
Δύο μεγάλες προσωπικότητες της ευρωπαϊκής πολιτικής έφυγαν από τη ζωή την ίδια ημέρα, στα τέλη Δεκεμβρίου: ο Γάλλος σοσιαλιστής Ζακ Ντελόρ και ο Γερμανός χριστιανοδημοκράτης Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Μέγας ευεργέτης ο πρώτος, «εχθρός του έθνους» ο δεύτερος, αν δώσουμε βάση σε ορισμένες αναλύσεις των τελευταίων ημερών.
Μας αρέσει, φαίνεται, να αναζητούμε μεσσίες και αποδιοπομπαίους τράγους ανάμεσα στους ηγέτες μας (υποβιβάζοντάς τους, ενίοτε, από την πρώτη κατηγορία στη δεύτερη). Αλλά στην πραγματικότητα ούτε ο Σόιμπλε ήταν γεννημένος «ανθέλλην», ούτε ο Ντελόρ έκλεινε τα μάτια στο διαχρονικό πρόβλημα του ελληνικού χρέους.
Ντελόρ και Σόιμπλε: O «oραματιστής» και ο «αρχιτέκτονας της Γερμανικής Επανένωσης»
Κατ’ αρχάς ας αναλογιστούμε ότι κανένας Ντελόρ δεν θα μοίραζε «πακέτα», αν δεν χρηματοδοτούσαν τον κοινοτικό προϋπολογισμό κάποιοι Σόιμπλε. Ας δούμε όμως και τη μεγάλη εικόνα: Ντελόρ και Σόιμπλε είχαν το ίδιο πάθος για την Ευρώπη, αλλά διαφορετική αφετηρία. Ο Ντελόρ ήθελε την «Ευρώπη των πολλών», μόνο που «οι πολλοί» δεν ήταν πάνω από 15 στην εποχή του. Ο Σόιμπλε προτιμούσε μία «Ευρώπη των ολίγων», γιατί πίστευε ότι διαφορετικά είναι αδύνατον να λαμβάνονται αποφάσεις σε μία ΕΕ με 30 κράτη-μέλη. Επιτομή της φιλοσοφίας του ήταν το έγγραφο Σόιμπλε-Λάμερς που εισάγει την έννοια της «Ευρώπης του Σκληρού Πυρήνα», με τη Γερμανία και τη Γαλλία σε ρόλο πλοηγού.
Το έγγραφο δημοσιεύθηκε το 1994, προκαλώντας αντιδράσεις. Όλοι διερρήγνυαν τα ιμάτιά τους, λέγοντας ότι δεν θα περάσει η πρόταση για «ενοποίηση α λα καρτ» και για «Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων». Και όμως, αυτό ακριβώς συνέβη. Το ευρώ και η Ζώνη Σένγκεν, τα δύο μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ευρώπης στα τελευταία 20 χρόνια, στηρίζονται κατ’εξοχήν στη λογική της διακυβερνητικής συνεργασίας και των «πολλών ταχυτήτων».
Με χρέη, αλλά στην «πρώτη ταχύτητα»
Ευτυχώς η Ελλάδα, υιοθετώντας το ευρώ, έκλεισε θέση από νωρίς στην «πρώτη ταχύτητα», όπου και παραμένει μέχρι σήμερα. Ήδη όμως στη δεκαετία του ’90 είχε κινδυνεύσει με χρεοκοπία και έξοδο από την ΕΕ λόγω του υπερβολικού δημόσιου χρέους. Δεν τα έλεγε ο Σόιμπλε αυτά, αλλά …ο Ντελόρ! Σε επιστολή του προς τον τότε πρωθυπουργό Ξενοφώντα Ζολώτα, το 1990, ο κατά γενική παραδοχή φιλέλληνας πρόεδρος της Κομισιόν επέκρινε τον πλήρη εκτροχιασμό του ελληνικού χρέους στη δεκαετία του ’80, ζητούσε την «εκπόνηση και εφαρμογή πολυετούς προγράμματος ανόρθωσης της οικονομίας» και προειδοποιούσε ότι κινδυνεύει σοβαρά η «φερεγγυότητα» της Ελλάδας, αλλά και η «η πορεία της χώρας προς την Ενιαία Αγορά … και την ευρωπαϊκή ενοποίηση».
Ίσως να ήταν όλα πιο εύκολα, αν μας προειδοποιούσαν εγκαίρως. Αν δεν σιωπούσε ούτε ο Ντελόρ στη δεκαετία του ’80 για τα πεπραγμένα των ελληνικών σοσιαλιστικών κυβερνήσεων, ούτε ο Μπαρόζο μετά το 2004 για τη διόγκωση του χρέους από την κυβέρνηση Καραμανλή. Όμως, με τη λογική του «Άστο για αργότερα» φτάσαμε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, σχεδόν ταυτόχρονα με την Αργεντινή.
Αλλά η Αργεντινή μάλλον θα ήθελε να έχει δίπλα της έναν Σόιμπλε την εποχή εκείνη. Διότι, όσο αμείλικτος ήταν ο Σόιμπλε στο πρώτο ελληνικό μνημόνιο, άλλο τόσο αποφασισμένος φάνηκε στο δεύτερο μνημόνιο να προωθήσει ένα άτυπο κούρεμα του ελληνικού χρέους, κάτι που απέκλειε προηγουμένως. Ήταν ευτυχής συγκυρία ότι την εποχή εκείνη τα οικονομικά επιτελεία στις δύο χώρες διηύθυναν έγκριτοι νομικοί, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη Γερμανία και ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην Ελλάδα. Από κοινού εφήρμοσαν για πρώτη φορά την πατέντα της «Ρήτρας Συλλογικής Δράσης» (CAC) κουρεύοντας κατά σχεδόν 50% το ελληνικό χρέος προς ιδιώτες επενδυτές (PSI). Αν και είχαν δραματικές απώλειες για τους μικροομολογιούχους, οι νομικοί ελιγμοί ουσιαστικά πέτυχαν το αδιανόητο μέχρι τότε: να μην θεωρείται «πιστωτικό γεγονός» η ουσιαστική αδυναμία εξόφλησης.
Πηγή: DW/ Γιάννης Παπαδημητρίου


