Τράπεζες: Καθοριστικό το 2024 για την επιστροφή τους στην επενδυτική βαθμίδα

Κρίσιμες για την επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στην επενδυτική βαθμίδα αναμένεται να είναι οι επιδόσεις τους κατά την εφετινή χρήση. Οι εγχώριοι όμιλοι απέχουν πλέον λίγα σκαλοπάτια από την εξασφάλιση του απαραίτητου πιστοποιητικού «ασφαλείας» από τους οίκους αξιολόγησης.

Σύμφωνα με αναλυτές, μετά την αναβάθμιση του αξιόχρεου του ελληνικού δημοσίου, έχει έλθει η σειρά τους να πετύχουν τον ίδιο στόχο. Πρόκειται για μία εξέλιξη που θα συμβάλει καθοριστικά στην υλοποίηση των επιχειρησιακών τους σχεδιασμών.

Κι αυτό διότι θα βελτιώσει τις συνθήκες χρηματοδότησής τους, καθιστώντας πιο εύκολη και με καλύτερους όρους την άντληση κεφαλαίων και ρευστότητας από τις αγορές.

Τράπεζες: Στην τελική ευθεία οι πρώτοι μετά από 16 χρόνια ισολογισμοί των μερισμάτων

Τα καύσιμα αυτά είναι απαραίτητα για τη μεγέθυνση του ενεργητικού τους και την ενίσχυση της οργανικής τους κερδοφορίας, με στόχο την καθιέρωση μίας ελκυστικής μερισματικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια.

Οι καταλύτες

Για να φτάσουν στο σημείο να απέχουν λίγα βήματα από την επενδυτική κατηγορία, οι ελληνικές τράπεζες πέτυχαν την προηγούμενη τριετία μία μεγάλη προσαρμογή στα βασικά τους μεγέθη, μέσω ενός ευρέος φάσματος μετασχηματισμού.

Με τον τρόπο αυτό μείωσαν σημαντικά τους κινδύνους.

Συγκεκριμένα:

– Οι δείκτες καθυστερήσεων έχουν υποχωρήσει ήδη από το γ΄ τρίμηνο του 2022 σε μονοψήφια ποσοστά έναντι 30% το 2020 και 13% το 2021.

Πλέον κινούνται στη ζώνη του 5%, ενώ μετά την ενεργοποίηση του τρίτου κύκλου του προγράμματος κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής» επόμενος στόχος είναι το 3%, που θα τις φέρει μία ανάσα από τη σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Προσοχή χρειάζεται στη διαχείριση των νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που αναπόφευκτα θα δημιουργηθούν, καθώς τα επιτόκια διατηρούνται σε ιστορικά υψηλά στη ζώνη του ευρώ.

Μέχρι στιγμής οι ροές επισφαλειών παραμένουν σε απολύτως διαχειρίσιμα επίπεδα και μένει να φανεί εάν η κατάσταση θα παραμείνει ελεγχόμενη μέχρι την έναρξη του κύκλου χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής.

– Οι δείκτες ρευστότητας, παρά τις αποπληρωμές των δανείων της ΕΚΤ, παραμένουν εύρωστοι και υψηλότεροι από τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών τραπεζών.

Σημαντική συμβολή σε αυτό έχει η συνεχιζόμενη άνοδος της καταθετικής βάσης, που από το 2016 κινείται μόνιμα με θετικό πρόσημο σε ετήσια βάση.

Παρά το γεγονός ότι οι τράπεζες αύξησαν σε μικρό βαθμό τα επιτόκια των καταθέσεων, οι αποταμιευτές συνεχίζουν να τηρούν στους λογαριασμούς τους το μεγαλύτερο μέρος της ρευστότητάς τους.

Η συμπεριφορά αυτή ερμηνεύεται σε μεγάλο βαθμό από το χαμηλό μέσο ύψος κατάθεσης ανά πελάτη στην Ελλάδα.

– Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας παραμένουν σημαντικά πάνω από τα ελάχιστα εποπτικά όρια, ενώ θα συνεχίσουν να αυξάνονται και κατά την εφετινή χρήση.

Αυτό κατέστη δυνατό τόσο με οργανικό τρόπο, μέσω της υψηλής κερδοφορίας της διετίας 2022 – 2023, όσο και με τις εκδόσεις ομολόγων που συνεχίζονται από τις τράπεζες για την επίτευξη των στόχων MREL.

Εκτιμάται ότι μέχρι και το τέλος του 2025 οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι θα αντλήσουν από τις αγορές περί τα 5 δισ. ευρώ, για τη διαμόρφωση του συνολικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 27%. Ο σχεδιασμός αυτός ευνοείται από την επιστροφή του ελληνικού δημοσίου στην επενδυτική βαθμίδα, η οποία οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης για εγχώριους τίτλους και σε μείωση των επιτοκίων.

Θα διευκολυνθεί δε από τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη μέσα στη χρονιά, η οποία θα βελτιώσει τους όρους χρηματοδότησης των τραπεζών.

– Οι τράπεζες εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν το 2023 καθαρή κερδοφορία ύψους 4 δισ. ευρώ, μετά τα 3,6 δισ. ευρώ της αμέσως προηγούμενης χρονιάς.

Αυτό θα επιτρέψει τη διανομή μερίσματος εφέτος, για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια. Μία τέτοια εξέλιξη, σε συνδυασμό με την πλήρη επαναφορά του κλάδου στον ιδιωτικό τομέα, θα επισφραγίσει την επιστροφή του στην κανονικότητα.

Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι το ΤΧΣ διέθεσε το σύνολο της συμμετοχής του σε Alpha Bank και Eurobank, αλλά και το 22% της Εθνικής Τράπεζας. Μέσα στο α΄ τρίμηνο θα προχωρήσει η πώληση έως και του 27% των μετοχών που κατέχει στην Τράπεζα Πειραιώς, για να ακολουθήσει από το καλοκαίρι η διάθεση του υπόλοιπου 18,39% της Εθνικής Τράπεζας.