Μια χρονιά γεμάτη από… τρελές εκλογές

«Καλώς ήρθατε στο 2024, σε έναν κόσμο γεμάτο από τρελές εκλογές», έγραφε πριν από μερικές μέρες το «Politico» και εξηγούσε: «Ποτέ άλλοτε, από την εποχή που οι αρχαίοι Ελληνες καθιέρωσαν τη δημοκρατία τον 6ο αιώνα π.Χ., δεν έχουν ψηφίσει τόσοι άνθρωποι στον κόσμο όσοι πρόκειται να ψηφίσουν το 2024».

Πράγματι, τη νέα χρονιά θα στηθούν κάλπες σε πάνω από 70 χώρες (εκ των οποίων οι 8 από τις 10 πολυπληθέστερες), με αποτέλεσμα περισσότεροι από 3,1 δισ. πολίτες να καλούνται, με τις επιλογές που θα κάνουν, να βάλουν το δικό τους – μικρό ή μεγαλύτερο – «πετραδάκι» στην πορεία προς το μέλλον, μετέχοντας στις προεδρικές, τις βουλευτικές ή τις περιφερειακές – δημοτικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί.

Ιδού πώς περιέγραφε το εκλογικό σκηνικό που διαμορφώνεται ο Χοακίν Εστεφανία στην «Εl Pais» την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, επικαλούμενος ένα χρονικό του δημοσιογράφου Αντρέα Ρίτσι:

«Φέτος θα ψηφίσουν η πιο ισχυρή χώρα του πλανήτη (ΗΠΑ), η πολυπληθέστερη (Ινδία), εκείνη με τη μεγαλύτερη έκταση (Ρωσία), η μεγαλύτερη εμπορική – οικονομική ένωση (ΕΕ), η μεγαλύτερη μουσουλμανική χώρα (Ινδονησία) και εκείνη με τον περισσότερο ισπανόφωνο πληθυσμό (Μεξικό), καθώς και η περιοχή (Ταϊβάν) η οποία αντιπροσωπεύει τον πιο σοβαρό κίνδυνο σύγκρουσης ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις του αιώνα, ΗΠΑ και Κίνα».

Ωστόσο, σύμφωνα πάλι με το «Economist», «πολλές από τις εκλογές αυτές δεν θα είναι ούτε δίκαιες ούτε ελεύθερες», φέροντας ως ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα τη Ρωσία, όπου η επανεκλογή του Βλαντίμιρ Πούτιν τον ερχόμενο Μάρτιο θεωρείται από τώρα δεδομένη, καθώς η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο και η αντιπολίτευση στη φυλακή.

Ετσι, όπως τονίζει το βρετανικό περιοδικό, «αυτή η μεγάλη πορεία προς τις κάλπες δεν συνεπάγεται αναγκαστικά ότι θα υπάρξει μια έκρηξη δημοκρατίας».

Με την παραπάνω εκτίμηση συμφωνεί και ο Αλεκ Ράσελ, στη δική του ανάλυση που δημοσιεύθηκε στους «Financial Times».

«Θα ήταν ενθαρρυντικό να φανταστούμε τους ιστορικούς να βλέπουν το 2024 ως ορόσημο στη μακρά πορεία της δημοκρατίας, από τις θορυβώδεις συζητήσεις στις πλατείες της πόλης την κλασική περίοδο της Αθήνας, μέσω της σκέψης των φιλοσόφων του 18ου αιώνα και έπειτα από αυτούς, προς ένα ακόμα πιο δίκαιο και ισότιμο μέλλον.

Ωστόσο αυτό μοιάζει απίθανο, καθώς αυτές οι εκλογές λαμβάνουν χώρα στο φόντο της επεκτεινόμενης σε όλον τον κόσμο ανελευθερίας, της αποδυνάμωσης των ανεξάρτητων θεσμών σε αρκετές μεγάλες δημοκρατίες και μιας υφέρπουσας απογοήτευσης στις τάξεις των νεότερων ανθρώπων για την ίδια την ουσία των εκλογών».

Ο Ράσελ επικαλείται, μάλιστα, τον Λάρι Ντάιαμοντ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, ο οποίος πριν από περίπου μία δεκαετία χρησιμοποίησε τον όρο «δημοκρατική ύφεση» και εκτιμά ότι «το πνεύμα των καιρών δεν είναι δημοκρατικό».

«Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η δημοκρατία εισέρχεται σε μια ζώνη κινδύνου», σημειώνει και το «Politico», παραθέτοντας με τη σειρά του την εκτίμηση του Ντάνιελ Κέλεμεν, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν:

«Νομιμοποιούνται απολύτως όσοι ανησυχούν έντονα για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η δημοκρατία στον κόσμο (…) Είναι αντιμέτωπη με προκλήσεις παντού – όχι μόνο σε σημεία και χώρες που έχουν κακή κατάταξη όσον αφορά τον σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες, αλλά και σε παραδοσιακές δημοκρατίες, όπως είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ενωση».

Δεν χωράει αμφιβολία, άλλωστε, ότι στην Ευρώπη και την Αμερική κρίνεται σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της Δύσης και του μοντέλου της δυτικής δημοκρατίας.

Τούτου δεδομένου, τα (πολύ πιθανά, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις) σενάρια της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και της ανάδειξης της Ακροδεξιάς σε δεύτερη δύναμη στην Ευρωβουλή προκαλούν έντονο προβληματισμό – αν δεν σημαίνουν συναγερμό.

Ακόμα και σε αυτούς που τους άνοιξαν τον δρόμο με τις πολιτικές τους…

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»