Ισραήλ – ΗΑΕ: Πώς επηρέασε την εμπορική σχέση ο πόλεμος στη Γάζα

Από τότε που ομαλοποιήθηκαν οι σχέσεις Ισραήλ – Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, δηλαδή εδώ και τέσσερα χρόνια περίπου, αρκετοί ισραηλινοί επιχειρηματίες διαμένουν μόνιμα και εργάζονται στην αραβική χώρα.

Οι τελευταίες εξελίξεις, όμως, μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου εναντίον του Ισραήλ και η τροπή που πήρε αυτή η σύγκρουση προκάλεσε εύλογο προβληματισμό και ανασφάλεια.

McDonald’s: Πτώση των πωλήσεων στη Μέση Ανατολή έφερε ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς

Έφυγαν και επέστρεψαν

Μια τέτοια περίπτωση την οποία αναφέρουν ως ενδεικτική οι FT είναι ο ισραηλινός επιχειρηματίας Ρον Ντάνιελ, ο οποίος με το ξέσπασμα του πολέμου έφυγε από το Ντουμπάι, όπου διαμένει από το 2021, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι ένιωθε πως «καθόταν σε ένα ηφαίστειο».

Ο διευθύνων σύμβουλος της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και της εταιρείας χρηματοοικονομικής τεχνολογίας Liquidity Group επέστρεψε στα ΗΑΕ έναν μήνα αργότερα.

«Η ειρήνη επεβίωσε, το ενδιαφέρον επεβίωσε, οι φιλίες επεβίωσαν», είπε μιλώντας στους FT, προσθέτοντας ότι ενώ στην αρχή το κλίμα ήταν «άβολο» με τους φίλους του στα Εμιράτα, «πολύ γρήγορα ήταν σαν να μην είχε καμία σχέση με εμάς».

Υπεράνω της καταδίκης η οικονομία

Τα ΗΑΕ, όπως και τα άλλα αραβικά κράτη, καταδίκασαν από την αρχή τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Γάζα.

Όμως, η έκφραση της οργής περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό, στη χώρα όπου οι δημόσιες διαμαρτυρίες απαγορεύονται.

Αυτό οδήγησε σε απουσία διαδηλώσεων μεγάλης κλίμακας υπέρ των Παλαιστινίων που παρατηρούνται στην ευρύτερη περιοχή και σε άλλα μέρη του κόσμου. Οι αρχές έχουν επίσης προειδοποιήσει για τις δημόσιες εκδηλώσεις αλληλεγγύης των Παλαιστινίων.

Οι ηγέτες των ΗΑΕ έχουν δηλώσει τη δέσμευσή τους στη συμφωνία με το Ισραήλ, γνωστή ως Συμφωνίες του Αβραάμ, παρά τον ανελέητο πόλεμο που εξαπέλυσε ο Νετανιάχου εναντίον της Γάζας.

«Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έλαβαν μια στρατηγική απόφαση και οι στρατηγικές αποφάσεις είναι μακροπρόθεσμες», ξεκαθάρισε τη στάση των ΗΑΡ ο σύμβουλος εξωτερικών υποθέσεων του προέδρου Ανουάρ Γκαργκάς σε συνέδριο στο Ντουμπάι τον περασμένο μήνα.

Στην πραγματικότητα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι από καιρό δυσαρεστημένα με την κυβέρνηση Νετανιάχου. Ωστόσο ανάγουν σε υψίστης σημασίας για τα συμφέροντά τους την απόφασή τους να γίνουν το τρίτο αραβικό κράτος που εξομαλύνει τους δεσμούς με το Ισραήλ, τόσο από την άποψη της ασφάλειας όσο και των οικονομικών της φιλοδοξιών.

Ετσι, σε αντίθεση με την «ψυχρή ειρήνη» που συμφώνησαν η Αίγυπτος και η Ιορδανία με το Ισραήλ, τα ΗΑΕ -που δεν πολέμησαν ποτέ με το εβραϊκό κράτος- κινήθηκαν με γνώμονα την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών, με ιδιαίτερη προσήλωση στην ισραηλινή τεχνολογία. Επιπλέον, καθώς έχουν έναν κοινό εχθρό στο Ιράν, η συμφωνία επέτρεψε επίσης στο Άμπου Ντάμπι να αναπτύξει απροκάλυπτα την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία σε ζητήματα ασφάλειας.

