσμιες αγορές κέρδισαν 20%.

Σε μια δημοσκόπηση σε επενδυτές, ένας στους τέσσερις προέβλεψε ότι ο FTSE 100 θα κλείσει το 2024 σε πάνω από 8.000 μονάδες.

Οι φόβοι για ύφεση στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν στα τέλη του 2023, αφού τα ενημερωμένα στοιχεία για το ΑΕΠ έδειξαν μικρή συρρίκνωση τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο. Η Morgan Stanley προβλέπει ότι η βρετανική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 0,1% το 2024, πέφτοντας σε τεχνική ύφεση τουλάχιστον δύο διαδοχικών τριμήνων συρρίκνωσης.

Η Morgan Stanley κάνει λόγο για «εύθραυστη ισορροπία, με ένα προκλητικό μείγμα πολιτικών», προειδοποιώντας ότι «η έξοδος είναι απίθανο να είναι ανώδυνη – βλέπουμε μια τεχνική ύφεση στην αλλαγή του έτους και μια αδύναμη οικονομία το 2024».

Επιτόκια

Με την οικονομία αδύναμη και τον πληθωρισμό να επιβραδύνεται, οι επενδυτές αναμένουν ότι η BoE θα μειώσει τα επιτόκια το 2024 από το τρέχον 5,25% στο 3,75% έως τον Δεκέμβριο, παρόλο που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επιμένουν ότι είναι πολύ νωρίς για να εξετάσουν περικοπές.

Η αγορά ποντάρει γενικά ενάντια στη θεωρία «υψηλότερο [επιτόκιο] για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».

Τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσουν τα επιτόκια αρκετές φορές μέσα στο 2024.

Η Fed προβλέπεται να μειώσει τα επιτόκια σε εύρος 3,75%-4% μέχρι το τέλος του έτους, από 5,25%-5,5% που είναι σήμερα.

Στην ευρωζώνη, στις αρχές Δεκεμβρίου, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Ιζαμπέλ Σνάμπελ, δήλωσε ότι η «αξιοσημείωτη» πτώση του πληθωρισμού σήμαινε ότι οι περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων ήταν πλέον εκτός τραπεζιού.

Παγκόσμια προοπτική

Όσον αφορά την παγκόσμια προοπτική, η Oxford Economics προβλέπει ότι η παγκόσμια οικονομία θα σημειώσει ήπια προσγείωση, αλλά προσθέτει ότι η ανάπτυξη το 2024 «θα είναι πιθανότατα ανεπαρκής».

Η Morgan Stanley εκτιμά ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί το 2024 στο 2,8%, από 3% που εκτιμάται ότι ήταν το 2023. Στην Ευρώπη, αναμένεται οριακά  θετική ανάπτυξη 0,5% το 2024 και 1% το 2025, αντανακλώντας «τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις των κραδασμών στον ενεργειακό εφοδιασμό, ειδικά στη Γερμανία, και τις καθυστερημένες επιπτώσεις της αυστηρής νομισματικής πολιτικής».

Η Κίνα προβλέπεται ότι θα επιβαρύνει την ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές, ενώ το «παγκόσμιο σενάριο πτώσης» περιλαμβάνει έναν παρατεταμένο κύκλο αποπληθωρισμού χρέους στην Κίνα, που πυροδοτείται από εκτεταμένες χρεοκοπίες στις κατασκευαστικές εταιρείες οι οποίες θα διαχυθούν σε άλλες οικονομίες.

Η Société Générale συνοψίζει την πρόβλεψή της για την παγκόσμια οικονομία το 2024 στον τίτλο «ανθεκτική αλλά υποτονική».

Ο Jim Reid, της Deutsche Bank, προβλέπει ότι η παγκόσμια οικονομία θα «φλερτάρει με την ύφεση το 2024» και οι ΗΠΑ θα υποστούν μια ήπια ύφεση τους πρώτους έξι μήνες, με την οικονομία να αναπτύσσεται μόνο 0,6% μέσα στο έτος, ενώ η ευρωζώνη είναι μόνο σημειώθηκε αύξηση κατά 0,2% κατά το δεύτερο έτος της πραγματικής στασιμότητας.

Ο Ian Stewart, επικεφαλής οικονομολόγος της Deloitte, λέει ότι είναι πιο πιθανό οι ΗΠΑ και η Ευρώπη να ξεπεράσουν τα μεγάλα πληθωριστικά επεισόδια τους χωρίς να υποστούν βαθιά ύφεση.