Latest News

Οι γυναίκες έχουν το λόγο - Καμπάνια του ΣΕΛΠΕ
Οι γυναίκες δεν περιμένουν να πάρουν θέση-την διεκδικούν-την δημιουργούν-την κατακτούν -Tο μήνυμα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδας(ΣΕΛΠΕ)

Ποια ξένα πανεπιστήμια κατέθεσαν αίτηση για ίδρυση παραρτημάτων στην Ελλάδα
Τα 12 φαίνεται ότι έχουν φτάσει τα ξένα πανεπιστήμια που έχουν καταθέσει αίτηση για ίδρυση παραρτημάτων στην Ελλάδα – Πώς γίνεται η αξιολόγηση

MEGA: Στην κορυφή της τηλεθέασης και τον Μάρτιο
To MEGA αναδείχτηκε κορυφαίος σταθμός στην ελληνική τηλεόραση για το σύνολο του Α’ τριμήνου του 2025.

Διπλή αναβάθμιση της Πειραιώς από την DBRS - Σε BBB, σταθερό το outlook
Η αναβάθμιση 2 βαθμίδων και η σταθερή τάση αντικατοπτρίζουν τις ισχυρές και συνεχείς βελτιώσεις στην κερδοφορία και το προφίλ κινδύνου του Ομίλου

Μητσοτάκης: Ο κατώτατος μισθός θα είναι στα 950 ευρώ το 2027
«Στηρίζουμε σταθερά και στο πλαίσιο των δυνατοτήτων το διαθέσιμο εισόδημα όλων των πολιτών», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Εργασίας

Ζημιές από τις πλημμύρες σε Πάρο και Μύκονο
Σοβαρά προβλήματα προκάλεσε η κακοκαιρία στην Μύκονο και την Πάρο, με τις πλημμύρες να αφήνουν πίσω τους σοβαρές ζημιές

«Δεν αστειεύομαι» – Ο Ντόναλντ Τραμπ, το Σύνταγμα και τα σχέδια για μια τρίτη προεδρική θητεία
Παρά το συνταγματικό όριο, ο Ντόναλντ Τραμπ και υποστηρικτές του μιλούν ήδη όλο και πιο συχνά για το πώς ο Αμερικανός νυν θα μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία μετά το 2028

Συνάντηση Γεραπετρίτη-Φιντάν στη σκιά της φυλάκισης Ιμάμογλου
Στο περιθώριο της υπουργικής συνάντησης του ΝΑΤΟ ο Γεραπετρίτης θα δει το Φιντάν με ατζέντα και το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Τραμπ: Η καταδίκη της Λεπέν θυμίζει τη χώρα μας
«Πολύ μεγάλη υπόθεση» χαρακτήρισε ο Τραμπ την καταδίκη της Μαρίν Λεπέν, για την οποία όπως είπε «Ξέρω πολύ καλά πώς είναι» καθώς «θυμίζει τη χώρα μας».

«Έξυπνο» φανάρι καταγράφει όσους περνούν με κόκκινο
Η πρώτη ψηφιακή κάμερα εγκαταστάθηκε και λειτουργεί πιλοτικά στον Άλιμο – Προς το παρόν οι παραβάσεις όσων περνούν το κόκκινο φανάρι καταγράφονται χωρίς την επιβολή προστίμων