Φυσικό αέριο: Τα κοιτάσματα της Σενεγάλης δεν έφεραν την ευημερία

Το μικρότερο εξηλεκτρισμό και τα περισσότερα νοικοκυριά χωρίς ρεύμα καταγράφονται στην Αφρική, την πλούσια, κατά τα άλλα σε φυσικούς πόρους και κοιτάσματα υδρογονανθράκων ήπειρο. Ένας τεράστιος λόγος είναι η πολιτική αναταραχή.

Έτσι, το τελευταίο πράγμα που χρειαζόταν η Σενεγάλη στη μακροχρόνια προσπάθειά της να κεφαλαιοποιήσει τα μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στις ακτές της ήταν η πολιτική αναταραχή, αναφέρει το Bloomberg.

Σενεγάλη: Η πρότασή της για τον εφοδιασμό της Ευρώπης με LNG

Η Σενεγάλη χάρηκε όταν η BP, η Woodside Energy Group και η Kosmos Energy συμφώνησαν να αναπτύξουν τα κοιτάσματα στα ανοιχτά των ακτών της χώρας της Δυτικής Αφρικής πριν από μερικά χρόνια. Τα ευρήματα διαφημίστηκαν ως game changer για μια χώρα όπου τα χωριά δεν είναι ακόμη συνδεδεμένα με το ηλεκτρικό δίκτυο και πάνω από το ένα τρίτο των κατοίκων ζουν σε συνθήκες φτώχειας.

Σχέδια που ναυάγησαν

«Η γενική ηλεκτροδότηση για ολόκληρο τον πληθυσμό θα γίνει πραγματικότητα», είπε στο  Bloomberg ο Σόκνα Μπα, το νεότερο μέλος του κοινοβουλίου της Σενεγάλης, σε συνέντευξή του στην πρωτεύουσα Ντακάρ στα τέλη του περασμένου έτους. «Τα έσοδα θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του πληθυσμού».

Ωστόσο, μια σειρά καθυστερήσεων στο αξίας 4,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων έργο φυσικού αερίου Grand Tortue Ahmeyim, ή GTA, της BP με την τελευταία μόλις τον περασμένο μήνα, σημαίνει ότι δεν θα συμβεί σύντομα, ωθώντας τη χώρα να πει ότι μπορεί να μην πετύχει  την πρόβλεψη οικονομικής ανάπτυξης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το 2024.

Τώρα, τα πράγματα έχουν επιδεινωθεί από μια προσπάθεια να καθυστερήσουν οι εκλογές που παρατείνουν τη θητεία του προέδρου Μάκι Σαλ κατά σχεδόν ένα χρόνο, ρίχνοντας τη χώρα που είναι από τις πιο σταθερές δημοκρατίες στη Δυτική Αφρική σε κρίση και αυξάνοντας το κόστος των απαιτούμενων κεφαλαίων για τις ενεργειακές της φιλοδοξίες.

Η Σενεγάλη και άλλες αφρικανικές χώρες παλεύουν να κερδίσουν από κάποιες από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου παγκοσμίως, εδώ και δεκαετίες.

Τα ευρήματα σπάνια βγήκαν σε καλό. Τα πάντα, από καθυστερήσεις έργων έως αβεβαιότητες και κακοδιαχείριση έχουν περιορίσει τα έσοδα από τις εξαγωγές, αναγκάζοντας τις χώρες σε πρόσθετους δανεισμούς και επιδεινώνοντας την οικονομική τους κατάσταση.

Το χρέος της Σενεγάλης γίνεται πιο επώδυνο, η Μοζαμβίκη αναγκάστηκε να αναδιαρθρώσει τα δάνειά της και η Γκάνα χρεοκόπησε εν μέσω της κακής διαχείρισης των αποθεμάτων πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Οι υδρογονάνθρακες δεν φέρνουν πλούτη

Τα κοιτάσματα έχουν επίσης κάνει ελάχιστα για να βελτιώσουν την εσωτερική ενεργειακή κατάσταση. Οι εγχώριες αγορές σε ολόκληρη την ήπειρο δεν μπορούν να συγκριθούν με τις κερδοφόρες αγορές εκτός ηπείρου.