Ακόμη, οι πιο σημαντικές συμφωνίες αφορούσαν τις κρατικές εταιρείες του Άμπου Ντάμπι, όπως την G42, την εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, υπό την προεδρία του Σεΐχη Tahnoon bin Zayed al-Nahyan, του ισχυρού συμβούλου εθνικής ασφάλειας των ΗΑΕ, που ήταν η πρώτη επιχείρηση στα Εμιράτα η οποία που άνοιξε γραφείο στο Ισραήλ.

Το κρατικό ταμείο του Άμπου Ντάμπι Mubadala έχει επενδύσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε ένα ισραηλινό πεδίο αερίου και 100 εκατομμύρια δολάρια σε ισραηλινά επιχειρηματικά κεφάλαια και νεοφυείς επιχειρήσεις.

Υπάρχει και το συναίσθημα…

Πάντως, όπως επισημαίνουν οι FT, ακόμη και πριν από τον πόλεμο, το να δραστηριοποιηθεί κάποιος ιδιωτικά στα ΗΑΕ ήταν πιο δύσκολο για τους ισραηλινούς επιχειρηματίες, οι οποίοι επεδίωκαν να χρησιμοποιήσουν τις Συμφωνίες του Αβραάμ για να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευρύτερες αγορές της περιοχής και σε επενδυτές του Κόλπου.

Υπήρχε μια προκατάληψη ότι «οι Ισραηλινοί επιχειρηματίες θα έρχονταν, θα συγκέντρωναν πολλά κεφάλαια και θα επέστρεφαν», όπως είπε ο Elie Wurtman, συνιδρυτής της PICO Venture Partners με έδρα την Ιερουσαλήμ. Αλλά, όπως τελικά διαπίστωσε, «δεν είναι αυτός ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι επιχειρήσεις εκεί».

Ωστόσο, ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς έχει πλέον παγώσει τις προοπτικές σύναψης επιχειρηματικών συμφωνιών ιδιωτών μεταξύ των δύο χωρών:  «Είτε είναι επαγγελματικό είτε κοινωνικό, όλοι όσοι είναι εδώ θα το σκεφτούν δύο φορές», είπε ένα στέλεχος των Εμιράτων. «Αν είχα δουλειές με μια ισραηλινή εταιρεία, θα το σταματούσα αμέσως τώρα», πρόσθεσε. «Τα συναισθήματα είναι πολύ έντονα», εξήγησε από την πλευρά του.

Business as usual

Όμως, ακόμη κι αν κάποιες επιχειρήσεις μπορεί να έχουν επιβραδυνθεί, υπάρχουν ενδείξεις ότι σε άλλους τομείς προχωρά.

Η ανώτερη ερευνήτρια Yoelle Maarek με έδρα το Ισραήλ γνωστοποίησε τον περασμένο μήνα ότι προχωρά με το άνοιγμα ενός παραρτήματος στη Χάιφα του Ινστιτούτου Τεχνολογικής Καινοτομίας του Άμπου Ντάμπι.

Οι αεροπορικές εταιρείες των ΗΑΕ συνέχισαν τις πτήσεις προς το Τελ Αβίβ, ακόμη και όταν άλλοι αερομεταφορείς τις ακύρωσαν.

Ο Arik Shtilman, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας χρηματοοικονομικής τεχνολογίας Rapyd, που ιδρύθηκε από το Ισραήλ, η οποία έχει περίπου 100 υπαλλήλους στα ΗΑΕ, δήλωσε ότι ο αντίκτυπος του πολέμου στην επιχείρησή του ήταν «κυριολεκτικά ανύπαρκτος».

«Τα πάντα είναι συνηθισμένα» στα ΗΑΕ, είπε, προσθέτοντας πως οι αλλαγές στις επιχειρηματικές σχέσεις είναι μεγαλύτερες στην Ευρώπη όπου παρατηρείται ότι «έχει γίνει πιο δύσκολο να υπογράψεις με νέους πελάτες».

Ο Wurtman της PICO Venture Partners είπε ότι μια κρίσιμη πτυχή είναι ότι οι Ισραηλινοί εξακολουθούν να αισθάνονται ευπρόσδεκτοι στο κράτος του Κόλπου. «Είναι ένα από τα πιο ασφαλή μέρη στον κόσμο σήμερα να είσαι Ισραηλινός», είπε χαρακτηριστικά.