Ελάχιστο ετήσιο ποσό καθαρού εισοδήματος (Δ’ Μέρος)

2.1.3. Αμφισβήτηση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος

α) Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Ε., το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα που προσδιορίζεται με βάση το τεκμήριο, μπορεί να αμφισβητηθεί από τον υπόχρεο για αντικειμενικούς λόγους, εφόσον συντρέχει ιδίως κάποια από τις παρακάτω προϋποθέσεις:

αα) Στρατιωτική θητεία.

ββ) Φυλάκιση.

γγ) Νοσηλεία σε νοσοκομείο ή κλινική.

δδ) Αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή κατά τους δώδεκα (12) μήνες μετά τον τοκετό ή την υιοθεσία ή αναδοχή τέκνου.

εε) Εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.

στστ) Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους.

ζζ) Απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον.

ηη) Άλλοι λόγοι ανωτέρας βίας που εμποδίζουν την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Επισήμανση: Ο φορολογούμενος προσκομίζει τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του στη Φορολογική Διοίκηση (Α.Α.Δ.Ε.). Η Φορολογική Διοίκηση ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του υπόχρεου και υποχρεούται να μειώσει ανάλογα το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα.

β) Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Ε., αν ο υπόχρεος αμφισβητεί το ποσό που προκύπτει για λόγους πέραν από τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων, ζητεί τη διενέργεια ελέγχου για να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής του για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 23 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν.4978/2022) η Α.Α.Δ.Ε. έχει την εξουσία να επαληθεύει, να ελέγχει και να διασταυρώνει την εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων εκ μέρους του φορολογούμενου, την ακρίβεια των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλλονται σε αυτήν και να επιβεβαιώνει τον υπολογισμό και την καταβολή του οφειλόμενου φόρου, διενεργώντας έλεγχο σε έγγραφα, λογιστικά αρχεία (βιβλία και στοιχεία) και στοιχεία γνωστοποιήσεων και παρόμοιες πληροφορίες, θέτοντας ερωτήσεις στον φορολογούμενο και σε τρίτα πρόσωπα, ερευνώντας εγκαταστάσεις και μέσα μεταφοράς που χρησιμοποιούνται για τη διενέργεια επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με τις διαδικασίες και χρησιμοποιώντας μεθόδους που προβλέπονται.

2.1.4. Εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για τη λήψη προνοιακών και κοινωνικών επιδομάτων

Σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Ε., για την εφαρμογή των διατάξεων που θέτουν προϋποθέσεις για τη λήψη προνοιακών και κοινωνικών επιδομάτων, καθώς και για το απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, το εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη δεν μπορεί να είναι μικρότερο του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος που προσδιορίζεται με τα άρθρα 28Α, 28Β, 28Δ και 28Ε. Αν για παράδειγμα φορολογούμενος που ασκεί ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα δηλώσει φορολογητέο εισόδημα βάσει λογιστικών αρχείων ύψους 7.500,00 ευρώ και το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα προσδιορισθεί το ποσό των 13.392,00 ευρώ, οι δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., οι οποίες καταβάλλονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που απαιτούνται θα ανέλθουν στο ποσό των 4.017,60 ευρώ (13.392,00 χ 30%).

Επισήμανση: Σύμφωνα με την περίπτωση β’ της παραγράφου 6 του άρθρου 15 του Κ.Φ.Ε. το απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για κάθε φορολογικό έτος ορίζεται σε ποσοστό 30% του πραγματικού εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτή εργασία – συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα και μέχρι 20.000,00 ευρώ δαπανών. Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α και το ποσό της διατροφής που δίδεται στον/στην διαζευγμένο/-η σύζυγο ή σε μέρος συμφώνου συμβίωσης ή/και εξαρτώμενο τέκνο, εφόσον καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.

Ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρμογή της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, πολλαπλασιαζόμενης 22%.

Αν ο φορολογούμενος του ανωτέρω παραδείγματος δηλώσει δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ύψους 2.300,00 ευρώ, επί της διαφοράς μεταξύ απαιτούμενου και δηλωθέντος ποσού ύψους 1.717,60 ευρώ (4.017,60 – 2.300,00) θα υπολογισθεί φόρος με ποσοστό 22% ύψους 377,87 ευρώ ο οποίος θα προσαυξήσει το φόρο της κλίμακας.

Γιώργος Α. Κορομηλάς

Φορολογικός σύμβουλος – Συγγραφέας φορολογικών βιβλίων

Διευθυντής Φορολογικού τμήματος Tax Advisors I.K.E.

Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών