Τράπεζες: Καμπανάκι για τη μείωση της ζήτησης στα δάνεια

Με προβληματισμό παρακολουθούν οι τραπεζικές διοικήσεις τη μείωση της ζήτησης για νέα δάνεια, τόσο στη λιανική, όσο και στην επιχειρηματική πίστη.

Κι αν προς το παρόν η οργανική τους κερδοφορία διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, λόγω των αυξημένων επιτοκίων στις υφιστάμενες χορηγήσεις, αναγκαία συνθήκη για την επίτευξη των επιχειρησιακών στόχων της επόμενης τριετίας αποτελεί η επιτάχυνση των ρυθμών πιστωτικής επέκτασης.

Ερευνα ΕΚΤ: Τα υψηλά επιτόκια μειώνουν την όρεξη για νέα δάνεια

Η επικείμενη έναρξη του κύκλου χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, κατά πάσα πιθανότητα από το ερχόμενο καλοκαίρι, αναπόφευκτα θα πιέσει τα επιτοκιακά τους έσοδα από το απόθεμα των ανοιγμάτων τους.

Η αναπλήρωση αυτών των απωλειών είναι εφικτή μόνο δια της αύξησης των νέων εκταμιεύσεων. Προς αυτήν την κατεύθυνση θετικά θα λειτουργήσει η μείωση των παρεμβατικών δεικτών της ΕΚΤ.

Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να έχει τις εξής επιδράσεις:

• Πρώτον, θα βάλει οριστικό τέλος στις πρόωρες αποπληρωμές δανείων από αξιόχρεες επιχειρήσεις που έσπευσαν πέρυσι να μειώσουν τα έξοδα εξυπηρέτησης του χρέους τους, λόγω της υπέρμετρης ανόδου των επιτοκίων.
• Δεύτερον, θα καταστήσει τα δανειοδοτικά τους προγράμματα πιο ελκυστικά, οδηγώντας σε αύξηση της ζήτησης από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Τα στοιχεία της ΤτΕ

Ενδεικτικά των τάσεων που επικρατούν σήμερα είναι τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας τραπεζικών χορηγήσεων που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος.

Από αυτά προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:

•  Στα επιχειρηματικά δάνεια καταγράφηκε σταθεροποίηση της ζήτησης στο δ’ τρίμηνο του 2023 σε τριμηνιαία βάση.

Στο α΄ τρίμηνο αναμένεται να παραμείνει σχεδόν αμετάβλητη, αν και εκτιμάται πως θα αυξηθεί ως ένα βαθμό η ζήτηση μακροπρόθεσμων δανείων από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κατά την Τράπεζα της Ελλάδος.

•  Στα στεγαστικά δάνεια η ζήτηση μειώθηκε στο τελευταίο τρίμηνο της περυσινής χρονιάς.

Αυτό αποδίδεται τόσο στη διαμόρφωση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα, όσο και στη λήξη των επιχορηγούμενων από το Δημόσιο προγραμμάτων της κατηγορίας (Σπίτι μου).

Για το τρέχον τρίμηνο δεν αναμένεται μεταβολή στη ζήτηση.

•  Στα καταναλωτικά δάνεια η ζήτηση παρέμεινε αμετάβλητη στο δ’ τρίμηνο του 2023, ενώ δεν αναμένεται να μεταβληθεί ουσιαστικά στο ξεκίνημα της νέας χρονιάς.

Νέες προσφορές

Οι τράπεζες πάντως κάνουν ήδη προσπάθειες μέσω της επιτοκιακής τους πολιτικής για να τονώσουν το ενδιαφέρον νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Για παράδειγμα, έχουν λανσάρει νέα στεγαστικά δάνεια με σταθερά επιτόκια, τα οποίο ξεκινούν από τη ζώνη του 3% και καλύπτουν μία περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας εκτιμάται ότι η νομισματική πολιτική θα χαλαρώσει σε αξιοσημείωτο βαθμό.

Με τον τρόπο αυτό θέλουν να προσφέρουν ασφάλεια στους δανειολήπτες πως για όσο διάστημα τα επιτόκια στην ευρωζώνη θα βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, θα καταβάλλουν μειωμένες δόσεις.

Άλλες πηγές εσόδων

Ταυτόχρονα, οι τράπεζες στοχεύουν στην αντιστάθμιση των αναμενόμενων απωλειών στο επιτοκιακό τους εισόδημα μετά την μείωση των δεικτών της ΕΚΤ, μέσω εσόδων από μη τοκοφόρες πηγές.

Αυτό μπορεί να καταστεί εφικτό με την ενίσχυση των εισπράξεων από προμήθειες.

Πρόκληση για τα πιστωτικά ιδρύματα αποτελεί η στροφή των καταθετών σε υπηρεσίες επαγγελματικής διαχείρισης των διαθεσίμων τους, καθώς πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο βρίσκονται πολύ πίσω σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Επιπλέον έσοδα μπορούν να εξασφαλίσουν από τη διάθεση ασφαλιστικών προγραμμάτων, σε τομείς που δεν έχουν ακόμη ωριμάσει.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα προϊόντα ασφάλισης κατοικιών από φυσικές καταστροφές.

Μετά την εφαρμογή εκπτώσεων στον ΕΝΦΙΑ για όσους ιδιοκτήτες ασφαλίζουν τα ακίνητά τους, όλες οι τράπεζες ξεκίνησαν τη δυναμική προώθηση προγραμμάτων της κατηγορίας.