Εξοικονόμηση πόρων από την κατανάλωση ενέργειας εκτός ζώνης αιχμής 

Καθώς η αγορά ενέργειας ενσωματώνει την αποθήκευση, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον περιορισμένο ηλεκτρικό χώρο, τα οφέλη της μετατόπισης φορτίου από τη ζώνη αιχμής δεν έχουν ακόμα αξιοποιηθεί. Ποια είναι όμως εκείνα τα οφέλη που προκύπτουν όταν ένα μικρό ποσοστό καταναλωτών εισάγεται στο σύστημα αγοροπωλησίας εκτός ωρών αιχμής;

Ειδικότερα, όταν 400.000 οικιακοί καταναλωτές απομακρύνουν το 5% της κατανάλωσής τους από τη ζώνη αιχμής, τότε η αγορά ενέργειας θα εφοδιαστεί με τα παρακάτω ανεκτίμητα «δώρα»:

1. Απελευθερώνεται ενεργειακός χώρος 550MWh αποτρέποντας τις περικοπές των μονάδων ΑΠΕ.
2. Ικανοποιείται το 1/3 των αναγκών σε αποθήκευση ενέργειας για δύο ώρες, χωρίς κανένα οικονομικό κόστος. Δεδομένου ότι προβλέπεται η τοποθέτηση 1000MW/2-3h μπαταριών πίσω από τον μετρητή.
3. Εξασφαλίζεται ελάχιστο οικονομικό όφελος 200 εκατ. ευρώ καθώς η μεταφορά ενέργειας σε χρόνους χαμηλότερης ενεργειακής ζήτησης πραγματοποιείται χωρίς κανένα  οικονομικό κόστος.
4. Μειώνεται αισθητά το ποσοστό συμμετοχής της κρατικής ενίσχυσης, η οποία σήμερα υπολογίζεται στο 50% του κόστους επένδυσης για 1000MWh/2-3h μπαταριών, δημιουργώντας ένα βιώσιμο περιβάλλον για την αποθήκευση ενέργειας.
5. Μειώνονται τα λειτουργικά έξοδα δικτύου στις αιχμές φορτίου.
6. Επιτυγχάνεται χαμηλότερο κόστος παραγωγής ενέργειας και μείωση τιμών στην χονδρική αγορά καθώς αυξάνεται η συμμετοχή των ΑΠΕ κατά 1,8%.

(Κείμενο εργασίας του ΙΕΝΕ, Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με τίτλο «Η επίτευξη της μετατόπισης φορτίων και τα αποτελέσματα στην εξοικονόμηση πόρων στην αγορά ενέργειας», Ζαχαρόπουλος Φώτης, 13/12/2023).

Παρατηρήσεις:

• Τα πορίσματα στηρίχθηκαν στην μέγιστη καταναλωτική ζήτηση του καλοκαιριού, η οποία αγγίζει τα 10.400MW για τις ώρες αιχμής στις 26/07/2023, με τις μονάδες των ΑΠΕ να καταλαμβάνουν το 47% στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής.
• Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέο ένα μέγεθος μετατόπισης της τάξης των 550MWh καθώς η μετατόπιση ενός πολύ μικρότερου ποσοστού αποτρέπει ένα ολικό ή μερικό blackout, όταν το ηλεκτρικό δίκτυο βρίσκεται σε οριακές συνθήκες.
• Η ενέργεια που μεταφέρεται 250MW/3h ισοδυναμεί με την ισχύ μιας θερμικής μονάδας που δύναται να αντικατασταθεί από μονάδες ΑΠΕ σε άλλη χρονική περίοδο, περιστέλλοντας έτσι τη  μέση τιμή εκκαθάρισης( MCP) στη χονδρική αγορά.
• Η ενέργεια των 250MW δύναται να συγκριθεί με την ενέργεια που προβλέπεται για την αναβάθμιση του δικτύου κατά 240 MW, στην περιοχή της δυτικής Μακεδονίας, εντός της επόμενης πενταετίας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ.
• Η Ευρωπαϊκή επιτροπή συνιστά μείωση 5% της ζήτησης σε επιλεγμένες ώρες αιχμής, η οποία θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου κατά 1,2bcm1 στην ευρωζώνη, κυρίως τη χειμερινή περίοδο.

H εισαγωγή των «έξυπνων» μετρητών δεν αποτελεί προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω οικονομικά οφέλη καθώς οι τιμολογιακές ελαφρύνσεις προκύπτουν από τη συμπεριφορά των καταναλωτών απέναντι στις ώρες αιχμής και όχι από την ψηφιοποίηση του ηλεκτρικού δικτύου. Η ενεργή συμμετοχή των καταναλωτών, μετατοπίζοντας ένα μικρό ποσοστό της ενεργειακής ζήτησης από τη ζώνη αιχμής, τους καθιστά δομικό παράγοντα, με καταλυτικά αποτελέσματα τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά ενέργειας.

Ο Φώτης Ζαχαρόπουλος είναι μέλος ΔΣ ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, εκπρόσωπος εργαζομένων