Οι ξένες εταιρείες διστάζουν να επενδύσουν σε εκμεταλλεύσεις που δεν στοχεύουν σε εξαγωγικές αγορές, αφήνοντας τις τοπικές οικονομίες με περιορισμένη πρόσβαση στο φυσικό αέριο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εγχώρια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Σχεδόν 600 εκατομμύρια άνθρωποι, ή λίγο λιγότερο από το ήμισυ του πληθυσμού της Αφρικής, δεν έχουν άμεση πρόσβαση στην ενέργεια, ακόμη και όταν το 6% του παγκόσμιου φυσικού αερίου και περίπου το 7% του πετρελαίου παράγεται εκεί.

Η Αφρική είναι η μόνη ήπειρος όπου ο αριθμός των ανθρώπων χωρίς πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια έχει πράγματι αυξηθεί με τα χρόνια. Οι περισσότεροι Αφρικανοί που συνδέονται στο δίκτυο καταναλώνουν λιγότερο κατά κεφαλήν από ένα ψυγείο στις ΗΠΑ !

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενεργείας η καθολική πρόσβαση της ηπείρου στη ενέργεια έχει ένα τίμημα 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, που ισοδυναμεί με την κατασκευή ενός τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Ωστόσο, με τις εφαρμογές των έργων να εξαρτώνται από ξένες εταιρείες και η έντονη ζήτηση από την Ευρώπη, η ηλεκτρική παροχή στις αφρικανικές χώρες έχει μειωθεί. Ενώ ο ΔΟΕ λέει ότι τα δύο τρίτα της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου της ηπείρου θα μπορούσαν να καλύψουν την τοπική ζήτηση μέχρι το 2030, αυτή η εκτίμηση εξαρτάται από τη σύγκλιση των συμφερόντων ξένων εταιρειών και κρατών, κάτι που δεν έχει συμβεί.

Η εμπειρία της Σενεγάλης

Πάρτε την περίπτωση της Σενεγάλης. Στο κατώφλι να γίνει μεγάλη παραγωγός φυσικού αερίου, τα έσοδα από εξαγωγές έως και 100.000 βαρελιών πετρελαίου την ημέρα και τουλάχιστον 2,5 εκατομμυρίων τόνων LNG ετησίως από το έργο GTA έχουν ήδη ενσωματωθεί στις οικονομικές προβλέψεις της χώρας. Αλλά οι ελπίδες της να αξιοποιήσει το υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου Yakaar-Teranga για να βοηθήσει τις βιομηχανίες στο εσωτερικό και στην περιοχή φαίνονται απόμακρες.

Ο Πρόεδρος Σαλ είχε ορίσει το πεδίο Yakaar ως κάτι που θα ωθούσε τον εξηλεκτρισμό στη Δυτική Αφρική. Ωστόσο, οι προσδοκίες επλήγησαν τον Νοέμβριο όταν η BP, ο φορέας εκμετάλλευσης με μερίδιο 60%, αποχώρησε από το πεδίο.

Η BP ήθελε να εξάγει το φυσικό αέριο από το Yakaar-Teranga, αλλά η Σενεγάλη το ήθελε για εσωτερική χρήση, δήλωσε ο υπουργός Πετρελαίου και Ενέργειας Αντουάν Φελίξ Ντιόμ.

Καθώς η εθνική εταιρεία πετρελαίου της Σενεγάλης Petrosen και η Kosmos με έδρα το Ντάλας, η οποία ανέλαβε προσωρινά το μερίδιο της BP, αναζητούν έναν νέο συνεργάτη με βαθιές τσέπες, οι ελπίδες για την ανάπτυξη του κοιτάσματος εξανεμίζονται.