Advent Technologies: Εργοστάσιο για πράσινο υδρογόνο στην Κοζάνη – Ανακοινώσεις τον Φεβρουάριο

Από τον λιγνίτη στο υδρογόνο περνάει σταδιακά η Δυτική Μακεδονία με την υλοποίηση της επένδυσης της ελληνικής εταιρείας Advent Technologies σε συνεργασία με την γερμανική BASF, για την παραγωγή νέου τύπου κυψελών καυσίμου HT-PEM, που θα «δίνουν» ηλεκτρική ενέργεια και πράσινο υδρογόνο, σε έκταση στην περιοχή της Κοζάνης να εισέρχεται στην τελική ευθεία εντός του 2024.

Σχετικές ανακοινώσεις, που θα σκιαγραφήσουν τις λεπτομέρειες ενός μεγαλεπήβολου αναπτυξιακού εγχειρήματος που αλλάζει τις ισορροπίες σε μία περιοχή «πληγωμένη» από την απολιγνιτοποίηση, έρχονται τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΟΤ.

Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου: Ξεκινά η πιλοτική δημοπρασία για πράσινο υδρογόνο

Η BASF εδώ και 20 χρόνια κατέχει ηγετική θέση στην τεχνολογία μεμβρανών και MEA για κυψέλες καυσίμου με μεμβράνη ανταλλαγής πρωτονίων υψηλής θερμοκρασίας (HT-PEM) ενώ η Advent είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής συστημάτων κυψελών καυσίμου HT-PEM. Η συνεργασία τους στοχεύει στην ανάπτυξη νέων καταλυτών και μεμβρανών καυσίμου.

Το Green HiPo

Το έργο Green HiPo της Advent Technologies βρίσκεται ένα βήμα πριν μπει στις ράγες. Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα 60 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το 40% αυτού του ποσού, δηλαδή 24 εκατομμύρια ευρώ, αναμένεται να χρηματοδοτηθεί από το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ ΔΑΜ 2021-2027.

Η επένδυση με σφραγίδα ΕΕ, αφού όλα δείχνουν πως ξεπέρασε κάποιες γραφειοκρατικές εμπλοκές που είχαν παρουσιαστεί, ενδέχεται σε βάθος εξαετίας να ξεπεράσει τα 700 εκατ. ευρώ, «ανοίγοντας» περί τις 650 άμεσες θέσεις εργασίας και πολλαπλάσιες έμμεσες στην περιοχή.

Τον Ιούλιο του 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το έργο «Green HiPo» που υπέβαλε η Advent Technologies στο πλαίσιο του Έργου Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος («IPCEI»), με ενίσχυση 780 εκατ. ευρώ δημόσια δαπάνη, με σκοπό την υποστήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και της πρώτης βιομηχανικής ανάπτυξης στην αλυσίδα αξίας του υδρογόνου.

Το «πράσινο» ελληνικό στοίχημα

Το Green HiPo στοχεύει στην ανάπτυξη κυψελών καυσίμου μεμβράνης ανταλλαγής πρωτονίων υψηλής θερμοκρασίας και μονάδων ηλεκτρόλυσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και πράσινου υδρογόνου, αντίστοιχα. Μέσα από το Green HiPo, η Advent θέλει να μετατρέψει την Ελλάδα σε παράδειγμα του πώς μια μικρή χώρα μπορεί να είναι παραγωγός και όχι μόνο καταναλωτής γνώσης και καινοτομίας.

Aξίζει να σημειωθεί ότι το πολλά υποσχόμενο υδρογόνο, αν και ακόμα σε εμβρυακό στάδιο, εκτιμάται πως μπορεί να καλύψει περίπου το 1/3 της κατανάλωσης ενέργειας του τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας.

Οι μονάδες ηλεκτρόλυσης που θα παραχθούν μέσω του έργου θα εξάγονται στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για παραγωγή 10 εκατομμυρίων τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου έως το 2030, αλλά και παγκοσμίως.

Παράλληλα, οι μεμβράνες και οι κυψέλες καυσίμου που αναμένεται να παραχθούν μέσω του έργου, στοχεύουν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ηλεκτροκίνηση των αεροσκαφών, των πλοίων και των φορτηγών οχημάτων του μέλλοντος.

Η Advent διατηρεί ήδη στρατηγικές συνεργασίες με εταιρείες-κολοσσούς όπως η Airbus, η Hyundai Motor Company και η Siemens Energy.

Η Advent έχει εξειδικευτεί στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου υψηλής απόδοσης. Οι κυψέλες καυσίμου χρησιμοποιούν υδρογόνο, φυσικό αέριο ή άλλες μορφές καθαρών υγρών καυσίμων για την παραγωγή «καθαρής» ενέργειας.

Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει πολλαπλές χρήσεις στην αυτοκινητοβιομηχανία, στην αεροναυπηγική και στην παραγωγή ενέργειας εκτός δικτύου.

Το υδρογόνο είναι ένας ευέλικτος φορέας ενέργειας που μπορεί να παραχθεί από διάφορες ανανεώσιμες πηγές, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια. Η Advent αναπτύσσει προηγμένες λύσεις παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου για να επιτρέψει την ευρεία υιοθέτηση του υδρογόνου ως πηγή καθαρής ενέργειας. Αυτές οι τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να φέρουν επανάσταση σε βιομηχανίες όπως οι μεταφορές, οι βιομηχανικές διαδικασίες και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Στον πυρήνα των σχεδίων της Advent είναι οι νέου τύπου κυψέλες καυσίμου HT-PEM τις οποίες η εταιρεία προκρίνει για την αεροπορία, τα βαρέα φορτηγά, την αυτοκινητοβιομηχανία και τη θαλάσσια χρήση.

Η Advent, μέσα στο 2023 ξεκίνησε νέες συνεργασίες, «χτίζοντας» ταυτόχρονα πάνω σε ήδη υπάρχουσες συμπράξεις, με εταιρείες που πρωταγωνιστούν στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, όπως οι Airbus, οι Siemens Energy και οι Hyundai Motor Company.

«Πετάει» με την Airbus

Η εταιρεία, το περασμένο έτος κατέληξε σε συμφωνία με την Airbus, παγκόσμιο ηγέτη στην αεροναυπηγική για ένα κοινό έργο συγκριτικής αξιολόγησης σχετικά με ένα βελτιστοποιημένο σύστημα ηλεκτροδίων μεμβράνης ζεύγους ιόντων (Ion Pair MEA) για κυψέλες καυσίμου υδρογόνου που αναπτύσσει.

Η Airbus θα παράσχει οικονομική υποστήριξη στο έργο και την εκτεταμένη γνώση της αεροπορικής βιομηχανίας. Η Advent θα επενδύσει σε ανθρώπους, υλικά, υλικό αλλά και σε εξωτερικά ερευνητικά κέντρα, για να συμβάλει στους στόχους του έργου. Η συνεργασία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων θα πραγματοποιηθεί σε διάστημα δύο ετών. Ο στόχος του έργου είναι να επιταχυνθεί η ανάπτυξη της τεχνολογίας της Advent και να συγκριθεί το Ion Pair MEA με τις αεροπορικές απαιτήσεις και τα τρέχοντα αλλά και αναμενόμενα τεχνολογικά όρια στους επερχόμενους κινητήρες αεροσκαφών με κυψέλες υδρογόνου.

Το υδρογόνο παράγεται και χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από έναν αιώνα, κυρίως για την παραγωγή λιπασμάτων και πλαστικών και για τη διύλιση του πετρελαίου. Έχει παραχθεί ως επί το πλείστον με τη χρήση ορυκτών καυσίμων, ιδίως φυσικού αερίου. Όταν, όμως, η παραγωγή τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το υδρογόνο που προκύπτει είναι πράσινο υδρογόνο.

Η παγκόσμια αγορά πράσινου υδρογόνου αναμένεται να φτάσει τα 410 δισ. δολάρια μέχρι το 2030, σύμφωνα με αναλυτές, γεγονός που θα υπερδιπλασιάσει το σημερινό μέγεθος της αγοράς. Ωστόσο, οι αμφισβητίες του λένε ότι το καύσιμο δεν είναι πάντα βιώσιμο και ότι το πόσο πράσινο είναι καθορίζεται από την πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του.

Οι χρήσεις του πράσινου υδρογόνου

Το πράσινο υδρογόνο μπορεί να έχει ποικίλες χρήσεις σε βιομηχανίες όπως η χαλυβουργία, η παραγωγή σκυροδέματος και η παραγωγή χημικών ουσιών και λιπασμάτων. Μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ως καύσιμο για τις μεταφορές αλλά και για τη θέρμανση σπιτιών και γραφείων.

Σήμερα, το υδρογόνο χρησιμοποιείται κυρίως στη διύλιση βενζίνης και στην παραγωγή λιπασμάτων. Το πράσινο υδρογόνο παράγεται με τη μέθοδο της ηλεκτρόλυσης του νερού από ηλεκτρικό ρεύμα προερχόμενο από ΑΠΕ. Συνήθως χρησιμοποιείται ηλιακή ενέργεια ή αιολική ενέργεια.

Το πράσινο υδρογόνο έχει χαμηλούς έως μηδενικούς ρύπους CO₂. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για ηλεκτρικό ρεύμα μέσω κυψελίδων καυσίμου, είτε σε αέρια μορφή για χρήση του στις μεταφορές. Συγκριτικά με άλλες μορφές παραγωγής υδρογόνου, είναι πιο δαπανηρό προς το παρόν αλλά σίγουρα το πιο φιλικό στο περιβάλλον.